Rynek ubezpieczeń w Polsce w ostatnich dziesięciu latach

Liczba zakładów ubezpieczeń w Polsce w latach 2012-2021 objętych raportem

  • Liczba zakładów ubezpieczeń objętych statystyką PIU zmalała z 59 w 2012 r. do minimalnie 56 w 2014 r. W latach 2016-2017 r. wynosiła ona 61, a w ostatnich czterech latach zmalała do 55. Liczba zakładów Działu I zmalała z 28 w 2012 r. do 25 w 2020 r. W dziale II odnotowano spadek liczby zakładów z 31 w 2011 r. do 30 w latach 2014-2015, następnie nastąpił ich wzrost do 34 w latach 2016-2019 r., a w ostatnich dwóch latach liczba ta zmalała do 30.
  • W Dziale I liczba raportujących zakładów na koniec 2021 r. zmalała w relacji do roku poprzedzającego o jeden, co było efektem przejęcia AXA przez Uniqa.
  • W 2021 r. liczba zakładów w Dziale II zmalała o trzy w wyniku: przejęcia AXA przez Uniqa, połączenia Concordii z Generali oraz decyzji grupy Ergo o likwidacji TU D.A.S.

 

 

Wartość kapitałów podstawowych zakładów w Polsce oraz udział kapitału zagranicznego w latach 2012-2021

  • Udział kapitału zagranicznego w kapitałach zakładów ubezpieczeń zmalał z 78,5% w roku 2013 do 69,6% w 2014 r. Począwszy od 2015 r. udział inwestorów zagranicznych w sumie kapitałów podstawowych obu działów ubezpieczeń wynosił 69,5%, co było efektem przejęcia Nordei przez PKO, Benefii przez Compensę i wejścia do statystyk Credit Agricole. W roku 2016 do statystyk PIU dołączyły cztery zakłady z polskim kapitałem, a w 2017 r. pojawił się Nationale Nederlanden o niewielkim kapitale zagranicznym. W 2019 Concordia została przejęta przez grupę Generali, a w 2020 r. wejście na rynek CA Życie oraz przejęcie Macif przez Saltus kompensował Polski Gaz. W roku 2021 Uniqa przejęła AXA, co było neutralne dla udziału kapitału zagranicznego, a jego spadek w 2021 r. był konsekwencją likwidacji TU D.A.S.
  • Bieżąca wartość kapitałów podstawowych w Dziale II zmalała do 3 140 mln PLN w 2021 r, a wartości kapitałów podstawowych w Dziale I począwszy od 2012 r. oscylują w przedziale 3,3-3,0 mld PLN.

 

 

Składka przypisana brutto w Polsce w latach 2012-2021 w cenach roku 2021

  • Najwyższą w ostatnim dziesięcioleciu, realną wartość składki przypisanej brutto w kwocie ponad 71,7 mld PLN odnotowano w 2012 r. Wynik ten Polski rynek ubezpieczeniowy osiągnął za sprawą wzrostu składek Działu I do ponad 41,6 mld PLN w wyniku sprzedaży grupowych ubezpieczeń o charakterze inwestycyjnym, głównie w segmencie bancassurance.
  • Począwszy od roku 2013 składki Działu I spadały po dwuletnich cyklach względnej stabilizacji osiągając minimum w 2020 r. na poziomie 21,8 mld PLN. Wynikało to z systematycznej redukcji ubezpieczeń w grupie 3 za wyjątkiem niewielkiego wzrostu w 2021 r. do 22,1 mld PLN.
  • Od 2014 bardzo dynamicznie wzrastały natomiast składki Działu II za sprawą wzrostów ubezpieczeń komunikacyjnych. W roku 2019 dynamika tego wzrostu wyhamowała, a wartość składek działu II osiągnęła poziom 46,2 mld PLN, by w roku 2020 powrócić do 44,8 mld PLN. W 2021 r. składki ponownie odnotowały inflacyjny wzrost do historycznego rekordu na poziomie 47,1 mld PLN.
  • CAGR (2012-2021) wynosił: -0,4% ogółem, -6,8% dla Działu I oraz 5,1% dla Działu II.

 

 

Odszkodowania i świadczenia w Polsce w latach 2012-2021 w cenach roku 2021

  • Maksymalną w ostatnim dziesięcioleciu, realną wartość odszkodowań i świadczeń wypłaconych brutto w kwocie ponad 46,3 mld PLN odnotowano w 2018 r.
  • Wynik ten był efektem kumulacji relatywnie wysokich odszkodowań z ubezpieczeń komunikacyjnych i rzeczowych w Dziale II oraz z grupy 3 Działu I.
  • CAGR (2012-2021), wynosił: -1,1% ogółem, -5,1% dla Działu I oraz 4,0% dla Działu II.
  • Odszkodowania i świadczenia wypłacone w Dziale II po względnej stabilizacji w latach 2012-2014, do poziomu około 16 mld PLN, bardzo dynamicznie wzrosły osiągając historycznie najwyższy poziom 24,5 mld PLN w 2019 r. i następnie zmalały do 22,8 mld PLN w 2021 r.

 

 

Dynamika odszkodowań a dynamika składek w Polsce w latach 2012-2021 w ujęciu realnym

  • Lata 2013 do 2016 charakteryzowały się spadkiem zarówno odszkodowań jak i składek Działu I związanym z wygasaniem aktywności segmentu polis inwestycyjnych w grupie 1. Rok 2017 przyniósł krótkotrwałą i niewielką korektę wzrostową zarówno składek jak i odszkodowań, ale od 2018 r. obie kategorie notowały systematyczne spadki, osiągając historyczne minima w 2020 r. głównie za sprawą odpływu inwestycji w grupie 3. Rok 2021 przyniósł niewielki, bo 1% wzrost zarówno składek jak i odszkodowań w Dziale I.
  • W Dziale II składki pozostały bez zmian w latach 2012-2014. W latach 2015 do 2019 notowano wzrosty zarówno składek jak i odszkodowań, które skorygowane były niewielkim spadkiem w 2020 r. W roku 2021 składki wzrosły o 5% przy kontynuacji spadku odszkodowań o 2%.

 

 

Składka przypisana brutto na 1 mieszkańca w Polsce w ujęciu realnym w latach 2012-2021

  • Populacja Polski w okresie ostatnich 10 lat nieznacznie malała od 38,5 mln obywateli w 2012 r. do blisko 38,2 w 2021 r. Przy tak niewielkiej korekcie dynamika zmian składek przypisanych brutto per capita odzwierciedla trend ich wartości realnych.
  • Najwyższą w ostatnim dziesięcioleciu wartość łącznej składki per capita wynoszącą 1 861 PLN zanotowano w 2012 r., co odpowiadało 445 € po kursie PLN/€ = 4,18. W 2021 r. wartość łącznej składki per capita wynosiła 1 814 PLN (397 € dla PLN/€ = 4,57), tj. o 1,6% więcej niż w 2020 r.
  • Wartość składki per capita w Dziale I wynosiła 580 PLN (127 €) w 2021 r. i była wyższa o 2,0% względem roku poprzedniego, ale aż o 46,4% niższa niż dziesięć lat temu.
  • Wartość składki per capita w Dziale II wynosiła 1 234 PLN (270 €) w 2021 r. i była wyższa o 5,5% niż w 2020 r. oraz o 58,2% wyższa niż dziesięć lat temu.

 

 

Zmiana struktury składki przypisanej brutto Działu I w Polsce w latach 2012-2021 w ujęciu realnym (%)

  • W strukturze ubezpieczeń Działu I dominowały grupy 1 i 3, które łącznie stanowiły 66,7% składki przypisanej brutto w latach 2020 i 2021.
  • Począwszy od roku 2012 do 2015 na udziale zyskiwała grupa 3, która stanowiła pod koniec tego okresu 48,7% składki ogółem, a udział grupy 1 spadł do poziomu 30,6%. W roku 2016 spadały również składki grupy 3 przez co jej udział zmalał do 43,3%, a grupy 1 wzrósł do 32,7% sumy składek.
  • W 2017 r. udział grupy 3 ponownie wzrósł do 46,3%, a grupy 1 zmalał do 30,1% sumy składek Działu I.
  • Rok 2018 był jednak okresem istotnego spadku składek w grupie 3, przez co jej udział zmalał do 36,8% sumy składek Działu I.
  • W 2021 roku spadek udziału grupy 3 był kontynuowany, a jej udział w składkach Działu I wynosił 25,8%, przy wzroście udziału składek grupy 1 do 41,0% oraz grupy 5 do 32,1%.

 

 

Zmiana struktury składki przypisanej brutto Działu II w Polsce w latach 2012-2021 w ujęciu realnym (%)

  • W strukturze ubezpieczeń Działu II w 2021 r. dominowały ubezpieczenia komunikacyjne: OC 31,7%, które jednak zmalały o 2,6 p% względem 2020 r. oraz AC 20,6%, których udział pozostaje stabilny od 2016 r. Drugą w kolejności grupą ubezpieczeń były ubezpieczenia rzeczowe (grupy 8+9) 18,9% w 2021 r.
  • Łączny udział tych trzech grup ubezpieczeń stanowił 71,2% składki przypisanej brutto Działu II w 2021 r. i był 3,9 p% mniejszy niż dziesięć lat wcześniej.
  • Udział grupy 13 pozostawał na poziomie 2020 r. i wynosił 6,0% w 2021 r. Wzrósł natomiast udział pozostałych ubezpieczeń osobowych (grupy 1+2) z 5,9% w 2020 r. do 6,4% w 2021 r. Udział ubezpieczeń finansowych (grupy 14-17) również nieco wzrósł z 4,3% w 2020 do 5,0% w 2021 r.
  • W latach 2015-2021 rósł udział reasekuracji czynnej w strukturze składek Działu II, do historycznego maksimum 7,1% w 2021 r.