Działalność komisji, podkomisji, grup ekspertów oraz zespołów i grup roboczych

W 2021 r. funkcjonowały następujące komisje, podkomisje, grupy ekspertów oraz zespoły i grupy robocze PIU:

Komisje, podkomisje i grupy ekspertów

• Komisja ekonomiczno-finansowa
  • Podkomisja ds. Solvency II
  • Podkomisja ds. rachunkowości i sprawozdawczości ubezpieczeniowej
  • Podkomisja ds. opodatkowania działalności ubezpieczeniowej
  • Podkomisja ds. audytu i kontroli wewnętrznej
  • Grupa ekspertów ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy
• Komisja ds. digitalizacji sektora ubezpieczeń
• Komisja ubezpieczeń na życie
  • Grupa ekspertów ds. grupy 5
  • Grupa ekspertów ds. PRIIIP’s
  • Grupa ekspertów ds. interwencji produktowej
• Komisja ds. public relations
• Komisja ds. towarzystw ubezpieczeń wzajemnych
• Komisja ds. przeciwdziałania przestępczości ubezpieczeniowej
  • Grupa ekspertów ds. cyberbezpieczeństwa zakładów ubezpieczeń
  • Grupa ekspertów ds. szkoleń
• Komisja ubezpieczeń komunikacyjnych
• Komisja ds. likwidacji szkód
  • Grupa ekspertów ds. standaryzacji szkód osobowych
  • Grupa ekspertów ds. międzynarodowej klasyfikacji ICF
• Komisja ubezpieczeń majątkowych
  • Podkomisja ds. reasekuracji
  • Podkomisja ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej
  • Podkomisja ubezpieczeń rolnych
  • Podkomisja gwarancji ubezpieczeniowych
  • Podkomisja ubezpieczeń należności
• Komisja ubezpieczeń zdrowotnych i wypadkowych
• Komisja ds. towarzystw ubezpieczeń wzajemnych
• Komisja prawno-legislacyjna
• Komisja ds. dystrybucji ubezpieczeń majątkowych
  • Grupa ekspertów ds. szkoleń zawodowych
  • Grupa ekspertów ds. rewizji IDD
  • Grupa ekspertów ds. dobrych praktyk we współpracy z brokerami

Zespoły i grupy robocze

• Grupa robocza ds. reklamacji i klientów
• Grupa robocza ds. ubezpieczeń NNW dzieci i młodzieży szkolnej
• Grupa robocza ds. zrównoważonego finasowania
• Grupa robocza ds. ochrony danych osobowych
• Grupa robocza ds. chmury obliczeniowej
• Grupa robocza ds. ubezpieczeń GAP
• Zespół ds. ubezpieczeń turystycznych
• Zespół ds. zarządzania ryzykiem katastrof naturalnych
• Zespół ds. bancassurance i sprzedaży affinity
• Zespół ds. compliance

Komisja ekonomiczno-finansowa

Przewodniczący: vacat
Sekretarz: Iwona Szczęsna
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 0

W 2020 r. prace komisji zostały zawieszone a działania w tym obszarze były realizowane przez właściwe podkomisje (tj. podkomisję ds. rachunkowości i sprawozdawczości, podkomisję ds. opodatkowania działalności ubezpieczeniowej, podkomisję ds. Solvency II oraz podkomisję ds. audytu i kontroli wewnętrznej) i zespoły powoływane ad hoc. Sekretarz komisji uczestniczył w posiedzeniach Economics & Finance Committee (EcoFin) w Insurance Europe w Brukseli.

Podkomisja ds. Solvency II

Przewodniczący: Robert Pusz
Sekretarz: Iwona Szczęsna
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 6

Najważniejsze spotkania i rekomendacje

• Bieżące prace nad rewizją Solvency II, udział w konsultacjach publicznych, publicznych wysłuchaniach oraz opracowywanie wkładów do dokumentów Insurance Europe.
• Udział przewodniczącego podkomisji w posiedzeniu Grupy Solvency II w Insurance Europe w Brukseli.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Analiza i wymiana stanowisk nad przygotowaną propozycją EIOPA dotyczącą zrównoważonego finansowania i odzwierciedlenia go w rozporządzeniu delegowanym do Dyrektywy Solvency II oraz Dyrektywy IDD.
• Opiniowanie propozycji zmian rozszerzających wymogi w stosunku do ORSA.
• Intensywne prace nad opiniowaniem dokumentów EIOPA oraz Komisji Europejskiej dotyczących przeglądu dyrektywy Solvency II.
• Przekazywanie stanowisk do propozycji EIOPA dotyczących zmian standardu technicznego dotyczącego raportowania i ujawnień dotyczących Solvency II.
• Opiniowanie propozycji stanowisk nadzorczych dotyczących nowych wymogów związanych z ograniczaniem skutków koronakryzysu.
• Przeanalizowanie i przedyskutowanie propozycji UKNF dotyczących zmian oceny nadzorczej BION za 2019 rok oraz wypracowanie szeregu uwag do konsultowanej przez UKNF metodyki BION.
• Konsultowanie z przedstawicielami UKNF zasad wdrożenia na polskim rynku zmian przepisów dotyczących obliczania ryzyka aktuarialnego w zakresie umów reasekuracji. Zmienione regulacje powodują wzrost wymogów kapitałowych dla zakładów ubezpieczeń w przypadku objęcia danego ryzyka umową reasekuracji u więcej niż jednego reasekuratora.
• Konsultowanie z przedstawicielami UKNF zasad wdrożenia na polskim rynku zmian przepisów w akcie delegowanym dotyczących wymogów kapitałowych dla ryzyka pożaru. Zmiana ustalania wymogu kapitałowego dla ryzyka pożaru od sumy ubezpieczenia netto a nie możliwej maksymalnej straty brutto wymaga od polskich zakładów ubezpieczeń wykupienia dodatkowej ochrony reasekuracyjnej, aby ograniczyć wzrost wymogów kapitałowych. W tym przypadku, kupno dodatkowej ochrony reasekuracyjnej nie wiąże się z potrzebą ograniczenia ryzyka ubezpieczeniowego zakładów ubezpieczeń, lecz przeciwdziałaniem wzrostowi wymogów kapitałowych. Wypracowane stanowisko znalazło odbicie w stanowisku nadzoru ubezpieczeniowego skierowanym do zakładów ubezpieczeń.
• Wypracowanie przez grupę ekspertów ds. zysków z przyszłych składek w konsultacji z przedstawicielami UKNF stanowiska dotyczącego ustalania przez zakłady ubezpieczeń Działu I oraz Działu II zysków z przyszłych składek przy ustalaniu wysokości środków własnych stanowiących pokrycie wymogów kapitałowych.
• Konsultowanie z UKNF metod raportowania korekty LAC DT.
• Komisja wypracowała stanowisko rynku ubezpieczeniowego poprzez sformułowanie wielu uwag i postulatów do UKNF, dotyczących Metodyki Badania i Oceny Nadzorczej (BION) zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. W wyniku działań Izby wiele postulatów zostało uwzględnionych przez UKNF w nowej metodyce BION.
• Komisja przeprowadziła dyskusję dotyczącą przeprowadzanego na szczeblu europejskim przeglądu dyrektywy Solvency II.

Podkomisja ds. rachunkowości i sprawozdawczości ubezpieczeniowej

Przewodniczący: Jan Terlecki
Sekretarz: Rafał Socha
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 4

Najważniejsze opinie i konsultacje:

• Konsultacje dotyczące zmiany rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.
• Opiniowanie tłumaczenia na język polski wchodzącego w życie od 2023 roku IFRS 17.
• Konsultacje ws. zmian ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Najważniejsze konferencje i seminaria:

• Podkomisja zorganizowała 9 grudnia 2021r seminarium rachunkowe: „Zmiany regulacyjne wpływające na rachunkowość i sprawozdawczość zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji”. Seminarium przeprowadziła firma audytorsko- -doradcza KPMG. Tematy seminarium obejmowały zagadnienia z rachunkowości oraz sprawozdawczości w tym: MSSF17, nowe przepisy i rekomendacje dla rynku ubezpieczeń w 2021 roku, Europejski Zielony Ład a rynek ubezpieczeń oraz zagadnienia dotyczące zmian wprowadzanych od 2022. Dodatkowo przeprowadzono wykład dotyczący rewizji Dyrektywy Solvency II.

Podkomisja ds. opodatkowania działalności ubezpieczeniowej

Przewodnicząca: Anna Kacprowska
Sekretarz: Piotr Wrzesiński
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opinie i konsultacje:

• Przygotowanie analizy i wpływu na działalność zakładów ubezpieczeń proponowanych zmian podatkowych wynikających z Polskiego Ładu, m.in. w zakresie podatku CIT i PIT.
• Podkomisja wypracowała i przekazała do MF uwagi i propozycje zmian w zakresie dokumentacji cen transferowych.
• Podkomisja wypracowała również propozycję zmian dotyczących raportowania zatorów płatniczych przez zakłady ubezpieczeń, która została przekazana do Ministerstwa Rozwoju.

Najważniejsze konferencje i seminaria:

• 20 grudnia 2021 r. za pomocą narzędzia ZOOM odbyło się seminarium podatkowe pt. „Wpływ Polskiego Ładu na działalność ubezpieczeniową” przygotowane wspólnie z firmą doradczo-audytorską Deloitte.

Podkomisja ds. audytu i kontroli wewnętrznej

Przewodnicząca: Monika Rosa/Agata Szczerbetka
Sekretarz: Rafał Socha
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 8

Najważniejsze opracowania i rekomendacje:

• Publikacja programu audytu: „Program indywidualnych ubezpieczeń życiowych”.
• Wyznaczenie zakresów kolejnych programów audytu wybranych obszarów działalności zakładów ubezpieczeń.
• Uzgodnienie tematyki i prowadzących poszczególne panele seminarium audytowego.
• Rozpoznanie bieżących spraw dotyczących audytu i kontroli wewnętrznej sektora ubezpieczeń.

Najważniejsze konferencje i seminaria:

• Podkomisja zorganizowała 30 listopada seminarium audytowe „Wyzwania dla audytu – jakość danych i konsolidacja sektora finansowego”. W ramach seminarium przedstawiono problematykę związaną z audytem jakości danych oraz wyzwaniami dotyczącymi audytu ciągłego oraz wykład o kwestiach związanych z audytem w ramach połączeń na rynku ubezpieczeniowym. Dodatkowo omówiono wyzwania związane z procesem underwritingu ubezpieczeń życiowych w kontekście opublikowanego planu audytu tego obszaru.

Grupa ekspertów ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy

Przewodniczący: Michał Plewka
Sekretarz: Piotr Wrzesiński
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opracowania i rekomendacje:

• Wypracowanie propozycji klauzul w zakresie obowiązku weryfikacji kontrahentów (w przypadku umów ubezpieczenia ubezpieczających i ubezpieczonych), które zakłady ubezpieczeń mogłyby wykorzystać w stosowanych przez siebie ogólnych warunkach ubezpieczenia, jak również propozycji ujednoliconego podejścia do procesu weryfikacji kontrahentów na listach sankcyjnych.
• Dalsza analiza zmian dotyczących sprzedaży zdalnej w kontekście spełniania wymogów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, w szczególności w odniesieniu do weryfikacji i identyfikacji tożsamości klienta.

Komisja ds. digitalizacji sektora ubezpieczeń (działa od czerwca 2021 r.)

Przewodniczący: Piotr Kułagowski
Sekretarz: Mariusz Kuna
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 2

Najważniejsze opracowania i rekomendacje:

• Komisja kontynuowała inicjatywę stworzenia identyfikacji elektronicznej dla branży ubezpieczeniowej. Odbyły się spotkania konsultacyjne z KPRM i KIR w tej kwestii.
• Członkowie Komisji analizowali kolejne wersje projektu rozporządzenia PEiR w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego (Digital Operational Resilience Act – DORA). Projekt rozporządzenia DORA, w ocenie członków Komisji, istotnie wpływa na funkcjonowanie działalności operacyjnej zakładu ubezpieczeń.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Członkowie Komisji analizowali tezy zawarte przez KNF w opublikowanym raporcie z prac Zespołu roboczego ds. rozwoju innowacji finansowych FinTech. W raporcie w sposób syntetyczny KNF przedstawiło swoje stanowisko i wstępną ocenę zgłoszonych przez rynek finansowy barier.
• W ocenie członków Komisji to ważny dla branży ubezpieczeniowej sygnał kontynuowania przez KNF prac nad zagadnieniami związanymi z likwidacją barier legislacyjnych.
• Analizowano wpływ projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz ustawy – Kodeks cywilny, która wprowadza definicję usługi cyfrowej, na działalność branży ubezpieczeniowej. Członkowie Zespołu wskazali, że projekt nie wpływa bezpośrednio na usługi świadczone przez ubezpieczycieli.

Komisja ubezpieczeń na życie

Przewodniczący: Jarosław Bartkiewicz
Sekretarz: Piotr Wrzesiński
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 12

W 2021 r. prace komisji koncentrowały się przede wszystkim na umowach ubezpieczenia na życie z UFK i ubezpieczeniach o charakterze inwestycyjnym. Komisja działała również w oparciu o powołane w jej ramach dedykowane podkomisje, grupy ekspertów i grupy robocze.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• W 2021 r. prace komisji koncentrowały się przede wszystkim na pracach i dyskusjach z Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego dotyczących założeń planowanej przez organ nadzoru interwencji produktowej na rynku umów ubezpieczenia na życie z UFK.
• Prace komisji ubezpieczeń na życie odnosiły się również do kwestii dotyczących opłat dystrybucyjnych w produktach z UFK, w związku z prowadzonymi przez UOKiK postępowaniami wobec kilku zakładów ubezpieczeń w tym zakresie.
• Komisja przygotowała również stanowisko rynku dotyczące opracowywanych przez Europejskie Organy Nadzoru zmian do rozporządzenia delegowanego do rozporządzenia PRIIPs.
• Wypracowanie stanowiska rynku do projektu ustawy o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym.

Komisja zarządzania informacją ubezpieczeniową (działała do maja 2021 r.)

Przewodniczący: Ambroży Wójcik
Sekretarz: Mariusz Kuna
Liczba posiedzeń w 2021 r.: konsultacje odbywały się drogą elektroniczną i w trybie telekonferencyjnym

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Członkowie Komisji analizowali wpływ projektu rozporządzenia PEiR w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego (Digital Operational Resilience Act – DORA) na funkcjonowanie działalności operacyjnej zakładu ubezpieczeń.
• W projekcie rozporządzenia PEiR w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej i uchylające dyrektywę 2002/58/ WE, członkowie Komisji zwrócili uwagę na potrzebę zagwarantowania praw ubezpieczycieli do informacji z urządzeń końcowych klienta.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Członkowie Komisji w dyskusji nad europejską strategią dotyczącą danych, wskazali, na potrzebę dalszego określenia okoliczności warunków i zachęt w ramach których m.in. sektor prywatny, w tym ubezpieczeniowy powinien być zobowiązany do udostępniania danych sektorowi publicznemu. W komunikacie Komisji Europejskiej do PEiR podkreślono, że innowacje należy opierać na szeroko rozumianej wymianie danych (osobowych, nieosobowych, publicznych).
• Komisja analizowała przedstawione przez EIOPA zagadnienie otwartych ubezpieczeń. Konsultacje społeczne zainicjowane przez EIOPA na temat ubezpieczeń otwartych koncentrowały się na dostępie do danych związanych z ubezpieczeniami i udostępnianiu ich. W ocenie EIOPA udostępnianie danych dotyczących ubezpieczeń i konkretnych posiadaczy polis między firmami ubezpieczeniowymi i nieubezpieczeniowymi jest szansą na innowacje w produktach i usługach finansowych.
• W maju 2021 r. KNF opublikował Raport z prac Zespołu roboczego ds. rozwoju innowacji finansowych FinTech. W raporcie w sposób syntetyczny KNF przedstawiło swoje stanowisko i wstępną ocenę zgłoszonych przez rynek finansowy barier. W ocenie członków Komisji to ważny dla branży ubezpieczeniowej sygnał kontynuowania przez KNF prac nad zagadnieniami związanymi z likwidacją barier legislacyjnych.

Grupa ekspertów ds. wdrożenia RODO (działała do maja 2021 r.)

Przewodniczący: Ambroży Wójcik
Sekretarz: Anna Kwiatkowska
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 6

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Członkowie Grupy ekspertów w dyskusji nad projektem ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej, wskazali, że projekt ustawy może powodować ryzyka interpretacyjne w zakresie zbierania zgód na wielokanałowość komunikacji i nie uwzględnia praktyki, jaką rynek finansowy wypracował na bazie ustaw: prawo telekomunikacyjne i o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
• Kolejnym zagadnieniem będącym w kręgu zainteresowań członków Grupy ekspertów był projekt rozporządzenia PEiR w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej i uchylające dyrektywę 2002/58/WE. Członkowie Grupy ekspertów poparli argumenty przedstawione przez Insurance Europe i zwrócili uwagę na potrzebę zagwarantowania praw ubezpieczycieli w tym projekcie rozporządzenia.
• Członkowie Grupy ekspertów analizowali projekt wytycznych EROD 01/2021 w sprawie przykładów dotyczących zgłaszania naruszeń ochrony danych. Zaproponowane przez EROD wytyczne są otwartym zbiorem zaleceń, które nie wyczerpują wszystkich przypadków i nie zwalniają administratora danych od stałego monitorowania ryzyk naruszenia ochrony danych. Członkowie Grupy ekspertów przekazali za pośrednictwem Insurance Europe uwagi i wątpliwości do projektu wytycznych. Mimo, że wytyczne mają charakter wspierający i niewiążący administratora danych, to jednak prezentują kierunki działań organów nadzorczych, co po przyjęciu wytycznych przez EROD może wskazywać na przyszłe interpretacje i klasyfikacje przypadków naruszeń ochrony danych osobowych przez krajowe i unijne organy nadzorcze.
• Grupa ekspertów opracowała wzorcowe odpowiedzi na wybrane, najczęściej pojawiające się pytania klientów dotyczące przetwarzania danych osobowych przez zakłady ubezpieczeń. Dokument pod nazwą „Pytania i odpowiedzi dotyczące przetwarzania danych osobowych klientów przez zakłady ubezpieczeń” został poddany w 2021 r. konsultacji branżowej. Prace nad finalizacją opracowania będą kontynuowane w 2022 r. Dokument, w ocenie Grupy ekspertów, powinien przyczynić się do ujednolicenia komunikacji z klientami zakładów ubezpieczeń, a także ułatwić wprowadzenie jednolitych standardów obsługi klientów w obszarze ochrony danych osobowych.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Grupa ekspertów analizowała wpływ Brexitu na działalność ubezpieczeniową. W tej sprawie polski organ nadzorczy – Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych i jego odpowiednik w Wielkiej Brytanii – Information Commissioner’s Office (ICO) wydali stosowne oświadczenia wspierające przedsiębiorców, którzy przetwarzają dane polskich obywateli świadcząc im swoje usługi z terytorium Wielkiej Brytanii. Od 1 stycznia 2021 r. swobodny przepływ danych między EOG a Wielką Brytanią zostanie utrzymany maksymalnie do 1 lipca 2021 r. Przewiduje to tzw. klauzula pomostowa zawarta w postanowieniach końcowych Umowy o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, która będzie regulowała przyszłe relacje między UE i Zjednoczonym Królestwem.
• Kwestia okresu przetwarzania danych osobowych w świetle projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw, to kolejne zagadnienie analizowane przez członków Grupy ekspertów. PIU w toku prac legislacyjnych przedstawiła propozycję, która była efektem konsultacji przeprowadzonych w ramach Grupy ekspertów w PIU ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy. Członkowie Grupy ekspertów poparli stanowisko wypracowane przez PIU.
• Członkowie Grupy ekspertów w dyskusji wskazali, że projekt ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej, może powodować ryzyka interpretacyjne i nie uwzględnia praktyki jaką rynek finansowy wypracował na bazie ustaw: prawo telekomunikacyjne i o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
• W 2021 r. EIOPA prowadziła konsultacje społeczne w sprawie otwartych ubezpieczeń. W dokumencie prezentowane są korzyści i zagrożenia płynące z szeroko rozumianej wymiany danych osobowych i nieosobowych. Główne obszary badania EIOPA skupiały się na: propozycji definicji otwartych ubezpieczeń i przypadków użycia, ryzyk i korzyści wynikających z otwartych ubezpieczeń czy też wskazywaniu barier regulacyjnych oraz możliwych obszarów biznesowych. W ocenie członków Grupy ekspertów wymiana danych może prowadzić do zwiększenia innowacji branży finansowej i zwiększenia elastyczności firm w reagowaniu na zmiany i potrzeby klientów. Jednakże poparto również wyrażone przez EIOPA zagrożenia, którymi może być m.in. wpływ na bezpieczeństwo danych, zagrożenia cybernetyczne czy związane z ochroną konsumentów.
• Członkowie Grupy ekspertów analizowali tezy zawarte w raporcie opublikowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego z prac Zespołu roboczego ds. rozwoju innowacji finansowych FinTech. W raporcie w sposób syntetyczny KNF przedstawiło swoje stanowisko i wstępną ocenę zgłoszonych barier, w tym również zawarto stanowisko Ministerstwa Zdrowia w temacie przesyłania w formie elektronicznej informacji o stanie zdrowia.

Grupa robocza ds. ochrony danych osobowych (działa od czerwca 2021 r.)

Przewodnicząca: Kamila Czeczko
Sekretarz: Anna Kwiatkowska
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 9

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Grupa robocza kontynuowała prace po Grupie ekspertów ds. wdrożenia RODO (działającej do maja 2021 r.) nad opracowaniem odpowiedzi na wybrane, najczęściej pojawiające się pytania klientów dotyczące przetwarzania danych osobowych przez zakłady ubezpieczeń. Celem opracowania dokumentu było ujednolicenie komunikacji, m.in. korespondencji do klientów, ułatwi on też wprowadzenie jednolitych standardów obsługi klientów w obszarze ochrony danych osobowych.
• Członkowie Grupy roboczej zainicjowali opracowanie klasyfikacji takich naruszeń ochrony danych osobowych, których ryzyko można ocenić jako niskie i niepodlegające zgłoszeniu do organu nadzoru i podmiotu danych. Inicjatywa mogłaby zmniejszyć skalę zgłaszanych naruszeń przez branżę ubezpieczeniową do organu nadzoru. W pracach nad klasyfikacją zdecydowano przeprowadzić za pośrednictwem Insurance Europe ankietę nt. praktyki stosowanej przez branżę ubezpieczeniową w krajach UE. Prace nad finalizacją klasyfikacji naruszeń będą kontynuowane w 2022 r.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Nowe standardowe klauzule umowne, których postanowienia zostały dostosowane do przepisów RODO oraz uwzględniają treść wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 18.07.2020 r. w tzw. sprawie Schrems II. Monitorowane przez członków Grupy roboczej prace nad nowym zestawem klauzul trwały od listopada 2020 r. Na posiedzeniu Grupy roboczej omówiono ogólny wpływ na branżę ubezpieczeniową opublikowanych w Dzienniku Urzędowym UE decyzji nr 2021/914 i nr 2021/915 z dnia 4 czerwca 2021 r.
• Kolejnym zagadnieniem będącym w kręgu zainteresowań członków Grupy roboczej był projekt rozporządzenia PEiR w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej i uchylające dyrektywę 2002/58/WE (tzw. e-privacy). Grupa robocza poparła argumenty przedstawione przez Insurance Europe i zwróciła uwagę na potrzebę zagwarantowania praw ubezpieczycieli w tym projekcie rozporządzenia.
• Na 2021 r. przypadły prace legislacje nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Projekt przewidywał nadanie uprawnień ubezpieczycielom do przetwarzania kolejnych danych wrażliwych, czyli: liczba i rodzaj wykroczeń, przestępstwa stanowiące naruszenia przepisów ruchu drogowego, liczba punktów przypisanych naruszeniom przepisów ruchu drogowego, wysokość grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego oraz informacja o uiszczeniu grzywien. W projekcie ustawy wskazano, że celem udostępnienia przedmiotowych informacji będzie wyłącznie dokonanie oceny ryzyka ubezpieczeniowego i taryfikacji zmierzających do zawarcia umowy ubezpieczenia, o której mowa w dziale II w grupach 3 lub 10. Członkowie Grupy roboczej analizowali zawarte w projekcie ustawy zobowiązanie zakładów do niezwłocznego usuwania danych o naruszeniach przepisów ruchu drogowego, po dokonaniu czynności oceny ryzyka ubezpieczeniowego i taryfikacji.

Najważniejsze konferencje i seminaria

• 23 listopada 2021 r. odbyło się webinarium poświęcone problematyce przekazywania danych osobowych do państw trzecich. Przy wsparciu merytorycznym kancelarii prawnej CMS zaprezentowano podejście do nowych wymogów wykorzystywania standardowych klauzul umownych przez branżę ubezpieczeniową.

Komisja ds. przeciwdziałania przestępczości ubezpieczeniowej

Przewodniczący: Piotr Mirys
Sekretarz: Łukasz Kulisiewicz
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Raport „Analiza przestępczości ubezpieczeniowej za 2020 r.” przedstawiający analizę przestępstw ubezpieczeniowych w dziale I i II popełnionych na szkodę zakładów ubezpieczeń.
• Wybór przez kapitułę nagrody PIU „Policjant roku”, funkcjonariuszy policji do nagrody spośród zgłoszeń od zakładów ubezpieczeń.
• Rekomendacje co do współpracy zakładów ubezpieczeń z firmami leasingowymi w zakresie zapobiegania i wykrywania przestępczości ubezpieczeniowej.

Spotkania i warsztaty:

• Seminarium zorganizowane wspólnie ze Szkołą Główną Handlową pt. Wyzwania dla cyberbezpieczeństwa w czasie pandemii.
• Warsztaty specjalistyczne dla funkcjonariuszy policji organizowane zdalnie dla wybranych komend wojewódzkich policji na temat przestępczości ubezpieczeniowej.

Komisja ds. public relations

Przewodnicząca: Aleksandra Leszczyńska/Katarzyna Ostrowska
Sekretarz: Marcin Tarczyński
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 7

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Opracowanie koncepcji raportu „Mapa ryzyka Polaków” oraz koncepcji komunikacji wokół raportu.
• Opracowanie planu webinariów dla zakładów ubezpieczeń, dotyczących „Mapy ryzyka Polaków”.
• Opracowanie komunikacji, dotyczącej interwencji produktowej, związanej z ubezpieczeniami na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
• Zmiana komunikacji, dotyczącej wyników kwartalnych zakładów ubezpieczeń – poszerzenie komunikatów o przykłady konkretnych szkód wraz z opisem pomocy ubezpieczyciela.
• Opracowanie treści filmu, zawierającego inicjatywy zakładów ubezpieczeń w związku z Covid-19. Emisja filmu miała miejsce podczas Kongresu PIU.
• Organizacja pobytu mediów podczas Kongresu PIU.
• Przegląd komisji, podkomisji, zespołów i grup ekspertów PIU pod kątem prowadzenia inicjatywy „piarowiec w każdej komisji”.
• Opracowanie koncepcji nowych raportów PIU – Klimat Ryzyka 2, Nowy Raport Wpływu, Społeczne i gospodarcze skutki luki ubezpieczeniowej.
• Opracowanie koncepcji cyklicznego badania wizerunku branży.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Konsultacje dotyczące projektu Stanowiska Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie wykorzystywania mediów społecznościowych przez podmioty nadzorowane oraz osoby zatrudnione w tych podmiotach.

Najważniejsze konferencje i seminaria

• Cykl webinariów, przygotowany przez pracowników PIU, dotyczący raportu „Mapa ryzyka Polaków”
• Cykl webinariów, przygotowany przez pracowników PIU w ramach Global Money Week

Komisja ds. towarzystw ubezpieczeń wzajemnych

Przewodniczący: Grzegorz Buczkowski
Sekretarz: Waldemar Kowalski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 2

Najważniejsze opinie i konsultacje

• w sprawie Legislacji nr 156/2021 dotyczącej zmian w Solvency II w odniesieniu do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych.

Komisja ds. likwidacji szkód

Przewodniczący: Rafał Stankiewicz
Sekretarz: Łukasz Kulisiewicz
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 12

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Opracowanie koncepcji przeglądu Wytycznych dotyczących likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych na prośbę Zastępcy Przewodniczącego KNF.
• Realizacja pilotażu rynkowego projektu FOTO, którego celem jest wdrożenie narzędzi do analizy zdjęć w szkodach komunikacyjnych i rozwój działań związanych z przeciwdziałaniem przestępczości ubezpieczeniowej.
• Opracowanie zakresu merytorycznego raportów benchmarkingowych dla likwidacji szkód na bazie danych UFG.
• Opracowanie założeń do realizacji badań rynkowych dotyczących rynku odszkodowań z ubezpieczeń komunikacyjnych pod kątem doświadczeń klienta oraz napraw pojazdów w warsztatach naprawczych.
• Opracowanie założeń do projektu wpływu inflacji szkodowej na wzrost kosztów likwidacji szkód i wyniki rynku ubezpieczeń.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Konsultacje rynkowe w sprawie udziału zakładów ubezpieczeń w projekcie FOTO realizowanym wspólnie z UFG.
• Konsultacje rynkowe w związku z likwidacją szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych w kontekście podatku VAT.
• Konsultacje rynkowe w zakresie praktyk rynkowych w związku z roszczeniami dotyczącymi pokrywania kosztów opieki nad poszkodowanym w wypadku przez osoby najbliższe.
• Konsultacje rynkowe dotyczące sytuacji na rynku usług assistance w kontekście obowiązujących i przyszłych stawek za usługi.
• Konsultacje rynkowe w zakresie metodyki kontrolnej BION realizowanej przez KNF.
• Opinia w sprawie projektu zmian Ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta w zakresie świadczeń z tytułu wystąpienia niepożądanego zdarzenia medycznego i wpływu tych przepisów na likwidację szkód niemajątkowych w zakładach ubezpieczeń.
• Opinia w sprawie kampanii promocyjnych systemu Bezpośredniej Likwidacji Szkód planowanych na rok 2022.

Grupa ekspertów ds. standaryzacji szkód osobowych

Przewodnicząca: Magdalena Walkowiak-Bogdańska
Sekretarz: : Dorota M. Fal
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 11

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Prowadzono prace nad narzędziem „Porównywarka Wyroków Sądowych”, w tym nad rozwojem aplikacji i jakości oraz poprawności danych wprowadzonych do Porównywarki z wyroków sądowych i uzasadnień.
• Opracowano i zaimplementowano do użytku w porównywarce tzw. Anonimizator w wersji 2, przeznaczony do automatycznego anonimizowania prawomocnych orzeczeń sądowych gromadzonych w narzędziu Porównywarka.
• Podejmowano prace w zakresie rehabilitacji jako drogi do odzyskiwania sprawności w miejsce bezradności. Przeprowadzono wewnętrzne badanie dotyczące rehabilitacji pacjentów po wypadkach. Prowadzono także prace związane z wykrywaniem potencjalnych fraudów w sprawach związanych z leczeniem i rehabilitacją poszkodowanych.
• Wypracowano stanowisko i argumentację dotyczącą wypłaty zadośćuczynienia dla osób bliskich poszkodowanemu. Izba brała udział w konsultacjach ustawy o zmianie ustawy kc dotyczącej wypłaty zadośćuczynienia osobom bliskim poszkodowanemu.
• Kontynuowano monitoring nowych kierunków związanych z orzecznictwem w sprawach szkód osobowych.

Grupa ekspertów ds. międzynarodowej klasyfikacji ICF

Przewodnicząca: Magdalena Walkowiak-Bogdańska
Sekretarz: : Dorota M. Fal
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 12

Grupa została powołana przez Komisję Likwidacji Szkód i składa się z przedstawicieli zakładów ubezpieczeń używających ICF do oceny szkód osobowych. Celem prac Grupy jest wdrożenie do praktyki orzeczniczej oraz praktyki procesowej oceny funkcjonowania poszkodowanego wg klasyfikacji ICF oraz przygotowanie i prowadzenie działań edukacyjnych we współpracy z ekspertami i towarzystwami naukowymi z zakresu orzecznictwa lekarskiego dot. oceny stanu poszkodowanego w aspekcie krzywdy w oparciu o klasyfikację ICF.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Prace nad dokumentacją orzeczniczą, w tym w szczególności epikryzą opisującą badanie i ocenę funkcjonowania poszkodowanego z użyciem klasyfikacji ICF.
• Prace nad zastosowaniem klasyfikacji ICF przez zakłady ubezpieczeń, przedstawicieli procesowych ZU i sądy na potrzeby likwidacji szkód i wypłaty zadośćuczynień z tytułu szkód na osobie oraz nad opracowaniem argumentarium dla sądów i przedstawicieli procesowych ZU do stosowania tej klasyfikacji.
• Prowadzono prace, które zaowocowały powstaniem rekomendacji Polskiego Towarzystwa Orzecznictwa Lekarskiego dotyczącej stosowania ICF do oceny stanu i funkcjonowania osób poszkodowanych.
• Przeprowadzono badania opinii i wiedzy biegłych i orzeczników sądowych dotyczące metod oceny stanu poszkodowanego z zastosowaniem ICF. Zakłady ubezpieczeń kontynuowały pilotaż którego celem była ocena zdrowia poszkodowanego z zastosowaniem klasyfikacji ICF oraz porównanie zastosowanej metody do dotychczasowej praktyki likwidacyjnej.
• Współpraca z PTOL, która zaowocowała dokumentem sygnowanym przez PTOL, będącym rekomendacją do stosowania ICF w praktyce orzeczniczej.
• Przygotowanie filmu edukacyjnego nt. ICF, kierowanego do sędziów, biegłych sądowych, pełnomocników procesowych.

Komisja ubezpieczeń majątkowych

Przewodniczący: Witold Janusz
Sekretarz: Rafał Mańkowski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 5

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Transformacja sektora energetycznego – Polityka związana z ochroną klimatu powoduje rozwój energetyki opartej o źródła odnawialne. W Polsce montowanych jest coraz więcej farm fotowoltaicznych. Istotne znaczenie ma też produkcja energii przez farmy wiatrowe, tym bardziej, że w polskiej strefie Bałtyku planowane są szeroko zakrojone inwestycje w energetykę opartą o siłę wiatru. W związku z powyższym zmieniają się potrzeby ubezpieczeniowe sektora energetycznego. W ramach Komisji ds. ubezpieczeń majątkowych omawiane były kwestie związane z oceną ryzyka ubezpieczeniowego. Podjęte zostały działania mające na celu przygotowanie materiałów edukacyjnych dla osób odpowiedzialnych za zawieranie umowy ubezpieczenia po stronie klientów.
• Ubezpieczenia cybernetyczne – pandemia przyspieszyła informatyzację i elektronizację życia społecznego i gospodarczego. Coraz więcej procesów obsługiwanych jest za pośrednictwem programów informatycznych. Wiele sektorów inwestuje w rozwiązania takie jak roboty, boty, sztuczna inteligencja i internet rzeczy. To powoduje wzrost ekspozycji przedsiębiorstw i instytucji na ataki cybernetyczne. Komisja rozpoczęła prace nad dokumentem ułatwiającym ubezpieczającym się podmiotom ustalenie swoich potrzeb ubezpieczeniowych. W szczególności chodzi o wyjaśnienie różnic zakresu ochrony w ubezpieczeniach majątkowych, ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej oraz ubezpieczeniach cybernetycznych.
• Ubezpieczenia majątku sektora mięsnego – na prośbę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Komisja przygotowała informację na temat rynku ubezpieczeń dla przedsiębiorstw zajmujących się ubojem zwierząt i przetwórstwem mięsa. W przekazanym dokumencie wskazane zostały przepisy prawne regulujące zasady oceny ryzyka ubezpieczeniowego oraz ustalania wysokości składki. Przekazana została również informacja o rozwiązaniach, które podejmują zakłady ubezpieczeń, aby przygotować ofertę ubezpieczeniową.
• Bezpieczeństwo jachtów morskich i łodzi motorowych – Komisja ds. ubezpieczeń majątkowych opiniowała Raport w sprawie bezpieczeństwa na jachtach, przygotowany przez zespół powołany przez Radę Koordynacyjną Dyrektorów Urzędów Morskich i Służby SAR. Raport zawierał między innymi postulaty wprowadzenia obowiązkowych przeglądów technicznych jachtów i łodzi motorowych oraz ujednolicenia przepisów śródlądowych i morskich w zakresie bezpieczeństwa żeglugi.
• Ustawa o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – nowe przepisy wprowadzają możliwość budowy domów jednorodzinnych bez pozwolenia na budowę, bez dziennika budowy oraz bez konieczności ustanowienia kierownika budowy, w procedurze tzw. zgłoszenia z projektem budowlanym. Ustawa była opiniowana pod kątem dostosowania polityki planowania przestrzennego do zagrożeń związanych z występowaniem katastrof naturalnych. Zagrożeniem może być dalsza liberalizacja przepisów w sprawie wydawania pozwoleń na lokalizację tych budynków w obszarach narażonych na powódź i osuwiska.

Podkomisja ds. reasekuracji

Przewodniczący: Marcin Kowalski
Sekretarz: Rafał Mańkowski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 2

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Metodyka warunków skrajnych związanych ze zmianą klimatu na rok 2022 – Podkomisja ds. reasekuracji opiniowała metodykę przygotowaną przez Zespół ds. zarządzania ryzykiem katastrof naturalnych. Przedmiotem zainteresowania Podkomisji było w szczególności badanie wpływu ekstremalnych powodzi, huraganów, opadu gradu oraz dzikich pożarów występujących w wyniku ekstremalnej suszy na sytuację finansową zakładu. W kontekście ochrony klimatu ważne dla działów reasekuracji może być również ryzyko ograniczenia przez reasekuratorów z Europejskiego Obszaru Gospodarczego pojemności dla klientów zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność brązową według ESG.

Najważniejsze seminaria i konferencje

• Podkomisja przygotowała webinarium pod tytułem „Wpływ Pandemii Covid-19 oraz zmian klimatu na rynek reasekuracyjny”. Wydarzenie to zorganizowane zostało z myślą o pracownikach zakładów ubezpieczeń odpowiedzialnych za: reasekurację, zarządzanie ryzykiem oraz zarządzanie portfelami ubezpieczeń majątkowych. Podczas webinarium omówione zostały: aktualna sytuacja na rynkach związana ze szkodami powstałymi w wyniku pandemii Covid-19 oraz katastrof naturalnych oraz przewidywane w związku z tym trendy rozwoju rynku reasekuracyjnego, a także zmiany treści umów reasekuracyjnych. W agendzie przewidziana jest również możliwość zadawania pytań i dyskusji z prelegentami. Wystąpienia przygotowane zostały przez ekspertów z Willis Re oraz Hannover Re.

Komisja ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej

Przewodnicząca: Elżbieta Pruszko
Sekretarz: Barbara Sanek
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Legislacja dotycząca wprowadzenia nowych lub projektowanych obowiązkowych ubezpieczeń OC
• Legislacja dotycząca podmiotu przeprowadzającego eksperyment medyczny (rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu przeprowadzającego eksperyment medyczny).
• Legislacja dotycząca sponsora i badacza (projekt ustawy o badaniach klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi).
• Legislacja dotycząca operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego użytkującego bezzałogowy statek powietrzny (projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw).
• Legislacja dotycząca członków ochotniczych straży pożarnych (projekt ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych).
• Legislacja dotycząca projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta przewidującego nowy pozasądowy system dochodzenia przez pacjentów od podmiotów leczniczych roszczeń z tytułu zdarzeń medycznych i wypłaty świadczeń kompensacyjnych finansowanych m.in. z wypłat z ubezpieczeń OC podmiotów leczniczych.

W oparciu o powyższe legislacje konsultacyjne zostały przygotowane i wystosowane stanowiska PIU do właściwych Ministerstw i do Sejmu (opinia w sprawie projektu ustawy OSP).

• Zaktualizowany został przez Podkomisję wykaz ubezpieczeń obowiązkowych.

Najważniejsze konferencje i seminaria

• Podkomisja wspólnie z Komisją Majątkową zorganizowała seminarium dotyczące ubezpieczeń majątkowych pozakomunikacyjnych.

Podkomisja ubezpieczeń rolnych

Przewodniczący: Piotr Narloch
Sekretarz: Rafał Mańkowski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 5

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Przygotowanie informacji dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczącej rynku ubezpieczeń zwierząt gospodarskich – Podkomisja zebrała i zagregowała informację dotyczącą komercyjnych ubezpieczeń zwierząt od chorób zakaźnych. Zawierała ona zarówno wykaz zwierząt oraz chorób obejmowanych ochroną ubezpieczeniową, jak i wymagania dotyczące bioasekuracji. Informacja ta była wykorzystana w pracach nad Planem Strategicznym dla Wspólnej Polityki 37 Rolnej na lata 2023-2027.
• Projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 – Dokument ten został opracowany pod kątem perspektywy budżetowej dla Wspólnej Polityki Rolnej w latach 2023-2027. Aktualny projekt dotyczy działań finansowanych z budżetu Unii Europejskiej. Na jego podstawie można założyć, że zadania z zakresu stabilizacji dochodów rolniczych, mające na celu stworzenie ubezpieczeń zwierząt oraz funduszy wzajemnościowych, będą prowadzone równolegle do obecnie funkcjonującego systemu ubezpieczeń dotowanych, finansowanego z budżetu krajowego, funkcjonującego w oparciu o ustawę 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. W Planie Strategicznym WPR ubezpieczenia wskazywane są jako główne narzędzie stabilizacji dochodów rolników. Przewidywany budżet na realizację tego zadania w perspektywie pięciu lat wynosi 308,45 mln EUR (61,69 mln EUR/rok).
• Przygotowanie informacji o ubezpieczeniach upraw rolnych zwierząt gospodarskich dla Kancelarii Prezydenta RP – Polska Izba Ubezpieczeń po raz pierwszy uczestniczyła w posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, które odbyło się 19 października br. w Kancelarii Prezydenta RP. Poświęcone było ono przyszłości ubezpieczeń dla rolnictwa. Ze względu na polityczne znaczenie ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w konsultacje dotyczące ich przyszłości włączyli się również politycy skupieni obecnie przy Prezydencie RP. W spotkaniu oprócz członków Rady udział wzięli przedstawiciele Senatu, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, organizacji rolniczych oraz rynku ubezpieczeniowego.

Podkomisja gwarancji ubezpieczeniowych

Przewodnicząca: Joanna Domańska
Sekretarz: Rafał Mańkowski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 6

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Projekt Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie oceny wniosków złożonych w postępowaniu rozstrzygającym – Podjęcie przez Ministerstwo procesu legislacyjnego wynikało z postanowień art. 92 pkt 6 ustawy z 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych (Dz.U. 2021 poz. 234). Przepis ten stanowi, że w ustawie z 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 2169 oraz z 2020 r. poz. 284, 1378) znajduje się delegacja dla ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej do określenia w porozumieniu z Ministrem właściwym ds. klimatu, w drodze rozporządzenia, szczegółowych kryteriów oceny wniosków o pozwolenie na zagospodarowanie działek morskich, sposobu ustalania najistotniejszego kryterium oceny wniosków, punktacji za każde kryterium oceny wniosków, minimum kwalifikacyjne oraz minimalny zakres informacji i dokumentów, które powinien złożyć wnioskodawca. Jednym z kryteriów oceny jest przedstawienie przez podmiot ubiegający się o możliwość zagospodarowania działki morskiej zabezpieczenia, którym może być gwarancja ubezpieczeniowa.
• Wzory gwarancji Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, PKP PLK, Gaz System oraz Wód Polskich – Najwięksi inwestorzy reprezentujący sektor publiczny wprowadzili w 2021 r. do obiegu wzory zabezpieczeń. Podkomisja ds. gwarancji ubezpieczeniowych dokonała analizy tych treści pod kątem: odpowiedzialności gwaranta, długości obowiązywania zabezpieczenia oraz formalnych wymogów dotyczących wniosków o wypłatę kwot z gwarancji. Celem przekazanych uwag było uniknięcie wątpliwości interpretacyjnych w praktyce oraz usprawnienie procesu oceny ryzyka.

Podkomisja ubezpieczeń należności

Przewodniczący: Paweł Szczepankowski
Sekretarz: Rafał Mańkowski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 4

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Program wsparcia dla rynku ubezpieczeń należności kupieckich – 2 czerwca 2021 r. Komisja Europejska wydała komunikat, w którym poinformowała o udzieleniu notyfikacji polskiemu programowi wsparcia rynku ubezpieczeń należności handlowych o wartości 800 mln euro. Program został przygotowany i notyfikowany z myślą o ewentualnym załamaniu sytuacji płatniczej przedsiębiorstw w razie pojawienia się kolejnej fali epidemii, powodującej ograniczenia w aktywności społecznej i gospodarczej. Podkomisja ds. ubezpieczeń należności wynegocjowała z Ministerstwem Rozwoju wzór umowy reasekuracji. Polska Izba Ubezpieczeń wystąpiła o stworzenie takiego programu w kwietniu 2020 r. do KNF i PFR. Związane to było z pesymistycznymi prognozami dotyczącymi koniunktury gospodarczej w związku z pandemią Covid-19. Po ustaleniu z wyżej wymienionymi organami państwa założeń programu wsparcia, dzięki zabiegom Polskiej Izby Ubezpieczeń, sprawa została przekazana do ówczesnego Ministerstwa Rozwoju. Przedstawiciele Polskiej Izby Ubezpieczeń na zasadzie wyjątku, na zaproszenie Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii, trzykrotnie uczestniczyli w bezpośrednich konsultacjach z Komisją Europejską. Dotyczyły one zasad odpowiedzialności Skarbu Państwa, zasad zarządzania przez zakłady ubezpieczeń ekspozycją oraz ustalenia początkowej ekspozycji, która byłaby wartością referencyjną w okresie obowiązywania reasekuracji Skarbu Państwa. Polska Izba Ubezpieczeń dostarczyła także Ministerstwu Rozwoju, Pracy i Technologii danych dotyczących ekspozycji zakładów ubezpieczeń, które potwierdzały, że mimo potencjalnych zagrożeń wynikających z sytuacji epidemicznej zakłady ubezpieczeń nie dokonały redukcji ekspozycji w odniesieniu do wartości sprzed pandemii Covid-19.

Komisja ds. dystrybucji ubezpieczeń majątkowych

Przewodnicząca: Małgorzata Kot
Sekretarz: Barbara Sanek
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 2

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Legislacja konsultacyjna dotycząca zmian do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń proponowanych przez Ministerstwo Finansów i Komisję Nadzoru Finansowego w ramach prac nad projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku.
• Legislacja konsultacyjna dotycząca wystąpienia do Ministerstwa Finansów w sprawie utrzymania po pandemii egzaminów dla osób wykonujących czynności agencyjne w formie zdalnej.
• Legislacja konsultacyjna dotycząca zmiany rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia rejestru pośredników ubezpieczeniowych oraz udostępniania informacji z tego rejestru.
• Legislacja konsultacyjna zmiany rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wniosków o wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych i agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające.

Komisja powołała następujące Grupy Ekspertów:

• Grupę ekspertów ds. rewizji IDD (składającą się z 16 członków), która przygotowała uwagi i propozycje zmian do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń w związku z procedowanym przez Ministerstwo Finansów projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku i zgłoszonymi przez UKNF uwagami do tego projektu;
• Grupę ekspertów ds. szkoleń zawodowych (składającą się z 23 członków), która przygotowała projekt wystąpienia do Ministerstwa Finansów w sprawie utrzymania po pandemii egzaminów dla osób wykonujących czynności agencyjne w formie zdalnej oraz pracowała nad propozycją rozwiązań systemowych służących ułatwieniu zakładom weryfikowania spełnienia przez osoby obowiązane ustawowego obowiązku szkoleń zawodowych;
• Grupę ekspertów ds. dobrych praktyk we współpracy z brokerami (która składa się z 11 członków).

Komisja ubezpieczeń komunikacyjnych

Przewodniczący: Tomasz Piekarski
Sekretarz: Monika Chłopik
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Opiniowanie propozycji zmian do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności.
• Opiniowanie i zgłaszanie uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (tzw. ustawa mandatowa).
• Przedstawianie stanowisk i opinii w odniesieniu do zapytań Ministerstwa Finansów z obszaru ubezpieczeń komunikacyjnych.
• Konsultacje i analizy kwestii dotyczących umowy ubezpieczenia OC pojazdu oddanego w leasing i wypracowanie propozycji zmian legislacyjnych w tym zakresie.
• Konsultacje rynkowe, na wniosek Kancelarii Sejmu, w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw.
• Opiniowanie projektów zmian legislacyjnych dotyczących ubezpieczeń komunikacyjnych.
• Odpowiedzi na zapytania z innych państw otrzymywane za pośrednictwem Insurance Europe i reprezentowanie polskiego rynku ubezpieczeń przez Przewodniczącego Komisji w spotkaniach Motor Working Group przy IE.

Komisja ds. ubezpieczeń zdrowotnych i wypadkowych

Przewodnicząca: Anna Janiczek
Sekretarz: Dorota M. Fal
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 4

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Prowadzono analizy dotyczące wpływu pandemii SARS-COV 2 na rynek ubezpieczeń zdrowotnych, analizowano zmiany wprowadzane w produktach, zmianę sposobu likwidacji szkód związaną z warunkami pandemii i wzrost roli telemedycyny.
• Analizowano wpływ pandemii na profil i ilość udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej.
• Analizowano podejmowane przez rynek działania mające na celu wsparcie klientów i ubezpieczonych w pandemii.
• Prowadzono regularne analizy związanych z wydatkami na zdrowie/leczenie w Polsce.
• Prowadzono prace badawcze dot. ubezpieczeń komplementarnych. Kontynuacja prac odbędzie się w kolejnym roku.
• Kontynuowano prace w zakresie zbierania danych dotyczących wysokości sprzedaży z rynku zdrowotnego na podstawie opracowanej definicji prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego. Dane zbierane są w podziale na składkę przypisaną brutto oraz liczbę ubezpieczonych. Ponieważ prowadzona przez Izbę baza zdrowotna jest unikalna w skali rynku, podejmowano regularne działania w zakresie podnoszenia dokładności raportowanych przez ZU danych.

Komisja prawno-legislacyjna

Przewodnicząca: Ewa Jezierewska
Sekretarz: Hanna Karwat-Ratajczak
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opinie i konsultacje

Z inicjatywy Komisji sporządzone zostały opinie:

• dr hab. Moniki Wałachowskiej, dotycząca możliwości stosowania w umowie autocasco różnych kryteriów na potrzeby ustalenia czy doszło do szkody całkowitej oraz ustalenia wysokości odszkodowania przy szkodzie częściowej;
• prof. dr. hab. Aleksandra Chłopeckiego, dotycząca zakresu stosowania do zakładów ubezpieczeń i agentów ubezpieczeniowych ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 o usługach płatniczych z uwzględnieniem w szczególności zmian dokonanych w ustawie z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych;
• prof. dr. hab. Michała Romanowskiego, dotycząca kwestii spójności art. 362 ust. 1 pkt 1 UDUiR uprawniającego organ 39 nadzoru do nakładania kary pieniężnej na poszczególnych członków zarządu lub prokurentów zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji z przepisami KSH regulującymi zasady prowadzenia spraw spółki akcyjnej oraz odpowiedzialności członków organów z tego tytułu.

Konsultacje rozwiązań prawnych w projektach:

• ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku w zakresie zmian w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej;
• rewizji Solvency II w odniesieniu do uprawnień organów nadzoru w stosunku do członków Zarządu, RN i innych osób pełniących kluczowe funkcje.

Opracowania, stanowiska

• Opracowanie projektów wzorcowych formularzy oceny pierwotnej, oceny wtórnej, oceny zbiorowej, oceny odpowiedniości w ramach Komitetu Audytu do opublikowanej przez KNF Metodyki oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych.

Grupa robocza ds. reklamacji i klientów

Przewodniczący: Wojciech Brewczyński
Sekretarz: Paweł Sawicki
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 7

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (UC15) w zakresie wdrożenia do polskiego porządku prawnego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2017 roku w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów 2017/2394 (CPC). Co do zasady rozporządzenia UE nie podlegają transpozycji, ponieważ obowiązują bezpośrednio, jednak konieczne jest wskazanie konkretnego organu w danym państwie UE oraz nadanie mu uprawnień, o których mowa w CPC, jeżeli takimi uprawnieniami obecnie nie dysponuje. Na mocy projektu UOKIK zyskałby w szczególności kompetencje:
  • ograniczanie, wyłączanie interfejsów internetowych, usuwanie domen,
  • prowadzenie listy organizacji konsumenckich uprawnionych do zgłaszania ostrzeżeń zewnętrznych,
  • nabywanie towarów lub usług w tym, w razie potrzeby, z wykorzystaniem możliwości przedstawienia się jako inna osoba/ukrycia tożsamości,
  • przeszukanie w ramach trwającego postępowania.
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (UC69) w zakresie transpozycji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1 z 11 grudnia 2018 r. mającej na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnień w celu skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewnienia należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego (dyrektywa ECN+). Propozycje zawarte w Projekcie:
  • odpowiedzialność spółki dominującej za spółkę zależną w zakresie kar finansowych,
  • „strukturalne” środki nadzorcze podejmowane w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa (ingerujące w strukturę organizacyjną, kapitałową lub personalną przedsiębiorcy),
  • prawo do bezpośredniego żądania informacji od byłych i obecnych członków organów statutowych,
  • dokonywane wspólnie z Policją przeszukanie,
  • łagodzenie kar w stosunku do podmiotów, które poinformowały UOKiK o tajnych niedozwolonych porozumieniach ograniczających konkurencję,
  • okresowe kary pieniężne,
  • 5-letnia kadencja prezesa UOKiK.

Polska Izba Ubezpieczeń zgłosiła do projektu zastrzeżenia. W szczególności podkreśliła, że wskazane w Projekcie zasady odpowiedzialności spółek dominujących za zawarcie porozumienia ograniczającego konkurencję lub nadużywanie pozycji dominującej przez spółkę zależną (tzw. doktryna parental liability) są nieprecyzyjne. Planowana zmiana powinna uwzględniać dotychczasową praktykę decyzyjną Prezesa UOKiK, w której dopuszczano możliwość przypisania odpowiedzialności przedsiębiorcy dominującemu za naruszenia przedsiębiorcy zależnego, jednak było to uzależnione od udowodnienia winy przedsiębiorcy dominującego. Ponadto PIU podniosła, że uzyskanie przez Prezesa UOKiK uprawnienia do ingerencji w strukturę przedsiębiorcy powinno zostać doprecyzowane i skonkretyzowane o przypadki, w jakich Prezes UOKiK mógłby je nakładać. W Projekcie wprowadzono możliwość nienakładania przez Prezesa UOKiK kar pieniężnych „na obecnych lub byłych dyrektorów, kadrę zarządzającą i pracowników, jednakże z przepisów w ogóle nie wynika, co do zasady, możliwość nakładania kar pieniężnych na „dyrektora” lub „pracownika”, a zatem nie powinno być również mowy o „nienakładaniu” kar pieniężnych na w/w osoby”.

• Ustawa o doręczeniach elektronicznych zmieniająca ustawę o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz ustawę o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W trakcie posiedzeń grupy roboczej ds. reklamacji i klientów ustalono, że zgodnie z treścią ustawy reklamacja może być złożona na piśmie – osobiście w jednostce podmiotu rynku finansowego obsługującej klientów albo wysłana przesyłką pocztową w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe albo wysłana na adres do doręczeń elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych. W konsekwencji klient miałby prawo do złożenia reklamacji poprzez wysłanie jej na adres do doręczeń elektronicznych, chociaż w praktyce będzie to niemożliwe do czasu faktycznego utworzenia takiego adresu przez instytucję finansową.
• Standardy w zakresie Rzecznika Klienta. W ramach Grupy ds. reklamacji i klientów opracowane zostały Standardy, które mają charakter samoregulacji i określają zasady funkcjonowania w zakładzie ubezpieczeń Rzecznika Klienta. Jego głównym zadaniem jest pomoc klientom w sprawach trudnych i wymagających szybkiej interwencji. Rzecznik zajmuje się sprawami, które nie mogą zostać zrealizowane według standardowej procedury reklamacyjnej lub wymagają dodatkowych opinii prawnych czy eksperckich. Działania Rzecznika Klienta powinny uwzględniać podwójną perspektywę: zarówno klienta, jak i zakładu ubezpieczeń. Zgodnie ze Standardami zakład ubezpieczeń zapewnia Rzecznikowi Klienta autonomiczność w prowadzonych 40 2. DZIAŁALNOŚĆ POLSKIEJ IZBY UBEZPIECZEŃ postępowaniach i podejmowanych działaniach. Rzecznik Klienta powinien posiadać przy tym narzędzia niezbędne do wykonywania swoich zadań, na przykład prawo bezpośredniego uzyskiwania informacji z odpowiednich komórek organizacyjnych zakładu ubezpieczeń. Ponadto zakład zapewnia Rzecznikowi Klienta możliwość bezpośredniego raportowania do zarządu zakładu ubezpieczeń. Rzecznik Klienta powinien również mieć prawo do inicjowania procesów realizowania świadczeń ex gratia (kulancyjnych), przy czym ostateczna decyzja w tym zakresie będzie należeć do zarządu zakładu ubezpieczeń. Ponadto zakład ubezpieczeń opracowuje i wprowadza w życie procedury działania Rzecznika Klienta. W szczególności procedury określają zadania, prawa i obowiązki Rzecznika Klienta, a także proces rozpatrywania przez niego spraw, w tym przyjęcie sprawy do obsługi, analizę sprawy i weryfikację pod kątem indywidualnego stanowiska, kontakt z klientem, wyjaśnienie sprawy lub doprecyzowanie, udzielenie odpowiedzi. Zauważane przez Rzecznika Klienta naruszenia praw klientów wskutek niewłaściwych praktyk zakładu ubezpieczeń powinny być zgłaszane przez Rzecznika Klienta do odpowiedniego działu Compliance, co pozwoli na szybszą i efektywną ich eliminację. Wyciąg z najistotniejszych postanowień regulacji wewnętrznych zakładu ubezpieczeń dotyczących działalności Rzecznika Klienta zakład ubezpieczeń umieszcza na swojej stronie internetowej. Każdy zakład ubezpieczeń podejmie indywidualną decyzję dotyczącą powołania Rzecznika Klienta i stosowania Standardów. Standardy w zakresie Rzecznika Klienta zostały przesłane zakładom ubezpieczeń w grudniu 2021 r.
• Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji w zakresie definicji skargi. W wystąpieniu do Komisji nadzoru Finansowego z 25 listopada 2021 r. PIU podniosła, że odrębne wykazywanie skarg dotyczących kilku rodzajów przedmiotu skargi będzie skutkować utratą spójności w raportowaniu oraz dodatkowym skomplikowaniem procesu obsługi skarg w zakładach ubezpieczeń. Wprowadzenie dodatkowych elementów interpretacyjnych (a takim na pewno będzie ocena, czy dane zastrzeżenie jest już kolejnym przedmiotem reklamacji czy jeszcze tylko argumentem za np. otrzymaniem wyższego odszkodowania), spowoduje jedynie kolejne trudności w spójności raportowania, a dalej będzie negatywnie wpływać na brak porównywalności raportowanych danych. Wprowadzenie proponowanej zmiany może wpłynąć dodatkowo na wzrost raportowanej liczby skarg, co oczywiście nie będzie wynikało z pogorszenia się jakości w zakładach ubezpieczeń, a jedynie ze zmiany definicji raportowania. Ponieważ dane raportowane do UKNF podlegają upublicznieniu przez Rzecznika Finansowego, dla mediów i społeczeństwa będzie to nieprawdziwy sygnał o wzroście liczby skarg. Wzrost ten będzie miał dodatkowo negatywny, aczkolwiek sztuczny wpływ na BION. PIU podkreśliła, że doświadczenie rynku ubezpieczeniowego w obsłudze skarg pokazuje, że treści zgłaszanych zastrzeżeń są bardzo często niejasne i wielowątkowe, ale najczęściej kontekstowo skoncentrowane na jednym przedmiocie. Wprowadzenie dodatkowego procesu weryfikacji oraz indeksacji każdej skargi, skomplikuje sam proces obsługi skarg, ale też podda w wątpliwość jakość tych czynności. Nawet przy najlepszym przeszkoleniu pracowników obsługujących ten proces, niejasna i wielowątkowa treść skarg z natury będzie obarczona ryzykiem. Dodatkowo organizacja tego procesu będzie wymagała zwiększonych nakładów takich jak zwiększona czasochłonność oraz zmiany systemów informatycznych, które w przypadku większości zakładów ubezpieczeń nie są gotowe do obsługi takiego procesu. Ponadto opisane tu trudności procesowe przyczynią się do pogłębiania braku spójności w raportowaniu, a nie przyniosą żadnych korzyści w relacji z klientem. W konsekwencji przedstawiona argumentacja przemawia za rezygnacją z wprowadzenia zmiany polegającej na raportowaniu liczby skarg determinowanej liczbą przedmiotów danej skargi. Zmiana taka nie przyniesie żadnych korzyści, a jedynie wpłynie na brak spójności i porównywalności w raportowaniu przy jednoczesnym skomplikowaniu procesu obsługi skarg. Zasadne jest zatem utrzymanie dotychczasowego sposobu raportowania i przypisanie jednego przedmiotu skargi do jednej skargi na dany produkt ubezpieczeniowy.

Grupa robocza ds. ubezpieczeń NNW dzieci i młodzieży szkolnej

Przewodniczący: Jerzy Wieczorek
Sekretarz: Dorota M. Fal
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Prace w zakresie gromadzenia i analizy statystyk z rynku tzw. ubezpieczeń szkolnych.
• Aktualizowano materiały informacyjne i infografikę. ubezpieczeń NNW dzieci i młodzieży.
• Prowadzono kampanię informacyjną dotyczącą działania ubezpieczeń NNW dzieci i młodzieży w warunkach pandemii.

Grupa robocza ds. zrównoważonego finansowania

Przewodnicząca: Joanna Gorczyca
Sekretarz: Paweł Sawicki
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 6

Celem Grupy roboczej do spraw zrównoważonego finansowania jest wpieranie zakładów ubezpieczeń w dostosowaniu działalności do unijnych regulacji z zakresu zrównoważonego finansowania, w szczególności poprzez działania edukacyjne i wypracowywanie stanowisk dotyczących unijnych i krajowych projektów legislacyjnych dotyczących klimatu i zrównoważonego rozwoju.

W 2021 r. Izba pracowała nad stanowiskami, interpretacjami i projektami następujących aktów legislacyjnych:

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 41 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych – SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation). Polska Izba Ubezpieczeń przygotowała wynikający z SFDR schemat raportowania dla instytucji finansowych, który zasadniczo od 10 marca 2021 muszą stosować instytucje finansowe oferujące produkty inwestycyjne. Schemat raportowania, przygotowany przez PIU został uzgodniony z Komisją Nadzoru Finansowego, która opublikowała go na swojej stronie internetowej. Pod schematem znajduje się opis, wypracowany wspólnie przez PIU i KNF. Schemat raportowania jest skomplikowany, dlatego PIU przygotowała w serwisie YouTube webinar31 wyjaśniający podstawowe obowiązki. Obowiązki informacyjne w ramach SFDR dotyczą podmiotów i produktów. Są sformułowane tak, by odzwierciedlać zasadę podwójnej istotności (double materiality), czyli oddziaływania działalności gospodarczej na otoczenie i otoczenia na działalność. Z jednej strony obowiązki dotyczą zatem Ryzyk dla Zrównoważonego Rozwoju (RdZR, ang. SR, Sustainable Risks), gdzie perspektywą jest wpływ czynników ESG (environmental, social, governance) na wartość inwestycji. Z drugiej strony dotyczą Niekorzystnych Skutków Decyzji Inwestycyjnych (NSDI, ang. ASI, Adverse Sustainability Impacts), gdzie perspektywą jest wpływ inwestycji na ESG. Wiele zagadnień praktycznych, istotnych dla rynku polskiego, udało się wyjaśnić dzięki współpracy PIU i KNF. Niezbędne informacje można znaleźć na stronie KNF, w specjalnej zakładce Q&A. Zgodnie z nimi, na polskim rynku finansowym przykładami produktów emerytalnych, do których stosuje się SFDR, są IKE, IKZE, PPK oraz PPE. Ponadto strategia uwzględnienia RdZR przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych może być zmienna lub rozwijana w czasie. Może m.in. zakładać, że analiza wpływu ESG na wartość inwestycji początkowo będzie polegała na sprawdzeniu, czy dana spółka jest wpisana na opracowaną przez instytucję finansową listę podmiotów, wytwarzających więcej niż połowę energii z węgla. Jeśli tak, strategia powinna określić zasady inwestowania w taką spółkę i ewentualnie wyjątki od ogólnego zakazu inwestowania. Podmiot będący członkiem grupy kapitałowej może skorzystać ze strategii grupowej, ale musi ona uwzględniać realia rynku polskiego. Brak przyjęcia odpowiedniej strategii, firma powinna precyzyjnie ujawnić na swojej stronie internetowej.
• Rewizja dyrektywy o raportowaniu niefinansowym (obecna NFRD, Non-Financial Reporting Directive, ma otrzymać nazwę CSRD, Corporate Sustainability Reporting Directive). Polska Izba Ubezpieczeń, na prośbę Ministerstwa Finansów, przygotowała stanowisko do projektu dyrektywy o raportowaniu niefinansowym. PIU nie zgłosiła zastrzeżeń do podmiotowego i przedmiotowego zwiększenia zakresu raportowania finansowego. Jeżeli chodzi o zakres podmiotowy, kluczowe jest utrzymanie wyłączenia spod raportowania niefinansowego spółek córek, które jednak zostaną zobowiązane do publikowania sprawozdań niefinansowych swoich podmiotów dominujących. Jeżeli chodzi o zakres przedmiotowy, na obecnym etapie trudno o jednoznaczną opinię, ponieważ szczegóły znajdą się w aktach delegowanych. Kierunkowo ustawodawca unijny planuje opierać się na wytycznych Komisji Europejskiej dotyczących sprawozdawczości w zakresie informacji niefinansowych (2019/C 209/01). Zastrzeżenia Polska Izba Ubezpieczeń zgłosiła w następujących obszarach:
  • Obowiązek audytowania sprawozdania niefinansowego. W ramach Impact assesment ustawodawca europejski uważa, że podlegające obowiązkowej ocenie sprawozdania niefinansowe staną się porównywalne i bardziej wiarygodne. Tymczasem brak precyzyjnych regulacji w zakresie raportowania niefinansowego może raczej powodować uznaniowość dokonywanych ocen i nie pozwoli osiągnąć założonych celów. Ustawodawca europejski dopiero planuje wydanie jednolitych i szczegółowych standardów raportowania niefinansowego w postaci aktów poziomu drugiego. PIU proponuje opowiedzieć się za ich wdrożeniem w praktyce i oceną ich funkcjonowania, zanim podejmie się decyzję dotyczącą obowiązkowego audytu. Obecne podejście generuje ryzyko dużej uznaniowości oceny audytora.
  • Obowiązek „tagowania” sprawozdania niefinansowego zgodnie z formatem ESEF. Koszty infrastruktury IT oraz zaangażowanie zasobów i poziom komplikacji stanowią istotny argument przeciwko tagowaniu. Z kolei założone cele trudno będzie osiągnąć z uwagi na dużą ilość obszarów tekstowych i samą naturę raportowania niefinansowego. Ono, nawet w przypadku stosunkowo szczegółowych wytycznych, będzie mniej precyzyjne niż raportowanie oparte na wskaźnikach finansowych. PIU powtórzyła argument dotyczący audytowania: poczekajmy na jednolite standardy raportowania i dokonajmy oceny ich funkcjonowania, a później podejmijmy decyzję w przedmiocie ewentualnego tagowania sprawozdań niefinansowych.
  • Zakaz wydzielania sprawozdania niefinansowego ze sprawozdania z działalności (co jest obecnie dopuszczone i z czego niektóre podmioty korzystają). Lepszym pomysłem jest zrównanie terminów publikacji sprawozdania zarządu i sprawozdania niefinansowego. Wówczas zwykle tworzą się naturalne linki i odniesienia pomiędzy jednym dokumentem a drugim. Sama forma powinna być dostosowana do odbiorców raportu danej spółki. PIU nie podziela argumentacji zawartej w motywie 50 CSRD o utrudnionej dostępności informacji dotyczących ESG: oddzielne sprawozdanie niefinansowe jest publikowane w taki sam sposób jak sprawozdanie z działalności. Nie należy ono również do kategorii „mniej istotnych”. Przeciwnie, wielu interesariuszy zainteresowanych jest głównie sprawozdaniem niefinansowym i obowiązkowe włączenie informacji ESG do sprawozdania z działalności spowoduje konieczność „filtrowania” przez nich wielu informacji. Przez to proces stanie się bardziej uciążliwy. To raczej obowiązkowe włączenie informacji niefinansowych do sprawozdania z działalności może rzutować na wiarygodność informacji ESG, które trzeba będzie oddzielać od pozostałych informacji, ponieważ odbiorcy raportu nie są nimi zainteresowani.
• Projekt Rozporządzenia Parlamentu i Rady w sprawie unijnych zielonych obligacji (GBS – Green Bond Standard). Polska Izba Ubezpieczeń, na prośbę Ministerstwa Finansów, przygotowała stanowisko do projektu rozporządzenia. Wprowadzenie powszechnego, europejskiego standardu zielonych obligacji przyczyni się do rozwoju rynku finansowego i dostarczy zakładom ubezpieczeń instrumentów inwestycyjnych umożliwiających zieloną transformację. PIU poparła dobrowolny charakter Green Bond Standard. Takie podejście będzie miało pozytywny wpływ na istniejące obecnie rynki zielonych obligacji i funkcjonujące standardy, w tym Green Bond Principles (autorstwa International Capital Markets Association), w oparciu o który to standard Polska wyemitowała zielone obligacje o wartości 750 milionów euro w grudniu 2016 r., o wartości 1 mld euro w 2018 r. oraz o wartości 2 mld euro w marcu 2019 r. PIU nie zgłosiła zastrzeżeń do konieczności oceny zielonych obligacji przez podmioty zewnętrzne autoryzowane przez ESMA, zaznaczyła jednak, że obciążenia administracyjne nie powinny być zbyt rozbudowane, ponieważ może przełożyć się to na ceny świadczonych usług i w konsekwencji koszty ponoszone przez emitentów. W tym samym kontekście PIU poparła jedynie ograniczony nadzór ESMA nad tymi podmiotami. W zakresie odstępstw w przypadku emisji zielonych obligacji przez władze publiczne (sovereign green bonds) PIU poparła nie tylko przyjętą przez unijnego ustawodawcę możliwość wyjątków dotyczących samych obligacji, ale podkreśliła, że należy rozważyć również opcję wyjątków od Taksonomii. W świetle Impact Assessment 17 krajów wzięło udział w ankiecie na temat sovereign green bonds, z czego zdania rozkładały się mniej więcej po równo w kwestii dopuszczenia tzw. flexibility pocket, czyli dopuszczenia pod pewnymi warunkami emisji zielonych obligacji nie w pełni zgodnych z unijnym Rozporządzeniem 2020/852. Wiele państw opowiedziało się za tą opcją, jednak ostatecznie nie została ona przyjęta. Jak się wydaje, przyjęcie opcji flexibility pocket poszerzyłoby wachlarz możliwości inwestycyjnych i w ten sposób przyczyniłoby się do popularyzacji zarówno zielonych obligacji jako takich, jak i unijnego standardu opartego na projektowanym rozporządzeniu. Podejście PIU zostało uwzględnione w projekcie stanowiska Rządu RP do wniosku COM (2021)391, w szczególności w zakresie przyjęcia opcji tzw. flexibility pocket.
• Projekt europejskiej strategii przejścia na zrównoważoną gospodarkę. Polska Izba Ubezpieczeń odpowiedziała na prośbę Ministerstwa Finansów i przedstawiła opinię do opublikowanej przez Komisję Europejską w lipcu 2021 strategii finansowania przejścia na zrównoważoną gospodarkę (Strategy for Financing the Transition to a Sustainable Economy). PIU zaproponowała poparcie kierunków zielonej transformacji mające na celu zwalczanie niekorzystnych zmian klimatu. Zaznaczyła jednak, że ustawodawca unijny powinien mieć na uwadze realistyczne terminy wprowadzanych zmian, które zapewnią odpowiednią implementację planowanych rozwiązań. W tym kontekście szybka realizacja celów klimatycznych może powodować problemy na rynku pracy i o charakterze socjalnym. Na czynniki zrównoważonego rozwoju składają się litery ESG, a zatem to nie tylko cele środowiskowe (E – Environmental) ale i socjalne (S – Social) oraz związane z zarządzaniem (G – Governance). PIU pozytywnie oceniła rozszerzenie ram taksonomii na działania związane z transformacją. Pod rozwagę poddała jednak propozycję opracowania regulacji określających działalność, która istotnie szkodzi środowisku. Koncepcja tzw. brązowej taksonomii nie zyskała uznania polskich ubezpieczycieli uczestniczących w pracach Grupy roboczej ds. zrównoważonego finansowania PIU, nie zyskała również uznania na forum Insurance Europe, zrzeszającego narodowe stowarzyszenia ubezpieczeniowe z państw europejskich. W odpowiedzi na konsultacje Komisji Europejskiej Insurance Europe podkreśliło, że należy raczej przekonać się, w jaki sposób funkcjonuje „zielona” taksonomia (Rozporządzenie 2020/852), a dopiero później rozważać przyjęcie taksonomii „brązowej”. Polska Izba Ubezpieczeń zwróciła uwagę na propozycje dotyczące rozważenia nowych ram regulacji ostrożnościowych uwzględniających czynniki ESG. PIU niejednokrotnie zajmowała stanowisko, również na arenie międzynarodowej, że system wypłacalności zawarty w dyrektywie Solvency II powinien pozostać oparty na ryzyku. Tymczasem w przestrzeni publicznej pojawił się Raport Finance Watch postulujący wprowadzenie dodatkowych wymogów kapitałowych w przypadku niektórych ekspozycji zakładów ubezpieczeń. Tego typu podejście stanowiłoby bardzo istotne wyzwanie dla pozycji kapitałowej i bezpieczeństwa zakładów ubezpieczeń. PIU nie poparła również rozważanych rozwiązań makroostrożnościowych. W szczególności podkreśliła, że inne ryzyka są istotne dla zakładów ubezpieczeń, a inne dla banków (na przykład najważniejsze w działalności bankowej ryzyko kredytowe, nieuregulowania należności, ma mniejsze znaczenie w działalności ubezpieczeniowej). Z tego względu kopiowanie rozwiązań z innych rynków na rynek ubezpieczeniowy nie jest odpowiednie. Ministerstwo Finansów uwzględniło zaproponowane przez PIU podejście, w stanowisku Rządu RP do dokumentu COM (2021)390 podkreślono, że w ocenie Rządu RP system wypłacalności zawarty w dyrektywie Wypłacalność II powinien pozostać oparty na ryzyku. W opinii Rządu RP nie ma konieczności dodawania sztucznych czynników odzwierciedlających ESG, na przykład „green supporting” lub „brown punishing factor”. Tego typu podejście stanowiłoby bardzo istotne wyzwanie dla pozycji kapitałowej i bezpieczeństwa zakładów ubezpieczeń.

Do pozostałych (poza legislacją) najistotniejszych tematów prac prowadzonych w 2021 r. należały:

• Przygotowanie broszury z zakresu wskaźników ESG. Polska Izba Ubezpieczeń przygotowała we współpracy ze Związkiem Banków Polskich, Stowarzyszeniem Emitentów Giełdowych, Fundacją Standardów Raportowania oraz Izbą Zarządzających Funduszami i Aktywami broszurę pt. „Zbiór podstawowych wskaźników ESG zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (SFDR) wraz z ich opisem, identyfikacją i wyjaśnieniem”. Celem było opracowanie standardu wymiany informacji z zakresu raportowania niefinansowego pomiędzy spółkami a instytucjami finansowymi, które w te spółki zainwestowały. Europejskie regulacje w tym obszarze nie są dostatecznie precyzyjne i wymagały dostosowania do polskich uwarunkowań. Publikacja została przedstawiona m.in. na pierwszym posiedzeniu Grupy roboczej ds. raportowania niefinansowego w czerwcu br., której prace koordynuje Ministerstwo Finansów. Projekt został też przekazany organom administracji, zajmującymi się zrównoważonym finansowaniem. Robert Tomanek, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii podkreślił: „Doceniamy Państwa starania w dążeniu do wypracowania standardów wspierających wszystkich uczestników rynków finansowych w wypełnianiu nowych obowiązków związanych z uwzględnianiem czynników ESG w ich działalności. Wyrażamy przekonanie, że pozwoli to na jak najlepsze przygotowanie podmiotów do realizacji nowych obowiązków sprawozdawczych oraz w pewnym sensie ułatwi ten złożony proces. Wierzymy ponadto, że pozwoli to również na wzmocnienie pozycji polskich podmiotów na rynkach zagranicznych.” Dagmara Wieczorek- -Bartczak, zastępca przewodniczącego KNF, zaznaczyła: „Urząd KNF pozytywnie ocenia wspólną inicjatywę FSR, ZBP, PIU, SEG i IZFiA zaprezentowaną w piśmie z dnia 1 kwietnia 2021 r. skierowanym do UKNF.” Do przygotowanych z udziałem PIU wskaźników przychylnie odniósł się ponadto Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego.
• Współpraca z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej w ramach działającej przy Ministerstwie grupy roboczej ds. raportowania niefinansowego. W szczególności na posiedzeniu w czerwcu 2021 r. PIU, wspólnie ze Związkiem Banków Polskich i Stowarzyszeniem Emitentów Giełdowych, PIU przedstawiła broszurę pt. „Zbiór podstawowych wskaźników ESG zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (SFDR) wraz z ich opisem, identyfikacją i wyjaśnieniem”.
• Współpraca z Ministerstwem Finansów w ramach Grupy roboczej ds. zrównoważonego finansowania działającej przy Radzie Rozwoju Rynku Finansowego Ministerstwa Finansów. W szczególności PIU poparła inicjatywę utworzenia Platformy Zrównoważonego Finansowania, czyli portalu internetowego gromadzącego materiały i informacje z zakresu zrównoważonego finansowania. Integralną częścią Platformy byłaby także Grupa Robocza ds. Zrównoważonego Finansowana jako ciało proponujące i wypracowujące treści udostępniane w portalu.
• Wspólne wystąpienie PIU, ZBP, IZFiA i SEG dotyczące tworzenia prawa z zakresu zrównoważonego finansowania. W dniu 16 grudnia 2021 r. Polska Izba Ubezpieczeń, Związek Banków Polskich, Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami oraz Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych wystosowały do Ministra Finansów, Ministra Klimatu i Środowiska, Ministra Rozwoju i Technologii, Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministra do spraw Unii Europejskiej oraz Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego wspólne wystąpienie dotyczące działań legislacyjnych i nadzorczych z zakresu zielonej transformacji. Izby gospodarcze podkreśliły, że polskie instytucje finansowe wspierają zieloną transformację i działania zmierzające do promowania przekierowania strumienia inwestycji na osiąganie celów klimatycznych i środowiskowych. Jednak w celu stworzenia ram dla zrównoważonych finansów dokonywanych jest równolegle wiele zmian w aktach prawnych już obowiązujących i tworzone są nowe regulacje, które cechuje wysoka niepewność prawna. Wynika ona ze zmieniającego się szybko, nie zawsze w sposób przemyślany, prawa w połączeniu z bardzo krótkimi okresami vacatio legis, co znacząco utrudnia instytucjom finansowym przygotowanie się do wypełniania nakładanych na nie obowiązków. Wdrożenie w instytucjach niektórych regulacji, dostosowanie systemów operacyjnych, stworzenie i wdrożenie narzędzi informatycznych, poinformowanie klientów czy zebranie dodatkowych informacji wymaga czasu, który nie został należycie uwzględniony w toczących się procesach legislacyjnych na poziomie unijnym. Na początku danego okresu sprawozdawczego instytucje muszą znać szczegółowe wymogi sprawozdawcze (jakie informacje zbierać, uwzględniać i analizować), aby za rok ujawnić je w raporcie rocznym. Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności, Izby gospodarcze zwróciły się do organów administracji o wzięcie pod uwagę w stanowiskach kierowanych na forum unijnym zasady odpowiednich okresów przygotowawczych dla instytucji finansowych oraz zachowania niezbędnej korelacji czasowej pomiędzy obowiązkami sprawozdawczymi przedsiębiorstw oraz instytucji finansowych. Poprosiliśmy o uwzględnienie wskazanych zależności w działaniach legislacyjnych i nadzorczych z obszaru sustainable finance.
• Współpraca z Ministerstwem Rozwoju i Technologii. PIU kontynuowała współpracę w zakresie Partnerstwa na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs). W szczególności PIU współredagowała wydawany przez Ministerstwo Newsletter SDG, w ramach którego informowała o podstawowych kierunkach prac Polskiej Izby Ubezpieczeń dotyczących zrównoważonego finansowania.
• Działania edukacyjne w zakresie zrównoważonego finansowania. Celem Grupy roboczej jest między innymi podejmowanie działań edukacyjnych w stosunku do zakładów ubezpieczeń z zakresu zrównoważonego finansowania. W szczególności Sekretarz Grupy ds. zrównoważonego finansowania przedstawił prezentację i podejście sektora finansowanego do raportowania niefinansowego w ramach zorganizowanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej webinaru Dlaczego raportowanie niefinansowe przez spółki jest ważne?

Grupa robocza ds. ubezpieczeń GAP

Przewodniczący: Przemysław Cyranka
Sekretarz: Piotr Wrzesiński
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 5 (od kwietnia 2021 r.)

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• W 2021 r. prace grupy koncentrowały się na analizie i omówieniu problemów i najważniejszych wyzwań związanych z oferowaniem ubezpieczeń GAP.

Zespół ds. bancassurance i sprzedaży affinity

Przewodnicząca: Agnieszka Gocałek
Sekretarz: Piotr Wrzesiński
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 14

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Izba w ramach UKNF dotyczących wypracowania rozwiązania służącego zawarciu przez banki ugód z klientami posiadającymi kredyty hipoteczne denominowane we franku szwajcarskim, opracowała propozycję podejścia do umów ubezpieczenia towarzyszących tego typu kredytom przy zawarciu ugody. Podejście to zostało uzgodnione z organem nadzoru.
• Wypracowano propozycję podejścia do analizy potrzeb klienta przy dystrybucji umów ubezpieczenia w kanale bancassurance. Propozycja ta uwzględnia w szczególności specyficzny charakter relacji ubezpieczyciela z klientem banku oraz charakter dystrybucji za pośrednictwem agentów ubezpieczeniowych będących bankami.
• Przygotowanie kwartalnych raportów, prezentujących zmiany zachodzące na rynku bancassurance.
• Prace nad przygotowaniem bazy zawierającej dane o rynku affinity.

Zespół ds. compliance

Przewodnicząca: Monika Guzek
Sekretarz: Paweł Sawicki
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3 (Zespół rozpoczął działalność w IV kwartale 2021r.)

Do najistotniejszych tematów prac prowadzonych w 2021 r. należały:

• Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (UD235). Projektowane regulacje, zgodnie z uzasadnieniem, mają na celu uporządkowanie i usprawnienie funkcjonowania instytucji rynku finansowego oraz w szczególności odbudowę zaufania inwestorów, zwłaszcza detalicznych, do tego rynku. Z tego względu zaproponowano przyjęcie rozwiązań prawnych dotyczących uprawnień poszczególnych służb do uzyskiwania informacji zawierających tajemnice prawnie chronione. Projekt ustawy zawiera ponadto propozycje nowelizacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, ustawy o dystrybucji ubezpieczeń oraz ustawy ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Wprowadzenie niektórych rozwiązań PIU postulowała od dawna (na przykład zniesienie wymogu przekazywania do KNF informacji o każdorazowej zmianie taryf ubezpieczeniowych), inne nie były z kolei przez PIU nigdy rekomendowane, na przykład wprowadzenie możliwości nakładania kar finansowych bezpośrednio na członków rad nadzorczych zakładów ubezpieczeń.

W ramach posiedzeń Zespołu wypracowano następujące stanowisko, które było później prezentowane na konferencjach uzgodnieniowych Ministerstwa Finansów.

• Polskie prawo ubezpieczeniowe powinno być oparte na unijnych dyrektywach regulujących działalność ubezpieczeniową (w tym właśnie podlegającej rewizji dyrektywie Solvency II), a nie na unijnych regulacjach bankowych. Wiele propozycji legislacyjnych z zakresu systemu zarządzania zmierza do traktowania zakładów ubezpieczeń identycznie jak banki. W przepisach prawa unijnego brak jest podstawy prawnej do takiego (tożsamego) podejścia. Brak w systemie prawa unijnego podstawy prawnej dla dokonywania oceny fit&proper członków organów korporacyjnych zakładów ubezpieczeń w oparciu o kryteria określone na poziomie mikro, tak jak w przypadku banków/firm inwestycyjnych, gdzie w systemie prawa funkcjonuje wyraźna, wyrażona bezpośrednio i wprost podstawa prawna do dokonywania oceny fit&proper w oparciu o kryteria określone przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. Jeżeli ustawodawca europejski chciałby, żeby analogiczne zasady stosować do zakładów ubezpieczeń, zmieniłby odpowiednio dyrektywę regulującą działalność ubezpieczeniową. Dyrektywa Wypłacalność II właśnie podlega rewizji, przy czym w pierwszej wersji zmian w dyrektywnie nie ma analogicznych do prawa bankowego regulacji.
• Rezygnacja z wprowadzania zmian w prawie w obszarach objętych rewizją dyrektywy Wypłacalność II przed ukończeniem unijnych prac legislacyjnych nad dyrektywą. Nawet gdyby polski ustawodawca zdecydował się w chwili obecnej na wprowadzenie zmian w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, to z dużym prawdopodobieństwem wiele z tych zmian należałoby ponownie przeanalizować po zakończeniu procesu rewizji dyrektywy. Już obecnie widać, że niektóre z propozycji legislacyjnych idą w innym kierunku, niż podąża ustawodawca unijny. W szczególności zgodnie z motywem 11 projektu zmiany dyrektywy po sklasyfikowaniu jako zakład ubezpieczeń o niskim profilu ryzyka, zakład powinien automatycznie korzystać ze zidentyfikowanych środków proporcjonalności dotyczących sprawozdawczości, zarządzania, przeglądu pisemnych polityk, własnej oceny wypłacalności i wymogów dotyczących ujawniania informacji. Przedstawione w projekcie ustawy propozycje praktycznie nie uwzględniają zasady proporcjonalności.
• Popieranie propozycji KNF wprowadzenia uznania administracyjnego w zakresie karania za nieterminową likwidację szkód.
• Krytyczne podejście do wprowadzenia możliwości nakładania bardzo wysokich kar finansowych bezpośrednio na członków zarządu i rad nadzorczych zakładów ubezpieczeń. Na rynku ubezpieczeń brak jest zdarzeń, które uzasadniałyby tak radykalne (bo dwustukrotne) zwiększenie wysokości kary administracyjnej. Ponadto brak uzasadnienia dokonywania zmian w systemie 45 nakładania kar administracyjnych przez organ nadzoru, który dotychczas działał sprawnie i adekwatnie do warunków rynku ubezpieczeniowego. Brak jest również podstaw dla takich zmian w regulacjach UE. Rozszerzenie katalogu osób podlegających karze pieniężnej o członków rady nadzorczej jest nieuzasadnione. Rada nadzorcza z uwagi na zakres swoich uprawnień nie ma odpowiednich narzędzi, aby odpowiadać za terminowe wdrażanie w zakładzie ubezpieczeń zaleceń UKNF.
• Projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (UC 101). Projektowana ustawa ma na celu wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Dyrektywa wymaga przyjęcia regulacji związanych ze zgłaszaniem naruszeń, w tym dotyczących ochrony zgłaszających oraz trybu zgłaszania naruszeń i podejmowania działań następczych przez pracodawców i organy publiczne. Powyższe służyć ma lepszemu egzekwowaniu prawa poprzez skuteczniejsze wykrywanie przypadków naruszeń. Osoby pracujące w podmiotach prywatnych i publicznych lub utrzymujące z nimi kontakt w związku ze swoją działalnością zawodową mogą w związku z taką pracą lub działalnością dowiedzieć się o zagrożeniach lub szkodach dla interesu publicznego, a działając jako tzw. sygnaliści, odegrać istotną rolę w ujawnianiu naruszeń. Ustawa wprowadza szereg regulacji i obowiązków istotnych dla instytucji finansowych.

Wypracowane w ramach Zespołu ds. compliance stanowisko PIU zakłada w szczególności:

• odejście od propozycji surowej odpowiedzialności karnej za naruszenie przepisów oraz regulaminu zgłoszeń wewnętrznych,
• zastosowanie w szerszym zakresie zasady proporcjonalności,
• wydłużenie vacatio legis.

Zespół ds. digitalizacji procesów w sektorze ubezpieczeń (działał do maja 2021 r.)

Przewodniczący: Piotr Kułagowski
Sekretarz: Mariusz Kuna
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Zespół pracował nad koncepcją wykorzystania MojeID przez sektor ubezpieczeniowy. Temat identyfikacji elektronicznej klientów i potwierdzania tożsamości klientów jest jednym z głównych tematów, którymi zajmuje się Zespół w PIU. W 2021 r. prowadzone były prace nad możliwością użycia w sektorze ubezpieczeń do zdalnej identyfikacji klientów aplikacji mObywatel.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Członkowie Zespołu analizowali wpływ projektu rozporządzenia PEiR w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego (Digital Operational Resilience Act – DORA) na działalność operacyjną zakładów ubezpieczeń. Zwrócono uwagę na powiązanie projektu rozporządzenia DORA z wytycznymi EIOPA dot. ICT oraz wytycznymi EIOPA dot. chmury. W ocenie członków Zespołu projekt rozporządzenia DORA powinien być szczególnie monitorowany, gdyż projektowane przepisy bezpośrednio wpływają na działalność operacyjną zakładów oraz sposób realizacji projektów digitalizacyjnych realizowanych po stronie zakładów. Projekt ma przeorganizować sposób zarządzania i nadzoru nad obszarami IT w sektorze finansowym oraz prowadzić nadzór nad dostawcami rozwiązań teleinformatycznych dla sektorów finansowych.
• Zwrócono uwagę, że projektowane zmiany w zakresie prawa lotniczego wprowadzają nie tylko obowiązkowe ubezpieczenia dla operatorów bezzałogowych statków powietrznych (dronów), ale również, na co zwrócili uwagę członkowie Zespołu, projekt może mieć wpływ na powrót do koncepcji projektu obsługi rejestru lotów dronów i ich ubezpieczeń na platformie blockchain.
• Członkowie Zespołu analizowali wpływ projektu zmian rozporządzenia PEiR, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 910/2014 w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym (eIDAS), na działalność ubezpieczeniową. Projekt wprowadza nowego rodzaju rozwiązanie do zarządzania tożsamością cyfrową – cyfrowy portfel tożsamości. Zgodnie z zaproponowanym rozwiązaniem ma to być rodzaj zasobu elektronicznego przechowywanego w bezpieczny sposób na urządzeniach przenośnych lub w chmurze obliczeniowej, w którym użytkownik będzie zarządzał danymi składającymi się na jego tożsamość cyfrową, atrybutami tych danych oraz uprawnieniami do tych danych. W ocenie członków Zespołu przedstawione w projekcie rozporządzenia zmiany będą miały wpływ na zakłady ubezpieczeń, gdyż te w swojej działalności muszą identyfikować i potwierdzać tożsamość klientów, w tym coraz częściej na odległość.

Najważniejsze konferencje i seminaria

• 2 kwietnia 2021 r. przedstawiciele PWPW zaprezentowali członkom Zespołu rozwiązanie pozwalające na odczytywanie warstwy elektronicznej z dowodów osobistych przy użyciu smartfonów.
• 10 maja 2021 r . odbyła się prezentacja narzędzia pozwalającego na odczyt danych z karty elektronicznej polskiego dowodu osobistego. Rozwiązanie zaprezentowali przedstawiciele firmy Identt Sp. z o.o.

Zespół ds. projektu wytycznych EIOPA w sprawie outsourcingu w zakresie usług chmurowych (działał do maja 2021 r.)

Przewodniczący: Marcin Nosek
Sekretarz: Mariusz Kuna
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 5

Zespół został powołany w PIU w sierpniu 2019 r. jako odpowiedź branży ubezpieczeniowej na wniosek EIOPA z dnia 1.07.2019 r. o udział w konsultacjach publicznych w sprawie outsourcingu dla dostawców usług w chmurze, z terminem zgłoszenia uwag do końca 30.09.2019 r. Jednakże tematyka outsourcingu dla dostawców usług w chmurze kontynuowana była w 2020 r., gdyż w kontekście opublikowanego w styczniu 2020 r. komunikatu KNF dotyczącego przetwarzania przez podmioty nadzorowane informacji w chmurze obliczeniowej publicznej lub hybrydowej, zachodziła potrzeba rynkowej konsultacji zaproponowanych przez KNF rozwiązań.

Zarząd PIU z uwagi na istotny charakter i wpływ znaczenia komunikatu KNF na bieżącą działalność zakładów ubezpieczeń powołał projekt „Ubezpieczeniowy standard chmury”, którego członkowie odpowiedzialni byli merytorycznie za podjęcie uzgodnień merytorycznych i prawnych w ramach zakładów ubezpieczeń i we współpracy z organem nadzorczym.

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Członkowie Zespołu po serii spotkań w pierwszej połowie 2021 r. z przedstawicielami Komisji Nadzoru Finansowego, rozpoczęli prace nad ujednoliceniem praktyki zakładów ubezpieczeń w sposobie spełnienia wymagań komunikatu KNF dotyczących przetwarzania przez podmioty nadzorowane informacji w chmurze obliczeniowej publicznej lub hybrydowej.

Najważniejsze opinie i konsultacje

• Polska Izba Ubezpieczeń, przy współpracy z Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji, wypracowały standard chmury obliczeniowej dla branży ubezpieczeniowej. To zbiór zasad przygotowania i przeprowadzenia skutecznego wdrożenia chmury, z uwzględnieniem wszystkich wymagań prawnych oraz nadzorczych. W pracach nad projektem brało udział łącznie 27 podmiotów, w tym firma Accenture, kancelarie Maruta Wachta oraz Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy, a także dostawcy technologii i zakłady ubezpieczeń.

Grupa robocza ds. chmury obliczeniowej (działa od czerwca 2021 r.)

Przewodnicząca: Aleksandra Podhajska
Sekretarz: Mariusz Kuna
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

Najważniejsze opracowania i rekomendacje

• Rozpoczęto prace nad aktualizacją pierwszej wersji standardu o kwestie standardowych klauzul, jakie powinny znaleźć zastosowanie w umowach zawieranych przez zakłady ubezpieczeń z dostawcami rozwiązań chmurowych. Drugim elementem są kwestie wzajemnych relacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej i komunikatu w zakresie przepisów regulujących outsourcing usług. Prace będą kontynuowane w roku 2022.

Zespół ds. ubezpieczeń turystycznych

Przewodnicząca: Katarzyna Szepczyńska
Sekretarz: Waldemar Kowalski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 1

Przedmiotem prac były m. in. kwestie związane z nowymi wymaganiami wprowadzanymi w niektórych państwach pozaeuropejskich, dotyczącymi ochrony ubezpieczeniowej w zakresie ryzyk związanych z Covid-19.

Zespół podjął ponownie prace nad propozycjami rozwiązań legislacyjnych w ustawie z 24 listopada 2017 r. o usługach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych w celu zabezpieczenia interesów zakładów ubezpieczeń przed ryzykiem nadużywania zabezpieczeń przez przedsiębiorców turystycznych.

Zespół ds. zarządzania ryzykiem katastrof naturalnych

Przewodnicząca: Izabela Sabała-Barańska
Sekretarz: Rafał Mańkowski
Liczba posiedzeń w 2021 r.: 3

• Polska Izba Ubezpieczeń wypełniła ankietę przygotowaną przez Biuro ONZ ds. ograniczenia ryzyka katastrof (UNDRR). Poszczególne rynki ubezpieczeniowe były badane pod kątem przygotowania kolejnej Mapy drogowej wdrażania Ramowego programu działań z Sendai obejmującej lata 2021-2030. Partnerem po stronie polskiej administracji jest Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, które koordynuje działania mające na celu ograniczenie negatywnych skutków społecznych i gospodarczych, będących następstwem katastrof naturalnych.
• Metodyka testów warunków skrajnych związanych ze zmianą klimatu na rok 2022 – Dokument ten ma na celu zbadanie wpływu na sytuację finansową zakładów ubezpieczeń skrajnych zdarzeń takich jak: powódź, huragan, grad oraz falę dzikich pożarów, będącą skutkiem długotrwałej suszy. Testy stresu będą dotyczyć również wpływu fali upałów na portfele ubezpieczeń Działu I. Metodyka uwzględnia ryzyka związane z klasyfikowaniem działalności przedsiębiorstw na brązową i zieloną. Zbadanie wpływu gwałtownego spadku cen aktywów brązowych oraz spadku pojemności reasekuracyjnej na ryzyka brązowe na gospodarkę finansową zakładów ubezpieczeń pozwoli przygotować im odpowiednie działania zarządcze.