Rynek ubezpieczeń w Unii Europejskiej w latach 2015-2016

Wartość i dynamika składki przypisanej brutto krajów Unii Europejskiej w latach 2015-2016

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

  • Suma całkowitych składek 28 krajów Unii Europejskiej wynosiła nieco ponad 1,1 biliona € w 2016 r. i zmalała o 2,8% względem roku 2015.
  • Spadek całkowitych składek polskiego rynku ubezpieczeniowego w 2016 r., liczony w walucie lokalnej był niewielki i wynosił 1,4% względem roku poprzedniego.
  • Polska ze składką 12,8 mld € w 2016 r. stanowiła 1,2% rynku unijnego i zajmowała 13. miejsce w rankingu krajów EU28. Nominalnie było to więcej niż w Portugalii, lecz mniej niż w Irlandii czy Austrii.
  • W 2016 r. pośród dominujących krajów największe wzrosty względem roku poprzedniego, liczone w walutach lokalnych osiągnęły: Wielka Brytania (4,8%), Hiszpania (13,3%) i Dania (7,2%).
  • W tym samym okresie spadki odnotowało 7 krajów, w tym zwłaszcza: Włochy o 8,7%, Holandia o 4,0% oraz Szwecja o blisko 8%.


Struktura składki przypisanej brutto krajów Unii Europejskiej w 2016 r. (kraje uporządkowane składką malejącą)

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

  •  W strukturze ubezpieczeń w Unii Europejskiej w 2016 r. przewagę miały ubezpieczenia Działu I: 59,1%.
  • Relatywnie wysoki udział Działu II w ubezpieczeniach niektórych wiodących krajów to efekt wysokiego udziału ubezpieczeń zdrowotnych: Holandia, Niemcy czy Hiszpania.
  •  Całkowita składka przypisana brutto z ubezpieczeń zdrowotnych w EU28 wynosiła 129 mld € w 2016 r. i wzrosła o 1,5% w relacji do 2015 r. Składka z ubezpieczeń komunikacyjnych nieznacznie, bo o 1,1% wzrosła w relacji do roku wcześniejszego i wynosiła 136 mld €.
  • W nowych i mniejszych krajach członkowskich UE składki Działu II dominują z uwagi na wysoki udział ubezpieczeń komunikacyjnych i rzeczowych.
  • W Polsce udział Działu II w ubezpieczeniach ogółem wynosił 57,4% w 2016 r., a udział ubezpieczeń komunikacyjnych i rzeczowych w Dziale II stanowił 75,9%.

 

Wartość i dynamika składki przypisanej brutto Działu I krajów Unii Europejskiej w latach 2015-2016


Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

  • Suma składek Działu I krajów Unii Europejskiej wynosiła 656 mld € w 2016 r. i zmalała o 6,1% względem roku 2015.
  • Spadek składek Działu I polskiego rynku ubezpieczeniowego w 2016 r., liczony w walucie lokalnej wynosił 13,4% względem roku poprzedniego.
  • Polska ze składką 5,5 mld € w 2016 r. stanowiła 0,8% rynku unijnego i zajmowała 14. miejsce w rankingu krajów EU28. Nominalnie było to więcej niż w Czechach czy Grecji, ale mniej niż w Austrii czy w Portugalii.
  • W 2016 r. pośród dominujących krajów największe wzrosty względem roku poprzedniego, liczone w walutach lokalnych osiągnęły: Hiszpania (21,1%) i Dania (11,0%).
  • W tym samym okresie spadki odnotowało 11 krajów, w tym między innymi: Wielka Brytania i Francja o 1,1%, Włochy o 11,0% oraz Niemcy o 2,0%.

 

Wartość i dynamika składki przypisanej brutto Działu II krajów Unii Europejskiej w latach 2015-2016


Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

  • Suma składek Działu II krajów Unii Europejskiej wynosiła 453 mld € w 2016 r. i wzrosła o 2,5% względem roku 2015.
  • Wzrost składek Działu II polskiego rynku ubezpieczeniowego w 2016 r., liczony w walucie lokalnej wynosił 16,2% względem roku poprzedniego.
  • Polska ze składką 7,3 mld € w 2016 r. stanowiła 1,6% rynku unijnego i zajmowała 10. miejsce w rankingu krajów EU28. Nominalnie było to więcej niż w Szwecji, Irlandii, Finlandii czy Portugalii, ale mniej niż w Danii, Belgii czy porównywalnej Hiszpanii.
  • W 2016 r., pośród dominujących krajów Niemcy i Francja odnotowały wzrosty względem roku poprzedniego, liczone w walucie lokalnej nieco ponad 2%, Wielka Brytania aż o 19,9%, a Hiszpania o 6,5%.
  • W tym samym okresie Holandia odnotowała spadek składek Działu II o 3,3%. Nieznacznie, bo o 0,2% spadały składki we Włoszech.

 

Udział wiodących krajów Unii Europejskiej w składce przypisanej brutto w 2016 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

  • Pięć państw zebrało łącznie 77,3% składek ogółem rynku ubezpieczeniowego Unii Europejskiej w 2016 r.
  • Wielka Brytania miała 22,6%, a Francja 18,8% łącznej składki z obu Działów ubezpieczeń w 2016 r.
  • Na trzecim miejscu były Niemcy posiadające 17,5% unijnego rynku ubezpieczeń w 2016 r.
  • Te trzy wymienione państwa miały łącznie 59,0% całego rynku Unii Europejskiej w 2016 r.
  • Na czwartym miejscu były Włochy z udziałem 12,1%.
  • Holandia z uwagi na imponujący poziom składek z ubezpieczeń zdrowotnych uplasowała się na piątym miejscu w Unii z 6,3% udziałem w 2016 r.

 

Pięć wiodących krajów Unii Europejskiej w składce przypisanej brutto Działu I i II w latach 2015-2016

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe.

  • Podobnie jak dla ogółu składek, Dział I unijnego rynku ubezpieczeniowego, zdominowany był przez pięć państw posiadających łącznie 80,3% w 2016 r.
  • Dwa czołowe miejsca zajmowały Wielka Brytania i Francja z udziałem odpowiednio: 25,7% oraz 20,4% w 2016 r. Składki zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i we Francji zmalały w 2016 r. w relacji do roku 2015.
  • Dwa kolejne miejsca zajmowały Włochy i Niemcy z udziałem odpowiednio 15,6% oraz 13,8%.
  • Na piątym miejscu była Hiszpania z udziałem 4,7%.
  • W Dziale II dominującą pozycję miały Niemcy stanowiące 22,9% unijnego rynku w 2016 r.
  • Kolejne dwa kraje to Wielka Brytania (18,1%) i Francja (16,5%). Nieco mniej, bo 12,3% unijnego rynku w Dziale II miała Holandia dzięki wysokiemu udziałowi składek zdrowotnych.
  • Włochy z wkładem 7,1% dopełniały udział pięciu wymienionych państw do 76,8% składek Działu II w 2016 r.
  • W strukturze składek Działu II państw Unii w 2016 r., 30,0% to ubezpieczenia komunikacyjne, 28,5% ubezpieczenia zdrowotne (z wyłączeniem wypadkowych), a 21,8% to ubezpieczenia rzeczowe.

 

Gęstość i penetracja ubezpieczeń Działu I w krajach Unii Europejskiej w 2016 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

  • Relacja składki przypisanej brutto ubezpieczeń Działu I do PKB dla Polski wynosiła 1,3% w 2016 r. To był wynik nieco lepszy od dotkniętej kryzysem Grecji czy Czech i Węgier, ale blisko trzykrotnie niższy niż średnia w krajach Unii Europejskiej.
  • Składka przypisana brutto Działu I per capita w Polsce wynosiła 144 € w porównaniu z 1 285 € dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. To był wynik równy Węgrom, ale ponad czterokrotnie niższy niż w porównywalnej pod względem populacji Hiszpanii.

 

Zależność penetracji ubezpieczeń Działu I od PKB per capita w krajach Unii Europejskiej w 2016 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

  • W 2016 r. średni PKB per capita dla EU28 wynosił około 29,2 tys. € = 29,2 tys. PPS (kurs wymiany PPS na €=1). PKB per capita w Polsce, po przeliczeniu przez średni kurs €/PLN wynosił 11,2 tys. €. PPP dla Polski wynosiło 1,8. Zatem polski PKB per capita wynosił 11,2*1,8≈20,2 tys. PPS. Jeśli przyjmiemy, że EU28=100%, to polski PKB per capita można przeliczyć jako iloraz (20,2 tys. PPS) ÷ (29,2 tys. PPS), co dawało Polsce 69,0% średniej EU28 (zgodnie z tabelą Eurostat i wykresem powyżej).
  • Polska w 2016 r. odnotowała przypis składki brutto w Dziale I blisko 5,46 miliarda €, co stanowiło 0,8% całego przypisu EU28 wynoszącego 656 mld €.
  • Relacja składki Działu I do PKB dla Polski wynosiła 1,3%, w porównaniu z 4,4% dla EU28, przy PKB per capita na poziomie 69,0% średniej dla EU28.
  • W Polsce wskaźnik penetracji, pomimo systematycznego spadku składek Działu I, był najwyższy pośród nowych członków Unii i przewyższał poziom linii trendu wyliczonego dla wszystkich krajów metodą regresji krzywą logistyczną.
  • Wyniki roku 2017, w którym penetracja Polski zmalała z racji wzrostu składek o 1,0% przy szacowanym wzroście PKB o 4,6%, spowoduje spadek pozycji Polski o około 0,1 p.p., z 1,3% w 2016 r. do 1.2% w 2017 r.

 

Gęstość i penetracja ubezpieczeń Działu II w krajach Unii Europejskiej w 2016 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

  • Relacja składki przypisanej brutto ubezpieczeń Działu II do PKB dla Polski wynosiła 1,5% w 2015 r. To był wynik lepszy od dotkniętej kryzysem Grecji, jednak dwukrotnie niższy niż średnia dla krajów Unii Europejskiej.
  • W Polsce składka przypisana brutto Działu II per capita wynosiła 170 € w porównaniu z 860 € dla 27 krajów Unii Europejskiej. To był również jeden z najniższych wyników spośród krajów unijnych i niższy niż w Estonii czy Słowacji.
  • Wyjątkowo wysoki poziom składki per capita oraz penetracji w Holandii wynika z faktu wprowadzenia od 2006 r. obowiązkowych ubezpieczeń zdrowotnych w tym kraju.

 

Zależność penetracji ubezpieczeń Działu II od PKB per capita w krajach Unii Europejskiej w 2016 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

  • Polska w 2016 r. odnotowała przypis składki brutto ponad 7,3 mld €, co stanowiło 1,6% całego przypisu EU28 wynoszącego 453 mld €.
  • Relacja składki Działu II do PKB dla Polski wynosiła 1,7%, w porównaniu z 3,0% dla EU28, przy PKB per capita na poziomie 69,0% średniej dla EU28.
  • Polska miała zatem penetrację zbliżoną do nowych członków Unii, ale nieco poniżej krzywej trendu wyliczonej dla wszystkich krajów metodą regresji. Krzywa ta w Dziale II ma charakter liniowy w przeciwieństwie do krzywej logistycznej (typu S), obserwowanej w Dziale I.
  • Zważywszy, że Polska należy do najbardziej zmotoryzowanych krajów Europy oraz leży w niemal identycznej strefie klimatycznej jak Czechy, to należało się spodziewać dalszego wzrostu wartości składek z ubezpieczeń Działu II, co nastąpiło w kolejnym analizowanym okresie.
  • Wyniki roku 2017, w którym penetracja rynku w Polsce wzrosła wobec skoku wartości składek Działu II o 18,0%, przy szacowanym wzroście PKB o 4,6%, wskazują, że Polska znajdzie się powyżej linii trendu z penetracją na poziomie 1,9%.

 

Zależność dynamiki składki Działu I od dynamiki PKB w krajach Unii Europejskiej w 2016 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

  • W 2016 r. dynamika spadku składek Działu I w Polsce wynosiła 13,4% i była znacznie poniżej dynamiki wzrostu PKB wynoszącej 2,9%. Penetracja zatem spadła i był to wynik spadku ubezpieczeń inwestycyjnych w grupie pierwszej. Był to też jeden z najgłębszych spadków w Unii Europejskiej.
  • W 2016 r. średni spadek składek, liczony dla wszystkich krajów EU28 wynosił 6,1% wobec wzrostu PKB o 2,0%, co oznaczało spadek penetracji.
  • Pośród dominujących krajów najwyższy wzrost penetracji odnotowała Hiszpania, gdzie składki Działu I wzrosły o 21,1% przy wzroście PKB o 3,3%.
  • W Wielkiej Brytanii czy w Niemczech, gdzie wzrost PKB w 2016 r. wynosił 1,8%, składki Działu I zmalały odpowiednio o 1,2% i 2,0% w tym samym okresie.
  • Najwyższy spadek penetracji w 2016 r. odnotowano jednak w Polsce i Portugalii.

 

Zależność dynamiki składki Działu II od dynamiki PKB w krajach Unii Europejskiej w 2016 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Insurance Europe i Eurostat.

  • W 2016 r. dynamika wzrostu składek Działu II w Polsce wynosiła 16,2% w relacji do 2,9% wzrostu PKB. Penetracja  wzrosły o 18,0% przy szacowanym wzroście PKB o 4,6%.
  • W 2016 r. średni wzrost składek, liczony dla wszystkich krajów EU28 wynosił 2,5% wobec wzrostu PKB o 2,0%, co oznaczało lekki wzrost penetracji.
  • Francja i Niemcy odnotowały nieznaczny wzrosty penetracji przy dodatnim wzroście zarówno przypisu składek, jak i PKB. W Grecji zanotowano wzrost penetracji przy wzroście przypisu składek i spadku PKB. W Holandii penetracja istotnie zmalała, ponieważ zanotowano spadek składek o blisko 7% i pomimo wzrostu PKB o ponad 2%.
  • Największy wzrost penetracji odnotowano w Wielkiej Brytanii przy wzroście składek o blisko 20% oraz wzroście PKB o blisko 2%.