Raport roczny 2019 Rynek ubezpieczeń w Unii Europejskiej w latach 2017-2018

Wartość i dynamika składki przypisanej brutto krajów Unii Europejskiej w latach 2017-2018

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

Suma całkowitych składek 28 krajów Unii Europejskiej wynosiła nieco ponad 1,24 biliona € w 2018 r. i wzrosła o 6,0% względem roku 2017.
Spadek całkowitych składek polskiego rynku ubezpieczeniowego w 2018 r., liczony w walucie lokalnej wynosił 0,3% względem roku poprzedniego.
Polska ze składką 14,6 mld € w 2018 r. stanowiła 1,2% rynku unijnego i zajmowała 13 miejsce w rankingu krajów EU28. Nominalnie było to więcej niż w Portugalii, lecz mniej niż w Austrii czy Irlandii.
W 2018 r. pośród dominujących krajów największe wzrosty względem roku poprzedniego, liczone w walutach lokalnych osiągnęły: Wielka Brytania (16,0%), Szwecja (10,7%) i Belgia (4,9%).
W tym samym okresie spadek oprócz Polski odnotowały jeszcze Czechy, również o 0,3%.

Struktura składki przypisanej brutto krajów Unii Europejskiej w 2018 r. (kraje uporządkowane składką malejącą)

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

W strukturze ubezpieczeń w Unii Europejskiej w 2018 r. przewagę miały ubezpieczenia Działu I: 58,8%.
Relatywnie wysoki udział Działu II w ubezpieczeniach niektórych wiodących krajów, to efekt wysokiego udziału ubezpieczeń zdrowotnych: Holandia, Niemcy czy Hiszpania.
Całkowita składka przypisana brutto z ubezpieczeń zdrowotnych w EU28 wynosiła 140 mld € w 2018 r. i wzrosła o 4,8% w relacji d 2017 r. Składka z ubezpieczeń komunikacyjnych wzrosła o 3,8% w relacji do roku wcześniejszego i wynosiła 144 mld €.
W nowych i mniejszych krajach członkowskich UE składki Działu II dominują z uwagi na wysoki udział ubezpieczeń komunikacyjnych i rzeczowych.
W Polsce udział Działu II w ubezpieczeniach ogółem wynosił 68,6% w 2018 r., a udział ubezpieczeń komunikacyjnych i rzeczowych w Dziale II stanowił 72,4%.

Wartość i dynamika składki przypisanej brutto Działu I krajów Unii Europejskiej w latach 2017-2018

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

Suma składek Działu I krajów Unii Europejskiej wynosiła 727 mld € w 2018 r. i wzrosła o 6,6% względem roku 2017.
Spadek składek Działu I polskiego rynku ubezpieczeniowego w 2018 r., liczony w walucie lokalnej wynosił 11,6% względem roku poprzedniego.
Polska ze składką 5,1 mld € w 2018 r. stanowiła 0,7% rynku unijnego i zajmowała 14 miejsce w rankingu krajów EU28. Nominalnie było to więcej niż w Grecji czy Czechach, ale mniej niż w Austrii czy w Portugalii.
W 2018 r. pośród dominujących krajów największe wzrosty względem roku poprzedniego, liczone w walutach lokalnych osiągnęły: Wielka Brytania (17,7%) oraz Szwecja (11,8%) i Belgia
(6,7%).
W tym samym okresie spadki odnotowało 10 krajów, w tym między innymi: Hiszpania o 2,4%, Holandia o 7,7% oraz Austria o 3,6%.

Wartość i dynamika składki przypisanej brutto Działu II krajów Unii Europejskiej w latach 2017-2018

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

Suma składek Działu II krajów Unii Europejskiej wynosiła 510 mld € w 2018 r. i wzrosła o 5,3% względem roku 2017.
Wzrost składek Działu II polskiego rynku ubezpieczeniowego w 2018 r., liczony w walucie lokalnej wynosił 7,1% względem roku poprzedniego.
Polska ze składką 9,5 mld € w 2018 r. stanowiła 1,9% rynku unijnego i zajmowała 9 miejsce w rankingu krajów EU28. Nominalnie było to więcej niż w Danii, Szwecji, Irlandii, Finlandii czy Portugalii, ale mniej niż w Belgii czy porównywalnej Hiszpanii.
W 2018 r., pośród dominujących krajów, Niemcy i Francja odnotowały wzrosty względem roku poprzedniego, liczone w walucie lokalnej odpowiednio o 3,5% i 2,9%, Wielka Brytania aż o 12,5%, a Hiszpania o 5,5%.
W tym samym okresie tylko Dania odnotowała spadek składek Działu II o 4,3%.

Udział wiodących krajów Unii Europejskiej w składce przypisanej brutto w 2018 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

Pięć państw zebrało łącznie 78,5% składek ogółem rynku ubezpieczeniowego Unii Europejskiej w 2018 r.
Wielka Brytania miała 27,6%, a Francja 17,7% łącznej składki z obu działów ubezpieczeń w 2018 r.
Na trzecim miejscu były Niemcy posiadające 16,4% unijnego rynku ubezpieczeń w 2018 r.
Te trzy wymienione państwa miały łącznie 61,7% całego rynku Unii Europejskiej w 2018 r.
Na czwartym miejscu były Włochy z udziałem 10,9%.
Holandia z uwagi na imponujący poziom składek z ubezpieczeń zdrowotnych uplasowała się na piątym miejscu w Unii z 5,8% udziałem w 2018 r.

Pięć wiodących krajów Unii Europejskiej w składce przypisanej brutto Działu I i II w latach 2017-2018

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

Podobnie jak dla ogółu składek, Dział I unijnego rynku ubezpieczeniowego, zdominowany był przez pięć państw posiadających łącznie 81,5% w 2018 r.
Dwa czołowe miejsca zajmowały Wielka Brytania i Francja z udziałem odpowiednio: 31,6% oraz 19,2% w 2018 r. Składki zarówno w Wielkiej Brytanii jak i we Francji wzrosły w 2018 r. w relacji do roku 2018.
Dwa kolejne miejsca zajmowały Włochy i Niemcy z udziałem odpowiednio 14,0% oraz 12,7%.
Na piątym miejscu była Hiszpania z udziałem 4,0%.
W Dziale II dominującą pozycję miała Wielka Brytania
stanowiąca 21,9% unijnego rynku w 2018 r.
Kolejne dwa kraje to Niemcy (21,7%) i Francja (15,6%). Nieco mniej, bo 11,9% unijnego rynku w Dziale II miała Holandia dzięki wysokiemu udziałowi składek zdrowotnych.
Hiszpania z wkładem 6,7% dopełniała udział pięciu wymienionych państw do 77,8% składek Działu II w 2018 r.
W strukturze składek Działu II państw Unii w 2018 r., 28,3% to ubezpieczenia komunikacyjne, 27,5% ubezpieczenia zdrowotne (z wyłączeniem wypadkowych), a 20,6% to ubezpieczenia rzeczowe.

Gęstość i penetracja ubezpieczeń Działu I w krajach Unii Europejskiej w 2018 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

Relacja składki przypisanej brutto ubezpieczeń Działu I do PKB dla Polski wynosiła 1,0% w 2018 r. To był wynik na poziomie Grecji i nieco niższy od Węgier, ale aż 4,6 razy niższy niż średnia w krajach Unii Europejskiej.
Składka przypisana brutto Działu I per capita w Polsce wynosiła 133 € w porównaniu z 1 418 € dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. To był wynik niższy od Węgier, ale blisko pięciokrotnie niższy niż w porównywalnej, pod względem populacji, Hiszpanii.

Zależność penetracji ubezpieczeń Działu I od PKB per capita w krajach Unii Europejskiej w 2018 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

W 2018 r. średni PKB per capita dla EU28 wynosił około 31,0
tys. € = 31,0 tys. PPS (kurs wymiany PPS na €=1). PKB per
capita w Polsce, po przeliczeniu przez średni kurs €/PLN wynosił
12,95 tys. €. PPP dla Polski wynosiło 1,68. Zatem polski PKB per
capita wynosił 12,95*1,68≈21,82 tys. PPS. Jeśli przyjmiemy,
że EU28=100%, to polski PKB per capita można przeliczyć jako
iloraz (21,8 tys. PPS) ÷ (31,0 tys. PPS) co dawało Polsce 70,3%
średniej EU28 (zgodnie z tabelą Eurostat i wykresem powyżej).
Polska w 2018 r. odnotowała przypis składki brutto
w Dziale I około 5,1 miliarda €, co stanowiło 0,7% całego
przypisu EU28 wynoszącego 727 mld €.
Relacja składki Działu I do PKB dla Polski wynosiła 1,0%,
w porównaniu z 4,6% dla EU28, przy PKB per capita na poziomie
70,3% średniej dla EU28.
W Polsce wskaźnik penetracji Działu I należał do najwyższych
pośród nowych członków Unii i był na poziomie linii trendu
wyliczonego dla wszystkich krajów metodą regresji krzywą
logistyczną.
Wyniki roku 2019, w którym penetracja Polski zmalała z racji
spadku składek o 2,0% przy szacowanym wzroście PKB o 4,1%,
spowoduje spadek pozycji Polski o około 0,1 p.p., z 1.0% w 2018 r.
do 0,9% w 2019 r.

Gęstość i penetracja ubezpieczeń Działu II w krajach Unii Europejskiej w 2018 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

Relacja składki przypisanej brutto ubezpieczeń Działu II do PKB
dla Polski wynosiła 1,9% w 2018 r. To był wynik porównywalny
z Czechami, jednak ponad 40% niższy niż średnia dla krajów Unii
Europejskiej.
W Polsce składka przypisana brutto Działu II per capita wynosiła
247 € w porównaniu z 994 € dla 28 krajów Unii Europejskiej.
To był wynik lepszy niż tzw. krajów „nowej Unii” za wyłączeniem
Czech.
Wyjątkowo wysoki poziom składki per capita oraz penetracji
w Holandii wynika z faktu wprowadzenia od 2006 r.
obowiązkowych ubezpieczeń zdrowotnych w tym kraju.

Zależność penetracji ubezpieczeń Działu II od PKB per capita w krajach Unii Europejskiej w 2018 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

Polska w 2018 r. odnotowała przypis składki brutto ponad
9,5 mld €, co stanowiło 1,9% całego przypisu EU28
wynoszącego 510 mld €.
Relacja składki Działu II do PKB dla Polski wynosiła 1,9%, w porównaniu z 3,2% dla EU28, przy PKB per capita na poziomie 70,3% średniej dla EU28.
Polska miała zatem penetrację zbliżoną do nowych członków Unii ale nieco powyżej krzywej trendu wyliczonej dla wszystkich krajów metodą regresji. Krzywa ta w Dziale II ma charakter bardziej „liniowy” w przeciwieństwie do typowej krzywej logistycznej (typu S) obserwowanej w Dziale I.
Zważywszy, że Polska należy do najbardziej zmotoryzowanych krajów Europy oraz leży w niemal identycznej strefie klimatycznej jak Czechy, to należało się spodziewać dalszego wzrostu wartości składek z ubezpieczeń Działu II, co nastąpiło w kolejnym analizowanym okresie.
Wyniki roku 2019, w którym penetracja rynku w Polsce utrzyma się wobec wzrostu wartości składek Działu II o 5,2%, przy szacowanym wzroście PKB o 4,1%, wskazują, że Polska utrzyma się powyżej linii trendu z penetracją na poziomie 1,9%.

Zależność dynamiki składki Działu I od dynamiki PKB w krajach Unii Europejskiej w 2018 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

W 2018 r. dynamika wzrostu składek Działu I w Polsce wynosiła -11,6%, przy dynamice wzrostu PKB wynoszącym 5,3%. Penetracja zatem znacząco spadła.
W 2018 r. średni wzrost składek, liczony dla wszystkich krajów EU28 wynosił 6,6% wobec wzrostu PKB o 2,0%, co oznaczało wzrost penetracji.
Pośród dominujących krajów, najwyższy wzrost penetracji odnotowała Wielka Brytania, gdzie składki Działu I wzrosły o 17,7% przy wzroście PKB o 1,3%.
We Francji, gdzie wzrost PKB w 2018 r. wynosił 1,7%, wzrost składki Działu I wynosił 3,8%. W Niemczech zarówno wzrost PKB jak i składek Działu I wynosiły po 1,5% w tym samym okresie.
Najwyższy spadek penetracji w 2018 r. odnotowano w Polsce,
na Łotwie, Słowacji i w Holandii.

Zależność dynamiki składki Działu II od dynamiki PKB w krajach Unii Europejskiej w 2018 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

W 2018 r. dynamika wzrostu składek Działu II w Polsce wynosiła 7,1% w relacji do 5,3% wzrostu PKB. Penetracja była zatem niższa niż w roku 2017, podczas którego składki wzrosły o 17,9% przy wzroście PKB o 4,8%.
W 2018 r. średni wzrost składek działu II, liczony dla wszystkich krajów EU28 wynosił 5,3% wobec wzrostu PKB o 2,0%, co oznaczało wzrost penetracji.
Francja i Niemcy odnotowały nieznaczne wzrosty penetracji przy dodatnim wzroście zarówno przypisu składek, jak i PKB. W Danii zanotowano najgłębszy spadek penetracji przy wzroście PKB o 2,4% i zauważalnym spadku przypisu składek o 4,3%. Niewielkie spadki penetracji odnotowano jeszcze w Portugalii. Luksemburgu i na Cyprze.
Nadzwyczajne wzrosty penetracji odnotowano w Bułgarii oraz w Estonii. Istotny wpływ na całą Unię miał wzrost w Wielkiej Brytanii, gdzie przy wzroście PKB o 1,3%, składki wzrosły aż o 17,7%.