Działalność legislacyjna, eutoregulacyjna i standaryzacyjna
Działania legislacyjne prowadzone przez Izbę zmierzały do ochrony i polepszenia warunków funkcjonowania rynku. W ramach tych prac zarząd prowadził system monitoringu projektów legislacyjnych. Ogółem w 2021 r. prace nad krajowymi i europejskimi projektami legislacyjnymi przełożyły się na 267 dokumentów „Legislacja”, z czego 191 stanowiły legislacje konsultacyjne (wysyłane do konsultacji z członkami PIU), a 76 informacyjne.
Współpraca samorządu z administracją, parlamentem i instytucjami rynku ubezpieczeniowego w kraju
Izba intensywnie rozwijała kontakty z krajową administracją rządową, nadzorem i przedstawicielami instytucji ubezpieczeniowych. W ramach prac nad opiniowanymi projektami legislacyjnymi Izba uczestniczyła w posiedzeniach komisji i podkomisji sejmowych i senackich, odbywała spotkania i konferencje uzgodnieniowe z przedstawicielami administracji rządowej.
W zakresie prowadzonych działań legislacyjnych i autoregulacyjnych samorządu statutowe organy Izby wspomagane były poprzez prace komisji, podkomisji, grup ekspertów oraz zespołów i grup roboczych PIU. W 2021 r. odbyło się ponad 190 spotkań komisji, podkomisji, grup ekspertów oraz zespołów i grup roboczych, które przebiegały na podstawie zatwierdzonych przez zarząd rocznych planów. Ich prace polegały na:
- opiniowaniu krajowych i unijnych projektów legislacyjnych,
- inicjowaniu strategicznych projektów podejmowanych przez Izbę,
- współpracy z komisjami europejskiego stowarzyszenia ubezpieczycieli i reasekuratorów Insurance Europe,
- wymianie poglądów i doświadczeń między uczestnikami rynku.
Ponadto członkowie komisji, jako eksperci Izby, brali czynny udział w posiedzeniach towarzyszących pracom legislacyjnym powadzonym przez organy rządu oraz w parlamencie, a także prezentowali stanowisko Izby na konferencjach i seminariach organizowanych przez Izbę oraz inne instytucje.
W 2021 r. Izba pracowała nad stanowiskami do następujących projektów legislacyjnych:
Ustawy:
- projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw;
- projekt ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej;
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw;
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw;
- projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa;
- projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz ustawy – Kodeks cywilny;
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw wdrażającej przepisy Unii Europejskiej dotyczące bezzałogowych statków powietrznych oraz systemów bezzałogowych statków powietrznych;
- projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (UC15) w zakresie wdrożenia do polskiego porządku prawnego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2017 roku w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów 2017/2394 (CPC);
- projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (UC69) w zakresie transpozycji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1 z 11 grudnia 2018 r. mającej na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnień w celu skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewnienia należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego (dyrektywa ECN+);
- ustawa o doręczeniach elektronicznych zmieniająca ustawę o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz ustawę o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych;
- projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (UD235);
- projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (UC 101);
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (tzw. ustawa mandatowa);
- projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw;
- projekt ustawy o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw;
- projekt ustawy o ogólnoeuropejskich indywidualnych produktach emerytalnych;
- projekt zmiany ustawy Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniającego projekt ustawy o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego;
- projekt zmiany ustawy o zmianie ustawy o obligacjach oraz niektórych innych ustaw;
- projekt zmiany ustawy Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniającego projekt ustawy o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawyo indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego;
- ustawa o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw;
- ustawa – prawo komunikacji elektronicznej oraz projektu ustawy wprowadzającej ustawę – prawo komunikacji elektronicznej;
- ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne,
- projektu przepisów dotyczących cen transferowych wchodzących w pakiet ustaw podatkowych „Polskiego Ładu”,
- ustawa o ogólnoeuropejskich indywidualnych produktach emerytalnych;
- projektu przepisów dotyczących rozwiązań podatkowych w ramach ustawy „Polski Ład”;
- konsultacje do ustawy o zmianie ustawy kc dotyczącej wypłaty zadośćuczynień dla osób bliskich poszkodowanemu;
- ustawa o zmianie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny – dodanie art. 4462 ustanawiającego podstawę prawną odpowiedzialności cywilnej za krzywdę najbliższych członków rodziny poszkodowanego, która polega na niemożności nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej z poszkodowanym z powodu trwałego i ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.
Rozporządzenia:
- projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie czasowego wycofania pojazdu z ruchu;
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 Listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych – SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation);
- projekt Rozporządzenia Parlamentu i Rady w sprawie unijnych zielonych obligacji (GBS – Green Bond Standard);
- projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji w zakresie definicji skargi;
- projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie danych statystycznych dotyczących koasekuracji;
- projekt zmian rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie przedłużenia terminu do złożenia zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) i wpłaty należnego podatku przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych;
- zmiana rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji;
- rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie przedłużenia terminu do złożenia zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) i wpłaty należnego podatku przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych;
- rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie wykazu stanowisk i funkcji publicznych będących eksponowanymi stanowiskami politycznymi;
- projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych;
- projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Legislacje europejskie:
- rewizja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/ WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II);
- projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2009/103/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 września 2009 r. w sprawie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczenia od takiej odpowiedzialności, MID, COM(2018) 336;
- nowa dyrektywa ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji oraz zmieniająca dyrektywy 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2009/138/WE, (UE) 2017/1132 i rozporządzenia (UE) nr 1094/2010 i (UE) nr 648/2012 (IRRD);
- rewizja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności;
- rewizja rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP);
- wezwanie do przedstawienia dowodów, które powinny być wzięte pod uwagę w rewizji rozporządzenia w sprawie PRIIP;
- zmiany w dokumentacji dotyczącej raportowania wg Solvency II;
· stanowisko EIOPA dotyczące nadzorowania zakładów wygaszających działalność ubezpieczeniową; - stanowisko EIOPA dotyczące nadzorowania ORSA;
- rewizja wytycznych EIOPA dotyczących granic umowy;
- rewizja wytycznych dotyczących rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;
- rewizja dyrektywy IDD;
- ramy dla wartości dla klienta w produktach typu unit-linked;
- projekt standardów technicznych na temat ujawnień dotyczących Taksonomii Zrównoważonego Rozwoju;
- porada EIOPA dla Komisji Europejskiej dotycząca art. 8 Taksonomi Zrównoważonego Rozwoju;
- prace nad otwartymi ubezpieczeniami – dostęp do danych ubezpieczeniowych;
- prace nad zmianami w underwritingu i pricingu w ubezpieczeniach w kontekście zmian klimatu;
- projekt rozporządzenia w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej i uchylającego dyrektywę 2002/58/ WE (rozporządzenie w sprawie prywatności i łączności elektronicznej) (tzw. rozporządzenie e-privacy);
- zrewidowane wytyczne EIOPA dotyczące identyfikacji podmiotów – LEI;
- wytyczne EIOPA na temat raportowania dotyczącego Paneuropejskiego Produktu Emerytalnego;
- projekt rekomendacji EROD 1/2020 w sprawie środków uzupełniających narzędzia przekazywania danych, w celu zapewnienia zgodności ze stopniem ochrony danych osobowych UE;
- projekt rekomendacji EROD 2/2020 dotyczących niezbędnych gwarancji europejskich dla środków nadzoru;
- komunikat Komisji do PEiR pt. „Ochrona danych jako filar wzmocnienia pozycji obywateli i podejście UE do transformacji cyfrowej – dwa lata obowiązywania ogólnego rozporządzenia o ochronie danych”;
- wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16.07.2020 r. w sprawie przekazywania danych obywateli państw członkowskich przez przedsiębiorcę do USA; nieważność decyzji Komisji w sprawie adekwatności ochrony zapewnianej przez Tarczę Prywatności (C-311/18 Data Protection Commissioner przeciwko Facebook Ireland Limited, Maximillian Schrems (tzw. „Schrems II”);
- wytyczne EIOPA dotyczące outsourcingu do dostawców usług chmury obliczeniowej;
- projekty rozporządzeń wykonawczych do rozporządzenia PE i Rady (UE) 2019/1238 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE) – w zakresie sprawozdawczości nadzorczej oraz uprawnień EIOPA dot. interwencji produktowej;
- odpowiedź Insurance Europe na kwestionariusz EIOPA dotyczący stosowania dyrektywy IDD;
- projekt zmian w rozporządzeniu delegowanym IDD (zmieniających rozporządzenia (UE) 2017/2358 i 2017/2359) w zakresie zrównoważonego finansowania oraz uwzględniania kwestii społecznych i środowiskowych;
- projekt rozporządzenia PEiR w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1060/2009, (UE) nr 648/2012, (UE) nr 600/2014 oraz (UE) nr 909/2014 (Digital Operational Resilience Act – DORA);
- projekt rozporządzenia PEiR w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych łączności elektronicznej i uchylające dyrektywę 2002/58/ WE (rozporządzenie w sprawie prywatności i łączności elektronicznej) (Regulation on Privacy and Electronic Communications – e-privacy);
- projekt rozporządzenia PEiR ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji) i zmieniające niektóre akty ustawodawcze Unii (Artificial Intelligence Act – AIA);
- projekt rozporządzenia PEiR w sprawie zarządzania danymi (Data Governance Act – DGA);
- projekt wytycznych EROD 01/2021 w sprawie przykładów dotyczących zgłaszania naruszeń ochrony danych;
- rozporządzenie PEiR (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE;
- dyrektywa PEiR (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii;
- decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2021/915 z dnia 4 czerwca 2021 r. w sprawie standardowych klauzul umownych między administratorami a podmiotami przetwarzającymi na podstawie art. 28 ust. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 oraz art. 29 ust. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (Tekst mający znaczenie dla EOG);
- decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2021/914 z dnia 4 czerwca 2021 r. w sprawie standardowych klauzul umownych dotyczących przekazywania danych osobowych do państw trzecich na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (tekst mający znaczenie dla EOG).
Inne inicjatywy legislacyjne:
- projekt metodyki przeprowadzania 13. edycji testów warunków skrajnych w zakładach ubezpieczeń i w zakładach reasekuracji,
- połączony list w sprawie kohort rocznych w wprowadzanym MSSF17,
- stanowisko Izby w zakresie tłumaczenia na język polski MSSF 17 – „Umowy ubezpieczeniowe”,
- konsultacje EIOPA dotyczące zmian w sprawozdawczości nadzorczej i publicznego ujawniania informacji,
- wystąpienie do KNF w sprawie uwzględnienia kwestii umów ubezpieczenia w opracowanej propozycji dot. rozwiązania problemu kredytów frankowych,
- projekt rekomendacji dotyczących umów ubezpieczenia towarzyszących kredytom w walutach obcych,
- projekt wystąpienia Polskiej Izby Ubezpieczeń do Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii z propozycją wyłączenia z raportowania czynności ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych obowiązku raportowania zatorów płatniczych zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych,
- propozycja odpowiedzi na konsultacje EIOPA dot. założeń koncepcji value for money na europejskim rynku ubezpieczeń z UFK,
- wniosek legislacyjny Komisji Europejskiej dotyczący dyrektywy w sprawie kredytów konsumenckich,
- projekt stanowiska Rządu RP do wniosków legislacyjnych Komisji Europejskiej dotyczących przesunięcia terminu stosowania rozporządzenia PRIIPs przez fundusze inwestycyjne (UCITS),
- projekt pisma PIU do UKNF dotyczącego wyjaśnienia wątpliwych kwestii dotyczących decyzji KNF o interwencji produktowej na rynku umów ubezpieczenia na życie z UFK oraz dodatkowych uwag w zakresie dodatkowych wymogów informacyjnych w planowanych przez UKNF stanowisku dla zakładów ubezpieczeń,
- uwagi do tłumaczenia na j. polski przedstawionego przez Komisję Europejską projektu zmian do rozporządzenia delegowanego do rozporządzenia PRIIPs,
- projekt rekomendacji dotyczących podejścia do określania wymagań i potrzeb klienta przy dystrybucji produktów ubezpieczeniowych w sektorze bancassurance,
- projekt Stanowiska Rządu RP dot. propozycji zmian dyrektywy CRD i rozporządzenia CRR.
Najistotniejsze tematy prac prowadzonych w 2021 r.
Solvency II
Po przekazaniu porady dot. zmian w Solvency II przez nadzór europejski – EIOPA, we wrześniu 2021 r. Komisja Europejska przedstawiła pierwszą propozycję legislacyjną. Obszerny pakiet zmian objął: wymogi kapitałowe, ORSA, zasadę proporcjonalności, raportowanie, uprawnienia nadzorcze, działalność transgraniczną, nowe wymogi makroostrożnościowe. W dyrektywie zrezygnowano z nowych wymogów w zakresie funduszy gwarancyjnych. To PIU wraz z innymi europejskimi stowarzyszeniami ubezpieczeniowymi postulowała od początku prac. W pakiecie Solvency II pojawiła się natomiast nowa dyrektywa IRRD, która wprowadzi obowiązek utworzenia w każdym kraju członkowskim organu resolution, czyli restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Do końca roku nad tekstem legislacyjnym Rada UE pracowała pod przewodnictwem Słowenii. Dla PIU oraz Izb Regionu Europy środkowo-wschodniej był to okres konstruktywnej wymiany poglądów między branżą a prezydencją. Dyskusje skoncentrowały się na kluczowym dla naszego regionu zmniejszeniu obciążeń operacyjnych, czyli na ograniczeniu obowiązków sprawozdawczych i ułatwieniu stosowania zasady proporcjonalności. Dla regionu istotnym tematem było też rozwiązanie obecnych problemów w prawidłowym funkcjonowaniu działalności transgranicznej.
Opodatkowanie działalności ubezpieczeniowej
- Działania w zakresie opodatkowania działalności ubezpieczeniowej koncentrowały się głównie na analizie wpływu zmian podatkowych wynikających z Polskiego Ładu na działalność zakładów ubezpieczeń.
Dystrybucja ubezpieczeń:
Podkomisja ds. dystrybucji ubezpieczeń majątkowych w roku 2021 roku została przekształcona w Komisję ds. Dystrybucji Ubezpieczeń Majątkowych. Komisja monitorowała na bieżąco problemy zakładów ubezpieczeń związane z wdrażaniem i stosowaniem ustawy o dystrybucji ubezpieczeń. Prace członków podkomisji koncentrowały się przede wszystkim na analizie projektowanych oraz wdrażanych rozwiązań legislacyjnych, z których najważniejsze to projektowane zmiany do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń proponowanych przez Ministerstwo Finansów i Komisję Nadzoru Finansowego w ramach prac nad projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku, projekt zmiany rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia rejestru pośredników ubezpieczeniowych oraz udostępniania informacji z tego rejestru; projekt zmiany rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wniosków o wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych i agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające. Komisja powołała Grupę ekspertów ds. dobrych praktyk we współpracy z brokerami, Grupę ekspertów ds. rewizji IDD, która przygotowała uwagi i propozycje zmian do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń w związku z procedowanym przez Ministerstwo Finansów projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku oraz Grupę ekspertów ds. szkoleń zawodowych, która przygotowała projekt wystąpienia do Ministerstwa Finansów w sprawie utrzymania po pandemii egzaminów dla osób wykonujących czynności agencyjne w formie zdalnej oraz pracowała nad propozycją rozwiązań systemowych służących ułatwieniu zakładom weryfikowania spełnienia przez osoby obowiązane ustawowego obowiązku szkoleń zawodowych.
Ubezpieczenia komunikacyjne:
- Konsultacje, analizy i opinie związane z propozycjami zmian do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/ WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności
Ministerstwo Finansów, w związku z propozycjami zmian do dyrektywy przygotowanymi przez Komisję Europejską, Parlament Europejski, Radę Unii Europejskiej, a także Prezydencję portugalską, zwracało się do Izby o przedstawienie stanowiska w sprawie tych zmian, zgłoszenie uwag oraz ocenę ich wpływu na polski rynek. Po pracach trwających od 2017 r. akt ten w końcu został przyjęty przez Parlament Europejski i Radę 24 listopada 2021 r. Do 23 grudnia 2023 r. państwa członkowskie mają przyjąć i opublikować przepisy niezbędne do wykonania tej dyrektywy.
- Opiniowanie i zgłaszanie uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (tzw. ustawa mandatowa)
Wśród szeregu zmian, jakie zostały wprowadzone tą ustawą, których celem było zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, w szczególności poprzez walkę z przestępstwami drogowymi oraz wsparcie osób najbliższych ofiar przestępstw wypadków drogowych ze skutkiem śmiertelnym, ustawa przewiduje także udostępnienie zakładom ubezpieczeń danych o wykroczeniach lub przestępstwach stanowiących naruszenia przepisów ruchu drogowego i przypisanych im punktach karnych. Dostęp do danych o mandatach i punktach karnych od wielu już lat był wnioskowany przez zakłady ubezpieczeń. Projekt ustawy zawierał także propozycje przepisów, które miały stanowić podstawę prawną przygotowywania przez UFG metod i modeli oceny ryzyka, badanie wpływu wskazanych danych na ryzyko ubezpieczeniowe oraz analiz, raportów i prognoz dla zakładów ubezpieczeń (eSCOR). PIU zgłosiła postulat ich usunięcia i proponowane przepisy nie zostały ostateczne przyjęte.
- Przygotowanie propozycji zmian do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, których celem jest kompleksowe uregulowanie kwestii dotyczącej umowy ubezpieczenia OC pojazdu oddanego w leasing
Podjęcie tych prac związane było m.in. z publikacją przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego komunikatu dotyczącego interpretacji art. 31 ust 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych i oczekiwaniem organu nadzoru stosowania tego przepisu przez zakłady ubezpieczeń zgodnie z dokonaną interpretacją. Wydanie przez KNF zaleceń dla zakładów ubezpieczeń, które stosowały odmienną interpretację niż przedstawiona przez organ nadzoru, z pewnością doprowadziło do ujednolicenia praktyki stosowanej na rynku. Izba, w korespondencji skierowanej do KNF, wskazała jednak argumenty prawne przemawiające za odmienną interpretacją, a także konsekwencje przyjęcia interpretacji organu nadzoru i wydanych zaleceń zarówno dla posiadaczy pojazdów, jak i zakładów ubezpieczeń. UKNF wskazał w odpowiedzi, że nie widzi podstaw do rewizji stanowiska zaprezentowanego w komunikacie adresowanym do zakładów ubezpieczeń, ale zadeklarował rozważenie proponowanych zmian do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, jeżeli będą one przedmiotem prac legislacyjnych nad nowelizacją tej ustawy.
- Kontynuacja prac związanych z Systemem Informatycznym CEPiK 2.0
Ocena możliwości rynku dostosowania się do docelowego trybu zasilania CEP danymi o szkodach istotnych i umowach ubezpieczenia OC, ujednolicenia terminów raportowania tych danych, spotkania konsultacyjne z KPRM MC w sprawie wypracowania trybu docelowego dla raportowania polis.
- Prace rozwojowe nad aplikacją „Porównywarka wyroków sądowych v. 2”
Celem Porównywarki jest wyszukiwanie i porównywanie przez użytkowników, w szybki i prosty sposób, informacji z wprowadzonych do narzędzia prawomocnych wyroków sądowych po zadanych kryteriach wyszukiwania w zakresie: roszczeń poszkodowanego, roszczeń uprawnionego, postępowania likwidacyjnego, etapu Sądu I Instancji, etapu Sądu II Instancji, etapu Sądu Najwyższego. Stworzenie aplikacji umożliwia również gromadzenie skanów zanonimizowanych, prawomocnych wyroków sądowych oraz informacji zawartych w ww. wyrokach. W celu ułatwienia anonimizacji wyroków i zapewnienia bezpieczeństwa danych oraz poprawnej anonimizacji zamieszczanych dokumentów zaimplementowano, jako integralną część narzędzia, program do anonimizacji plików. Przeprowadzono także testy bezpieczeństwa aplikacji.
- Popularyzacja Międzynarodowej Klasyfikacji ICF do oceny stanu zdrowia i funkcjonowania poszkodowanych w zakresie likwidacji szkód na osobie
Decyzją Komisji Likwidacji Szkód działała powołana do prac Grupa ekspertów ds. międzynarodowej klasyfikacji ICF. Prowadzono prace, które zaowocowały powstaniem rekomendacji Polskiego Towarzystwa Orzecznictwa Lekarskiego dotyczącej stosowania ICF do oceny stanu i funkcjonowania osób poszkodowanych. Przeprowadzono badania opinii i wiedzy biegłych i orzeczników sądowych, dotyczącestosowanych metod oceny stanu poszkodowanego z zastosowaniem ICF. Zakłady ubezpieczeń kontynuowały pilotaż, którego celem była ocena zdrowia poszkodowanego z zastosowaniem klasyfikacji ICF oraz porównanie zastosowanej metody do dotychczasowej praktyki likwidacyjnej.
- Prowadzono prace związane w tzw. inicjatywą prezydencką i zmianą wprowadzoną w ustawie kc dotyczącą zadośćuczynienia dla bliskich poszkodowanemu.
- Analizowano zagrożenia wzrostem odszkodowań i zadośćuczynień oraz prowadzono monitoring wpływu zmian przez ustawodawcę w systemie prawnym dotyczących OC, w szczególności OC ppm.
- Prowadzono badania nt. korzystania przez poszkodowanych z rehabilitacji oferowanej przez ZU.
- · Prowadzono badania dotyczące potencjalnych fraudów związanych z leczeniem poszkodowanych w wypadkach drogowych.
Ubezpieczenia na życie:
- Współpraca z Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) w zakresie ubezpieczeń na życie z UFK
Polska Izba Ubezpieczeń kontynuowała rozmowy z Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego, które dotyczyły przede wszystkim założeń planowanej przez Urząd interwencji produktowej na rynku ubezpieczeń na życie z UFK. Rozmowy te koncentrowały się głównie na obszarze dotyczącym szeroko pojętych opłat i kosztów pobieranych przez zakłady ubezpieczeń na życie w umowach z UFK, jak również kwestiach dotyczących polityki inwestycyjnej UFK oraz dodatkowych informacji, które mają być przekazywane klientom nabywającym tego typu produkty.
- Współpraca z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) w zakresie ubezpieczeń na życie z UFK
Polska Izba Ubezpieczeń kontynuowała rozmowy z UOKiK dotyczące opłat dystrybucyjnych pobieranych przez zakłady ubezpieczeń w umowach ubezpieczenia na życie z UFK. Rozmowy te związane są z postępowaniami administracyjnymi prowadzonymi przez Urząd w zakresie powyższych opłat wobec kilku zakładów ubezpieczeń na życie. Izba w szczególności przedstawiła Prezesowi UOKiK potencjalne konsekwencje dla całej branży uznania opłat dystrybucyjnych pobieranych w produktach z UFK za abuzywne.
Bancassurance:
- Współpraca z Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) w ramach prac nad ugodami dotyczącymi kredytów hipotecznych denominowanych w walutach obcych
Na wniosek PIU przedstawiciele rynku ubezpieczeniowego zostali włączeni w prowadzone przez UKNF wspólnie z bankami prace dotyczące wypracowania rozwiązania służącego zawarciu przez banki ugód z klientami posiadającymi kredyty hipoteczne denominowane we franku szwajcarskim. Izba w ramach tych prac wypracowała podejście do umów ubezpieczenia towarzyszących tego typu kredytom przy zawarciu ugody. Podejście to zostało uzgodnione z organem nadzoru.
- Propozycja podejścia do analizy potrzeb klienta w kanale bancassurance
Zespół bancassurance i sprzedaży affinity wypracował propozycję podejścia do analizy potrzeb klienta przy dystrybucji umów ubezpieczenia w kanale bancassurance. Propozycja ta uwzględnia w szczególności specyficzny charakter relacji ubezpieczyciela z klientem banku oraz charakter dystrybucji za pośrednictwem agentów ubezpieczeniowych będących bankami.
Ubezpieczenia majątkowe:
- Transformacja sektora energetycznego
Polityka związana z ochroną klimatu powoduje rozwój energetyki opartej o źródła odnawialne. W Polsce montowanych jest coraz więcej farm fotowoltaicznych. Istotne znaczenie ma też produkcja energii przez farmy wiatrowe, tym bardziej, że w polskiej strefie Bałtyku planowane są szeroko zakrojone inwestycje w energetykę opartą o siłę wiatru. W związku z powyższym zmieniają się potrzeby ubezpieczeniowe sektora energetycznego. W ramach Komisji ds. ubezpieczeń majątkowych omawiane były kwestie związane z oceną ryzyka ubezpieczeniowego. Podjęte zostały działania mające na celu przygotowanie materiałów edukacyjnych dla osób odpowiedzialnych za zawieranie umowy ubezpieczenia po stronie klientów.
- Ubezpieczenia cybernetyczne
Pandemia przyspieszyła informatyzację i elektronizację życia społecznego i gospodarczego. Coraz więcej procesów obsługiwanych jest za pośrednictwem programów informatycznych. Wiele sektorów inwestuje w rozwiązania takie jak roboty, boty, sztuczna inteligencja i internet rzeczy. To powoduje wzrost ekspozycji przedsiębiorstw i instytucji na ataki cybernetyczne. Komisja rozpoczęła prace nad dokumentem ułatwiającym ubezpieczającym się podmiotom ustalenie swoich potrzeb ubezpieczeniowych. W szczególności chodzi o wyjaśnienie różnic zakresu ochrony w ubezpieczeniach majątkowych, ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej oraz ubezpieczeniach cybernetycznych.
- Ubezpieczenia majątku sektora mięsnego
Na prośbę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Komisja przygotowała informację na temat rynku ubezpieczeń dla przedsiębiorstw zajmujących się ubojem zwierząt i przetwórstwem mięsa. W przekazanym dokumencie wskazane zostały przepisy prawne regulujące zasady oceny ryzyka ubezpieczeniowego oraz ustalania wysokości składki. Przekazana została również informacja o rozwiązaniach, które podejmują zakłady ubezpieczeń, aby przygotować ofertę ubezpieczeniową.
- Bezpieczeństwo jachtów morskich i łodzi motorowych
Komisja ds. ubezpieczeń majątkowych opiniowała Raport w sprawie bezpieczeństwa na jachtach, przygotowany przez zespół powołany przez Radę Koordynacyjną Dyrektorów Urzędów Morskich i Służby SAR. Raport zawierał 19 między innymi postulaty wprowadzenia obowiązkowych przeglądów technicznych jachtów i łodzi motorowych oraz ujednolicenia przepisów śródlądowych i morskich w zakresie bezpieczeństwa żeglugi.
Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej:
W 2021 r. podkomisja ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej na bieżąco monitorowała sytuację na rynku ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej w obliczu panującej pandemii. Prace członków podkomisji koncentrowały się przede wszystkim na analizie projektowanych oraz wdrażanych rozwiązań legislacyjnych ustanawiających w porządku prawnym nowe rodzaje obowiązkowych ubezpieczeń OC, m. in. obowiązkowe ubezpieczenie OC podmiotu przeprowadzającego eksperyment medyczny, obowiązkowe ubezpieczenie OC badacza i sponsora badań w projekcie ustawy o wyrobach medycznych oraz w projekcie ustawy o badaniach klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi, obowiązkowe ubezpieczenie OC operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego, grupowe ubezpieczenie OC i NNW członków ochotniczych straży pożarnych. PIU oceniała wpływ projektowanych rozwiązań legislacyjnych na działalność zakładów ubezpieczeń i w sytuacjach uzasadnionych koniecznością zabezpieczenia interesów ryzku ubezpieczeniowego zgłaszała własne postulaty zmian w projektach aktów prawnych.
Ubezpieczenia rolne:
- Projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027
Dokument ten został opracowany pod kątem perspektywy budżetowej dla Wspólnej Polityki Rolnej w latach 2023-2027. Aktualny projekt dotyczy działań finansowanych z budżetu Unii Europejskiej. Na jego podstawie można założyć, że zadania z zakresu stabilizacji dochodów rolniczych, mające na celu stworzenie ubezpieczeń zwierząt oraz funduszy wzajemnościowych, będą prowadzone równolegle do obecnie funkcjonującego systemu ubezpieczeń dotowanych, finansowanego z budżetu krajowego, funkcjonującego w oparciu o ustawę 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. W Planie Strategicznym WPR ubezpieczenia wskazywane są jako główne narzędzie stabilizacji dochodów rolników. Przewidywany budżet na realizację tego zadania w perspektywie pięciu lat wynosi 308,45 mln EUR (61,69 mln EUR/rok).
Ubezpieczenia szkolne:
- Prowadzono prace w zakresie gromadzenia i analizy statystyk z rynku tzw. ubezpieczeń szkolnych.
- Prowadzono działania informacyjne i edukacyjne w mediach, w tym także mediach społecznościowych, w zakresie popularyzacji i znaczenia ubezpieczeń NNW dzieci i młodzieży w sytuacji pandemii i wprowadzonych obostrzeń.
Ubezpieczenia zdrowotne:
- Monitorowano zmiany spowodowane pandemią SARS COV-2 w stanie zdrowia populacji i ich wpływ na rynek ubezpieczeń zdrowotnych.
- Podejmowano działania w zakresie spójnej koncepcji rynku dot. dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych i oczekiwań w stosunku do regulatora (zasadność ubezpieczenia komplementarnego, kwestia wczesnego wykrywania nowotworów, Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych).
- Kontynuowano popularyzację ubezpieczeń zdrowotnych: działania medialne oraz aktywności w ramach spotkań interesariuszy, wskazywanie na konieczność działań wspierających rozwój ubezpieczeń zdrowotnych oraz role zdrowia pracowników dla gospodarki.
- Prowadzono dalsze prace nad gromadzeniem, opracowywaniem i publikacją danych dotyczących wielkości rynku dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce.
Zarządzanie informacją:
- RODO
W 2021 roku Izba włączyła się aktywnie wraz z Insurance Europe w konsultacje projektu wytycznych Europejskiej Rady Ochrony Danych (EROD) nr 01/2021 w sprawie przykładów dotyczących zgłaszania naruszeń ochrony danych. Projekt wytycznych EROD stanowi wykaz praktycznych wskazówek i zaleceń dla administratora danych przy realizacji wymogów RODO, w tym identyfikacji i oceny ryzyka. Projekt zawiera spis najczęściej występujących przypadków naruszeń ochrony danych, m.in. ataki ransomware, ataki polegające na eksfiltracji danych jak i przypadki zgubionych lub skradzionych urządzeń i dokumentów w formie papierowej, a także przypadki naruszenia z użyciem socjotechniki. Przedstawione w wytycznych przypadki stanowią zbiór doświadczeń zebranych przez organy nadzorcze. Mimo, że wytyczne mają charakter wspierający i niewiążący administratora danych, to jednak prezentują kierunki działań organów nadzorczych, co po przyjęciu wytycznych przez EROD może wskazywać na przyszłe interpretacje i klasyfikacje przypadków naruszeń ochrony danych osobowych przez krajowe i unijne organy nadzorcze.
Na rok 2021 przypadła również wyczekiwana przez administratorów danych publikacja decyzji wykonawczych Komisji Europejskiej (UE) 2021/914 i 2021/915 dotyczących standardowych klauzul umownych. Opublikowane 7 czerwca 2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE nowe standardowe klauzule umowne dotyczące przekazywania danych poza EOG dostosowane są do przepisów RODO, ale też odpowiadają na złożone transfery danych, gdzie w procesie przetwarzania danych może uczestniczyć nawet kilka różnych podmiotów. Publikacja w dniu 7 czerwca 2021 r. w dzienniku Urzędowym UE decyzji wykonawczych KE oraz opublikowane 18 czerwca 2021 r. przez EROD zaktualizowane rekomendacje 01/2020 w sprawie środków uzupełniających narzędzia przekazywania danych w celu zapewnienia zgodności ze stopniem ochrony danych osobowych UE, stanowią łącznie istotne wsparcie proceduralne dla administratorów danych w realizacji przepisów RODO.
- Proces digitalizacji sektora ubezpieczeń w Polsce
Branża ubezpieczeniowa wspierana przez Komisję Nadzoru Finansowego, jak również dzięki zaangażowaniu organów administracji publicznej, kontynuowała digitalizację procesów ubezpieczeniowych. Jedną z istotnych inicjatyw branży ubezpieczeniowej było dążenie do uzgodnienia warunków, na jakich cały sektor ubezpieczeń będzie mógł korzystać z rozwiązania mojeID oraz mObywatel. Od marca 2019 roku wydawana jest nowa wersja polskiego dowodu osobistego, który posiada wbudowaną warstwę elektroniczną umożliwiającą udostępnianie określonych informacji. Nowy e-dowód może być wykorzystywany w procesie weryfikacji tożsamości klienta, przede wszystkim w kanale zdalnym. Potwierdzanie tożsamości osoby, w tym w przypadku kontaktu zdalnego, jest istotnym elementem wielu procesów biznesowych branży ubezpieczeniowej, począwszy od przedstawienia oferty, zawarcia umowy ubezpieczenia, likwidacji szkody, wypłaty świadczeń. Wspólny standard weryfikacji tożsamości klienta pozwoli na podnoszenie poziomu świadczonych przez ubezpieczycieli usług, popularyzację całkowicie zdalnej obsługi klientów oraz poprawę jakości danych.
- Przetwarzanie danych w chmurze
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku ubezpieczeniowego w Polsce w zakresie jednolitych zasad stosowania Komunikatu KNF ws. przetwarzania danych w chmurze obliczeniowej, powołano w 2020 r. przy Polskiej Izbie Ubezpieczeń przeznaczoną temu tematowi grupę roboczą. Celem grupy było wypracowanie jednolitych w skali rynku zasad podejścia sektora do wymagań wynikających z komunikatu. Prace zostały zainicjowane zaraz po publikacji komunikatu.
W roku 2021 r. zostały zintensyfikowane konsultacje z Komisją Nadzoru Finansowego wypracowanego przez grupę projektu standardu w zakresie sposobu rozwiązania niektórych wątpliwości do uregulowań, jakie zostały zaproponowane przez rynek w projekcie standardu. Wątpliwości te dotyczyły zasad i sposobu notyfikacji stosowanych rozwiązań chmurowych, zasad wzajemnych relacji pomiędzy zakładami i pośrednikami w zakresie stosowania rozwiązań chmury obliczeniowej oraz podejścia nadzoru do kwestii „wyjścia z chmury”. Współpraca z urzędem zaowocowała wypracowaniem rozwiązań, które pozwoliły na zakończenie prac nad pierwszą wersją standardu, opublikowaną na stronie PIU w czerwcu 2021. Wypracowany przez rynek ubezpieczeniowy standard prezentuje w sposób usystematyzowany, jakie zadania, procedury, procesy i analizy zakład ubezpieczeń powinien przeprowadzić i udokumentować pod kątem przygotowania organizacji do działania w sferze usług chmurowych w odniesieniu do poszczególnych zapisów wybranych regulacji. Przekazane przez PIU do publicznej wiadomości opracowanie „Standard wdrożeń przetwarzania informacji w chmurze obliczeniowej20” jest efektem wielomiesięcznych warsztatów, spotkań, konsultacji zarówno z organem nadzoru, jak i branżą bankową.
Kwestie ekonomiczno-finansowe:
- Współpraca z Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie zmian w rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Na prośbę Izby Urząd Komisji Nadzoru Finansowego przeprowadził warsztaty związane ze złożoną w Ministerstwie Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej propozycją zmiany zakresu raportowania kwartalnego i rocznego. W czasie warsztatów została omówiona większość ze zmienianych formularzy, a pod wpływem dyskusji część formularzy została zmodyfikowana i przesłana do Ministerstwa Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej jako nowy projekt UKNF. Projekt ten będzie rozpatrywany w 2022 roku. Izba na wniosek Ministerstwa Finansów opiniowała tłumaczenie na język polski tekstu wchodzącego w życie od 2023 roku IFRS 17.
Zrównoważone finansowanie:
- SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation)
Polska Izba Ubezpieczeń przygotowała wynikający z SFDR schemat raportowania dla instytucji finansowych. Schemat raportowania został uzgodniony z Komisją Nadzoru Finansowego. Schemat raportowania jest skomplikowany, dlatego PIU przygotowała w serwisie YouTube webinar wyjaśniający podstawowe obowiązki. Obowiązki informacyjne w ramach SFDR dotyczą podmiotów i produktów. Są sformułowane tak, by odzwierciedlać zasadę podwójnej istotności (double materiality), czyli oddziaływania działalności gospodarczej na otoczenie i otoczenia na działalność. Z jednej strony obowiązki dotyczą zatem Ryzyk dla Zrównoważonego Rozwoju (RdZR, ang. SR, Sustainable Risks), gdzie perspektywą jest wpływ czynników ESG (environmental, social, governance) na wartość inwestycji. Z drugiej strony dotyczą Niekorzystnych Skutków Decyzji Inwestycyjnych (NSDI, ang. ASI, Adverse Sustainability Impacts), gdzie perspektywą jest wpływ inwestycji na ESG.
- GBS (Green Bond Standard)
Polska Izba Ubezpieczeń, na prośbę Ministerstwa Finansów, przygotowała stanowisko do projektu rozporządzenia. Wprowadzenie powszechnego, europejskiego standardu zielonych obligacji przyczyni się do rozwoju rynku finansowego i dostarczy zakładom ubezpieczeń instrumentów inwestycyjnych umożliwiających zieloną transformację. PIU poparła dobrowolny charakter Green Bond Standard. Takie podejście będzie miało pozytywny wpływ na istniejące obecnie rynki zielonych obligacji i funkcjonujące standardy, w tym Green Bond Principles (autorstwa International Capital Markets Association), w oparciu o który to standard Polska wyemitowała zielone obligacje o wartości 750 milionów euro w grudniu 2016 r., o wartości 1 mld euro w 2018 r. oraz o wartości 2 mld euro w marcu 2019 r. PIU nie zgłosiła zastrzeżeń do konieczności oceny zielonych obligacji przez podmioty zewnętrzne autoryzowane przez ESMA, zaznaczyła jednak, że obciążenia administracyjne nie powinny być zbyt rozbudowane, ponieważ może przełożyć się to na ceny świadczonych usług i w konsekwencji koszty ponoszone przez emitentów. W tym samym kontekście PIU poparła jedynie ograniczony nadzór ESMA nad tymi podmiotami. W zakresie odstępstw w przypadku emisji zielonych obligacji przez władze publiczne (sovereign green bonds) PIU poparła nie tylko przyjętą przez unijnego ustawodawcę możliwość wyjątków dotyczących samych obligacji, ale podkreśliła, że należy rozważyć również opcję wyjątków od Taksonomii. W świetle Impact Assessment 17 krajów wzięło udział w ankiecie na temat sovereign green bonds, z czego zdania rozkładały się mniej więcej po równo w kwestii dopuszczenia tzw. flexibility pocket, czyli dopuszczenia pod pewnymi warunkami emisji zielonych obligacji nie w pełni zgodnych z unijnym Rozporządzeniem 2020/852. Wiele państw opowiedziało się za tą opcją, jednak ostatecznie nie została ona przyjęta. Jak się wydaje, przyjęcie opcji flexibility pocket poszerzyłoby wachlarz możliwości inwestycyjnych i w ten sposób przyczyniłoby się do popularyzacji zarówno zielonych obligacji jako takich, jak i unijnego standardu opartego na projektowanym rozporządzeniu. Podejście PIU zostało uwzględnione w projekcie stanowiska Rządu RP do wniosku COM (2021)391, w szczególności w zakresie przyjęcia opcji tzw. flexibility pocket.
- Wspólne wystapienie PIU, ZBP, IZFiA i SEG
Wspólne wystąpienie PIU, ZBP, IZFiA i SEG dotyczące tworzenia prawa z zakresu zrównoważonego finansowania. W dniu 16 grudnia 2021 r. Polska Izba Ubezpieczeń, Związek Banków Polskich, Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami oraz Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych wystosowały do Ministra Finansów, Ministra Klimatu i Środowiska, Ministra Rozwoju i Technologii, Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministra do spraw Unii Europejskiej oraz Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego wspólne wystąpienie dotyczące działań legislacyjnych i nadzorczych z zakresu zielonej transformacji. Izby gospodarcze podkreśliły, że polskie instytucje finansowe wspierają zieloną transformację i działania zmierzające do promowania przekierowania strumienia inwestycji na osiąganie celów klimatycznych i środowiskowych. Jednak w celu stworzenia ram dla zrównoważonych finansów dokonywanych jest równolegle wiele zmian w aktach prawnych już obowiązujących i tworzone są nowe regulacje, które cechuje wysoka niepewność prawna. Wynika ona ze zmieniającego się szybko, nie zawsze w sposób przemyślany, prawa w połączeniu z bardzo krótkimi okresami vacatio legis, co znacząco utrudnia instytucjom finansowym przygotowanie się do wypełniania nakładanych na nie obowiązków. Wdrożenie w instytucjach niektórych regulacji, dostosowanie systemów operacyjnych, stworzenie i wdrożenie narzędzi informatycznych, poinformowanie klientów czy zebranie dodatkowych informacji wymaga czasu, który nie został należycie uwzględniony w toczących się procesach legislacyjnych na poziomie unijnym. Na początku danego okresu sprawozdawczego instytucje muszą znać szczegółowe wymogi sprawozdawcze (jakie informacje zbierać, uwzględniać i analizować), aby za rok ujawnić je w raporcie rocznym. Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności, Izby gospodarcze zwróciły się do organów administracji o wzięcie pod uwagę w stanowiskach kierowanych na forum unijnym zasady odpowiednich okresów przygotowawczych dla instytucji finansowych oraz zachowania niezbędnej korelacji czasowej pomiędzy obowiązkami sprawozdawczymi przedsiębiorstw oraz instytucji finansowych. Poprosiliśmy o uwzględnienie wskazanych zależności w działaniach legislacyjnych i nadzorczych z obszaru sustainable finance.
- Współpraca z Ministerstwem Rozwoju i Technologii
PIU kontynuowało współpracę w zakresie Partnerstwa na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs). W szczególności PIU współredagowało wydawany przez Ministerstwo Newsletter SDG, w ramach którego informowało o podstawowych kierunkach prac Polskiej Izby Ubezpieczeń dotyczących zrównoważonego finansowania.
- Współpraca z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej w ramach działającej przy Ministerstwie grupy roboczej ds. raportowania niefinansowego
W czerwcu 2021 r. PIU, wspólnie ze Związkiem Banków Polskich i Stowarzyszeniem Emitentów Giełdowych, przedstawiła broszurę pt. „Zbiór podstawowych wskaźników ESG zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (SFDR) wraz z ich opisem, identyfikacją i wyjaśnieniem”.
- Współpraca z Ministerstwem Finansów w ramach Grupy roboczej ds. zrównoważonego finansowania działającej przy Radzie Rozwoju Rynku Finansowego Ministerstwa Finansów
PIU poparło inicjatywę utworzenia Platformy Zrównoważonego Finansowania, czyli portalu internetowego gromadzącego materiały i informacje z zakresu zrównoważonego finansowania. Integralną częścią Platformy byłaby także Grupa Robocza ds. Zrównoważonego Finansowana jako ciało proponujące i wypracowujące treści udostępniane w portalu.
Działania samoregulacyjne i standaryzacyjne
Działania samoregulacyjne
Jednym z zadań realizowanych przez Polską Izbę Ubezpieczeń jest działanie w kwestii dobrych praktyk w działalności ubezpieczeniowej. Best practices stanowiły przedmiot prac w ramach organów merytorycznych i były realizowane poprzez tryb konsultacyjny uwzględniający współpracę sektora ubezpieczeniowego z administracją publiczną (legislator i regulator) i organizacjami konsumenckimi w procesie tworzenia tych rozwiązań.
Najważniejsze działania samoregulacyjne w 2021 r. dotyczyły:
- Opracowania wzorcowych odpowiedzi na wybrane, najczęściej pojawiające się pytania klientów dotyczące przetwarzania danych osobowych przez zakłady ubezpieczeń. Dokument pod nazwą „Pytania i odpowiedzi dotyczące przetwarzania danych osobowych klientów przez zakłady ubezpieczeń” został poddany w 2021 r. konsultacji branżowej.
- Opracowane zostały standardy, które mają charakter samoregulacji i określają zasady funkcjonowania w zakładzie ubezpieczeń Rzecznika Klienta. Zgodnie ze standardami zakład ubezpieczeń zapewnia Rzecznikowi Klienta autonomiczność w prowadzonych postępowaniach i podejmowanych działaniach.
- Wypracowanie propozycji klauzul w zakresie obowiązku weryfikacji kontrahentów, które zakłady ubezpieczeń mogłyby wykorzystać w stosowanych przez siebie ogólnych warunkach ubezpieczenia, jak również propozycji ujednoliconego podejścia do procesu weryfikacji kontrahentów na listach sankcyjnych.
Działania standaryzacyjne
W 2021 r. PIU prowadziła prace nad następującymi projektami standaryzacyjnymi:
- standard chmury obliczeniowej dla branży ubezpieczeniowej – to zbiór zasad przygotowania i przeprowadzenia skutecznego wdrożenia chmury, z uwzględnieniem wszystkich wymagań prawnych oraz nadzorczych. W pracach nad projektem brało udział łącznie 27 podmiotów, w tym firma Accenture, kancelarie Maruta Wachta oraz Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy, a także dostawcy technologii i zakłady ubezpieczeń.
- „Zbiór podstawowych wskaźników ESG”, broszura przygotowana we współpracy ze Związkiem Banków Polskich, Stowarzyszeniem Emitentów Giełdowych, Fundacją Standardów Raportowania oraz Izbą Zarządzających Funduszami i Aktywami.” Celem było opracowanie standardu wymiany informacji z zakresu raportowania niefinansowego pomiędzy spółkami a instytucjami finansowymi, które w te spółki zainwestowały.
- W 2021 roku Centrum Rozliczeń będące komórką organizacyjną Izby podejmowało działania zmierzające do rozwoju systemu BLS, udostępniając i prezentując zasady obowiązujące w systemie BLS zakładom rozważającym przystąpienie do systemu BLS. Struktura rynku BLS była stabilna, obejmując 7 zakładów ubezpieczeń – Stron Umowy, reprezentujących około 80% rynku OC komunikacyjnego, mierzonego składką przypisaną brutto. Poza standardowymi zadaniami Centrum Rozliczeń, związanymi ze wspomaganiem procesu rozliczeń Stron Umowy BLS oraz ze sporządzaniem analiz statystycznych, Izba koordynowała działania, których efektem było podpisanie 30 września 2021 roku Aneksu nr 2 do Umowy o współpracy w zakresie bezpośredniej likwidacji szkód oraz nowej Umowy o powierzenie przetwarzania danych osobowych.
Konferencje i seminaria
W 2021 Izba dostarczała niezbędną wiedzę pracownikom zakładów ubezpieczeń dzięki zdalnym seminariom i szkoleniom. W 2021 r. odbyło się ponad 28 bezpłatnych seminariów i szkoleń, w ramach których Izba przeszkoliła ponad 2400 pracowników i członków PIU, z czego ok. 1000 osób uczestniczyło w webinariach dotyczących raportu PIU pt. „Mapa ryzyka Polaków”.