Raport roczny 2016 Działalność legislacyjna, autoregulacyjna i standaryzacyjna

Działania legislacyjne prowadzone przez Izbę zmierzały do ochrony i polepszenia warunków funkcjonowania rynku. W ramach tych prac zarząd prowadził system monitoringu projektów legislacyjnych. Ogółem w 2016 r. trwały prace nad 193 krajowymi i 5 europejskimi projektami legislacyjnymi, co przełożyło się na 198 dokumentów „Legislacja” wysyłanych do konsultacji z członkami PIU.

Współpraca samorządu z administracją, parlamentem i instytucjami rynku ubezpieczeniowego w kraju

Izba intensywnie rozwijała kontakty z krajową administracją rządową, nadzorem i przedstawicielami instytucji ubezpieczeniowych. W ramach prac nad opiniowanymi projektami legislacyjnymi Izba uczestniczyła w posiedzeniach komisji i podkomisji sejmowych i senackich, odbywała spotkania i konferencje uzgodnieniowe z przedstawicielami administracji rządowej.

W zakresie prowadzonych działań legislacyjnych i autoregulacyjnych samorządu statutowe organy Izby wspomagane były poprzez prace komisji, podkomisji, zespołów i grup ekspertów. W 2016 r. odbyło się 236 spotkań komisji, podkomisji, zespołów oraz grup ekspertów, które przebiegały na podstawie zatwierdzonych przez zarząd rocznych planów. Ich prace polegały na:

opiniowaniu krajowych i unijnych projektów legislacyjnych;
inicjowaniu strategicznych projektów podejmowanych przez Izbę;
współpracy z odnośnymi komisjami europejskiego stowarzyszenia ubezpieczycieli i reasekuratorów Insurance Europe;
wymianie poglądów i doświadczeń między uczestnikami rynku.

Ponadto członkowie komisji, jako eksperci Izby, brali czynny udział w posiedzeniach towarzyszących pracom legislacyjnym prowadzonym przez organy rządu oraz w parlamencie, a także prezentowali stanowisko Izby na konferencjach i seminariach organizowanych przez Izbę oraz inne instytucje.

W 2016 r. Izba pracowała nad stanowiskami do następujących krajowych i europejskich projektów legislacyjnych:

Projekt rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego dot. procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych
Projekt Oceny Skutków Regulacji do projektu rekomendacji KNF dot. procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych
Wytyczne Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 grudnia 2014 r. dotyczące zarządzania obszarami technologii informacyjnej i bezpieczeństwa środowiska teleinformatycznego w zakładach ubezpieczeń i zakładach reasekuracji, które wg oczekiwań organu będą zrealizowane przez podmioty nadzorowane nie później niż do 31 grudnia 2016 r.
Wzór formularza KNF-02 na 2017 rok
Projekt ustawy o dystrybucji ubezpieczeń (UC66) implementującej do krajowego porządku prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (Dz. Urz. UE L 26 z 02.02.2016, s. 19)
Projekt założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej (w zakresie propozycji stanowiących o zachowaniu zasady odpowiedzialności podmiotu tworzącego za funkcjonowanie SPZOZ – samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw (w zakresie rezygnacji projektodawcy z obowiązku posiadania ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych)
Projekt ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne zatrudnionych w podmiotach leczniczych
Projekt ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości
Projekt ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym
Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności wraz z: 1/ zarysem koncepcji umów procesowych w postępowaniu cywilnym – materiał do prekonsultacji; 2/ postępowanie grupowe w modelu opt-out – materiał do prekonsultacji
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców
Projekt ustawy o Centralnej Bazie Rachunków
Projekt partii Nowoczesna o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
Projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych
Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracy na morzu oraz niektórych innych ustaw
Projekt ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym
Ustawa z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz.U. 2016, poz. 1579)
Projekt ustawy o komornikach sądowych
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo łowieckie
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw
Projekt ustawy Kodeks urbanistyczno-budowlany
Projekt ustawy Prawo wodne
Projekt ustawy o kredycie hipotecznym
Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami
Projekt założeń projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w zw. ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją
Projekt założeń do projektu ustawy o Krajowym Rejestrze Obiektów Kosmicznych
Ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz.U. 2016 poz. 1823)
Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym – profesjonalna rejestracja pojazdów
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw – profesjonalna rejestracja pojazdów
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw – czasowe wycofanie z ruchu
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT)
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zgłoszenia zamiaru koncentracji przedsiębiorców
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2017 (RD129)
Projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie określenia wzorów formularzy sprawozdawczych, objaśnień co do sposobu ich wypełniania oraz wzorów kwestionariuszy i ankiet statystycznych stosowanych w badaniach statystycznych ustalonych w programie badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2017
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady dotycząca dystrybucji ubezpieczeń (IDD Insurance Distribution Directive) oraz projekty aktów delegowanych do IDD
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w prawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIPs) oraz projektu Regulacyjnych Standardów Technicznych do rozporządzenia PRIIPs
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych, tzw. ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO)
Konsultacja KE „Zielonej Księgi w sprawie detalicznych usług finansowych”
Projekt rekomendacji Komitetu Ministrów Rady Europy o przetwarzaniu danych osobowych dotyczących zdrowia dla celów ubezpieczeniowych
Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki w sprawie Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych
Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki w sprawie wysokości składki na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny
Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki w sprawie zakresu kwartalnej informacji o wykorzystaniu środków Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego składanej przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki w sprawie wzoru deklaracji składanej przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
Projekt Programu współpracy Ministra Sportu i Turystyki z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2017-2020
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia na rzecz klientów w związku z działalnością wykonywaną przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie sposobu ustalania opłat za czynności związane z akredytacją jednostek oceniających zgodność oraz maksymalnych wysokości tych opłat
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie sposobu ustalania opłat za czynności związane z obowiązkową oceną zgodności wyrobów
Projekt Ministerstwa Rozwoju Zarysu koncepcji Prostej Spółki Akcyjnej
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie określenia wzoru deklaracji w zakresie podatku od niektórych instytucji finansowych
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie uznawania praktyki zawodowej kandydatów na aktuariuszy odbytej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
Projekt Rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie terminów uiszczania, wysokości i sposobu obliczania należności na pokrycie kosztów działalności Rzecznika Finansowego i jego Biura
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie rocznych i półrocznych sprawozdań ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie środków i warunków technicznych służących do przekazywania niektórych informacji przez podmioty nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie badania sprawozdania o wypłacalności i kondycji finansowej zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji przez podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie dokumentów załączanych do zawiadomień o zamiarze nabycia lub objęcia akcji lub praw z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń lub krajowego zakładu reasekuracji lub o zamiarze stania się podmiotem dominującym takiego zakładu
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie uznawania praktyki zawodowej kandydatów na aktuariuszy odbytej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie uznawania praktyki zawodowej kandydatów na aktuariuszy odbytej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie danych statystycznych dotyczących koasekuracji
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 lipca 2016 r. w sprawie danych gromadzonych w informatycznej bazie danych Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (Dz.U. 2016 , poz. 1040)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2016 r. w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji (Dz.U. 2016 poz. 634)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 lutego 2016 r. w sprawie minimalnego zakresu danych zamieszczanych w ankiecie dotyczącej potrzeb ubezpieczającego lub ubezpieczonego (Dz.U. 2016, poz. 167)
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz sprawozdań z działalności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 lipca 2016 r. w sprawie danych gromadzonych w informatycznej bazie danych Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych
Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 grudnia 2016 r. w sprawie wysokości wnoszonej przez zakłady ubezpieczeń na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz terminów uiszczania tej składki
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu upoważnionego do przeprowadzania przeglądów technicznych jachtów komercyjnych
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej kwalifikowanego dostawcy usług zaufania
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 marca 2016 r. w sprawie danych gromadzonych przez Polską Izbę Ubezpieczeń w zakresie statystyki ubezpieczeniowej (Dz.U. 2016, poz. 378)
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 5 października 2016 r. w sprawie dokumentów związanych z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia sporządzanych w postaci elektronicznej (Dz.U. 2016, poz. 1693)
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 25 stycznia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dodatkowych sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji (Dz.U. 2017 nr 0 poz. 231 )
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie określenia wzoru uproszczonego sprawozdania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie określenia wzoru uproszczonego sprawozdania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych
Projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych
Projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie zakresu danych udostępnianych podmiotom obowiązanym do przekazywania danych do Centralnej Ewidencji Pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłaty ewidencyjnej stanowiącej przychód Funduszu – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie przekazywania danych pomiędzy centralną ewidencją pojazdów, a Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu danych udostępnianych podmiotom obowiązanym do przekazywania danych do centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wyjaśniania niezgodności w danych zgromadzonych w centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań technicznych i jakościowych w zakresie standardów przesyłanych danych do centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu danych udostępnianych podmiotom obowiązanym do przekazywania danych do centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie prowadzenia katalogu marek i typów pojazdów homologowanych oraz dopuszczonych do ruchu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wyjaśniania niezgodności w danych zgromadzonych w centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie katalogu danych gromadzonych w centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie katalogu danych gromadzonych w centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu danych udostępnianych w postaci elektronicznej z centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzoru wniosku o udostępnienie danych z centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzaju i zakresu danych udostępnianych z centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu danych udostępnianych w postaci elektronicznej z centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzoru wniosku o udostępnienie danych z centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzaju i zakresu danych udostępnianych z centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie przekazywania danych pomiędzy centralną ewidencją pojazdów a Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań technicznych i jakościowych w zakresie standardów przesyłanych danych do centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie przekazywania staroście informacji o naruszeniach przepisów ruchu drogowego popełnianych przez kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań technicznych i jakościowych w zakresie standardów przesyłanych danych do centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wyjaśniania niezgodności w danych zgromadzonych w centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie przekazywania staroście informacji o naruszeniach przepisów ruchu drogowego przez osoby szkolone w ośrodku szkolenia kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie przekazywania marszałkowi województwa informacji o naruszeniach przepisów ruchu drogowego przez kierowców, którzy zdali egzamin w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłaty za udostępnienie danych z centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłaty za udostępnienie danych z centralnej ewidencji pojazdów
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłaty ewidencyjnej stanowiącej przychód Funduszu – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu danych udostępnianych powiatowym zespołom do spraw orzekania o niepełnosprawności
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu, trybu i terminów przekazania danych do centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie przekazania kopii wpisów z ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego do centralnej ewidencji kierowców
Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wysokości opłaty za brak sieci oraz stawki opłaty za brak sieci
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie informacji udzielanych zakładom ubezpieczeń przez podmioty wykonujące działalność leczniczą oraz Narodowy Fundusz Zdrowia (będącego kontynuacją sukcesu Izby w zakresie uznania przez projektodawcę za zasadne uregulowanie w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej kwestii pozyskiwania informacji przez zakłady ubezpieczeń od podmiotów wykonujących działalność leczniczą oraz od Narodowego Funduszu Zdrowia)

Do najistotniejszych tematów prac prowadzonych w 2016 r. należały:

w obszarze kwestii ekonomiczno-finansowych:

Likwidacja zwolnienia z podatku VAT usług likwidacji szkód

Izba podjęła szerokie działania w odniesieniu do rządowego projektu usunięcia z ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw art. 43 ust. 13 („Zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.”). Przede wszystkim Izba zgłosiła sprzeciw tej propozycji, przedstawiając szeroką merytoryczną opinię ujemnych skutków proponowanych zmian zarówno dla ubezpieczonych, zakładów ubezpieczeń i gospodarki narodowej. Opinia ta została przekazana przez PIU m.in.: Ministrowi Rozwoju i Finansów, Marszałkowi Sejmu, wszystkim posłom zasiadającym w Komisji Finansów Publicznych Sejmu RP oraz Komisji Nadzoru Finansowego. PIU działając aktywnie w całym procesie legislacyjnym, w tym na etapie prac w Sejmie, stała na stanowisku usunięcia z projektu ustawy zapisów dotyczących art. 43 ustawy o VAT. W trakcie tego procesu, biorąc pod uwagę stanowisko rządu, PIU zgłaszała alternatywne rozwiązania, jak między innymi wyłączenia z opodatkowania VAT likwidacji szkód prowadzonej w ramach BLS i komisarki awaryjnej oraz wszelkich innych usług poza likwidacją szkód. Dodatkowym postulatem PIU było wprowadzenie określonego vacatio legis do ewentualnie wprowadzanych zmian w zapisie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Działania Izby przyniosły pozytywny skutek polegający na wprowadzeniu przez Sejm 6-miesięcznego okresu vacatio legis do likwidacji z podatku VAT zwolnienia usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych. Nadal od podatku VAT zwolnione jest pośrednictwo ubezpieczeniowe.

Po wprowadzeniu zmiany przepisów polegających na wykreśleniu ust. 13 w art. 43 ustawy VAT, ze zwolnienia zostają wyłączone usługi, które przed zmianą przepisów były uznawane za stanowiące element usługi ubezpieczeniowej, które były świadczone przez podmioty trzecie na rzecz zakładów ubezpieczeń.

Ponadto przedmiotowa nowelizacja może mieć wpływ na możliwość stosowania zwolnienia od podatku VAT do szerszego zakresu usług nabywanych przez zakłady ubezpieczeń, przez co podatek VAT będzie stanowił ciężar ekonomiczny tych transakcji. Oznacza to, że konieczne może być przeprowadzenie zmian w organizacji poszczególnych zakładów ubezpieczeń w zakresie obsługi ubezpieczeń (głównie likwidacji szkód), w tym również w odniesieniu do aktualnego modelu współpracy w zakresie BLS, dla którego zwolnienie potwierdzane było w wyrokach sądowych opartych o dotychczasowe przepisy.

Wprowadzenia podatku od aktywów

Izba aktywnie uczestniczyła w procesie legislacyjnym wprowadzenia w naszym kraju podatku od aktywów. Ze wstępnych informacji prasowych o wprowadzeniu takiego podatku wynikało, że zakłady ubezpieczeniowe będą z niego wyłączone. W projekcie ustawy wprowadzającej podatek od niektórych instytucji finansowych w zakresie podmiotowym podatku znalazły się obok banków zakłady ubezpieczeniowe i firmy pożyczkowe. W PIU – już przed ukazaniem się projektu ustawy – została powołana specjalna grupa ekspertów w celu wypracowania stanowiska branży i podjęcia aktywnych działań w celu zminimalizowania ujemnych skutków dla zakładów ubezpieczeń wprowadzenia ewentualnego podatku bankowego w naszym kraju. Działania skupione zostały przede wszystkim na możliwości wyłączenia zakładów ubezpieczeń z tego podatku, a jeżeli nie byłoby to możliwe, to wyłączeniu z podstawy opodatkowania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. W wyniku działań PIU udało się obniżyć stawkę opodatkowania.

Działania Izby były kontynuowane nawet po uchwaleniu ustawy wprowadzającej podatek od niektórych instytucji finansowych. Dotyczyły one odpowiednich działań w celu wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej dotyczącej wprowadzonego podatku, ze względu na niejasność wielu zapisów ustawy. Wynikiem tych działań było wydanie przez resort Ministerstwa Finansów odpowiedniej interpretacji określonych przepisów ustawy dotyczącej podatku od aktywów.

Jednocześnie PIU zabiegała, aby w przepisach o rachunkowości dotyczących zakładów ubezpieczeń i reasekuracji znalazły się odpowiednie zapisy dotyczące, gdzie należy prezentować opłacany przez zakłady ubezpieczeń podatek od aktywów.
W wyniku działań PIU zapisy takie znalazły odzwierciedlenie w nowym rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.

w obszarze pośrednictwa ubezpieczeniowego:

20 stycznia 2016 r. weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (Dz. Urz. UE L 26 z dnia 2.02.2016 r., s. 19).

Dla rynku ubezpieczeniowego i Polskiej Izby Ubezpieczeń wprowadza szereg istotnych zmian w zakresie dystrybucji ubezpieczeń. Wejście w życie Dyrektywy wymaga jej implementowania do prawa krajowego. Na mocy nowych przepisów zakłady ubezpieczeń prowadzące bezpośrednią sprzedaż produktów ubezpieczeniowych zostały objęte zakresem stosowania dyrektywy w podobny sposób jak agenci i brokerzy ubezpieczeniowi. Zakresem stosowania dyrektywy objęto także innych uczestników rynku, którzy prowadzą sprzedaż produktów ubezpieczeniowych jako działalność uboczną, takich jak biura podróży i wypożyczalnie samochodów, chyba że spełniają oni warunki zwolnienia.

Pośrednicy ubezpieczeniowi i reasekuracyjni oraz pośrednicy oferujący ubezpieczenia uzupełniające powinni spełniać ścisłe wymogi zawodowe dotyczące ich umiejętności, dobrej reputacji, ubezpieczenia od odpowiedzialności zawodowej i zdolności finansowej.

Dyrektywa wymaga, aby wprowadzić ustawiczne szkolenie i doskonalenie zawodowe w wymiarze co najmniej 15 godzin rocznie.

Należy wprowadzić zasady regulujące wzajemne uznawanie wiedzy i umiejętności pośredników.

Na zakłady ubezpieczeń Dyrektywa nakłada wymóg przekazywania klientom informacji o charakterze wynagrodzenia, które ich pracownicy otrzymują z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych. Ubezpieczeniowe produkty inwestycyjne powinny podlegać szczególnym standardom, mającym na celu uwzględnienie wbudowanego w te produkty elementu inwestycyjnego. Takie szczególne standardy powinny obejmować przepisy dotyczące udostępniania odpowiednich informacji, wymogi w zakresie adekwatności udzielanych porad oraz ograniczenia w zakresie wynagrodzeń.

Klientom należy z wyprzedzeniem udostępniać jasne informacje na temat statusu osób, które sprzedają produkty ubezpieczeniowe, oraz rodzaju wynagrodzenia, jakie te osoby otrzymują. Informacje te powinny być przekazywane klientom przed zawarciem umowy.

Przed zawarciem umowy, klientowi należy przekazać stosowne informacje na temat produktu ubezpieczeniowego, aby umożliwić mu podjęcie świadomej decyzji. Dokument zawierający informacje o produkcie ubezpieczeniowym powinien zawierać ustandaryzowane informacje o produktach ubezpieczeniowych innych niż ubezpieczenia na życie.

Sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powinien zawsze towarzyszyć test wymagań i potrzeb klienta w oparciu o uzyskane od niego informacje.

W przypadku udzielenia porady przed sprzedażą produktu ubezpieczeniowego, oprócz wypełnienia obowiązku określenia wymagań i potrzeb klienta, należy przedstawić klientowi zindywidualizowaną rekomendację, wyjaśniając, dlaczego dany produkt najlepiej spełnia wymagania i potrzeby ubezpieczeniowe danego klienta.

Wynagrodzenie oparte na wynikach sprzedaży nie powinno być zachętą do proponowania klientowi określonego produktu.

Państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny dokonać implementacji dyrektywy do dnia 23 lutego 2018 r.

Funkcjonowanie sprzedaży w kanale affinity

Zespół ds. bancassurance i sprzedaży affinity kontynuował prace nad kwestią samoregulacji sprzedaży w kanale affinity, wykorzystującego potencjał sieci dystrybucyjnych, takich jak: supermarkety, spółki telekomunikacyjne oraz dystrybutorzy energii. W odpowiedzi na zastrzeżenia UOKiK dotyczące stosowania w komunikacji z klientami zawierającymi ubezpieczenia od awarii nabytego sprzętu elektronicznego sformułowań zawierających słowo „gwarancja” (np. „przedłużona gwarancja”) opracowano i przyjęto Dobre praktyki PIU na polskim rynku ubezpieczeń sprzętu. Prace prowadzono wspólnie z przedstawicielami wybranych dystrybutorów sprzętu elektronicznego.

w obszarze ubezpieczeń komunikacyjnych:

Współpraca z UKNF w zakresie przygotowywanego projektu rekomendacji KNF oraz Oceny Skutków Regulacji do ww. projektu, rekomendacji dot. procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
Oddanie do użytku ZU narzędzia „Porównywarka Wyroków Sądowych”. Celem Porównywarki jest wyszukiwanie i porównywanie przez użytkowników, w szybki i prosty sposób, informacji z wprowadzonych do narzędzia prawomocnych wyroków sądowych po zadanych kryteriach wyszukiwania w zakresie: roszczeń poszkodowanego, roszczeń uprawnionego, postępowania likwidacyjnego, etapu Sądu I Instancji, etapu Sądu II Instancji, etapu Sądu Najwyższego. Stworzenie aplikacji umożliwia gromadzenie skanów zanonimizowanych, prawomocnych wyroków sądowych oraz informacji zawartych w ww. wyrokach.
Udział w pracach KNF w zakresie „Forum Zadośćuczynień”, którego celem jest wypracowanie projektu rozwiązania legislacyjnego regulującego kwestię ustalania wysokości kwot zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej i ich wypłaty przez zakłady ubezpieczeń w związku z ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
Podjęto prace nad: */przeprowadzeniem analizy prawnej i biznesowej w zakresie nieprzewidywalności wyroków sądowych w podobnych stanach faktycznych w zadośćuczynieniach za szkody osobowe; */przygotowaniem propozycji rozwiązań, „zmian” prawnych i regulacyjnych, prowadzących do uzyskania przewidywalności wysokości wypłat w szkodach osobowych ze szczególnym uwzględnieniem zadośćuczynienia w odniesieniu do kształtowania się wysokości składki ubezpieczeniowej zwłaszcza w ubezpieczeniach obowiązkowych; */ przeprowadzeniem długoterminowej akcji PR-informacyjnej przy wsparciu środowisk prawnych i naukowych wskazującej na konieczność zmian w systemie prawnym, których beneficjentem będą wszyscy ubezpieczeni.
Opracowano metodykę/generator kalkulacji wysokości zadośćuczynień z uwzględnieniem poszczególnych obiektywnych kryteriów wymienionych w Rekomendacjach KNF dot. procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
W 2016 r. Komisja Ubezpieczeń Komunikacyjnych i Grupa ekspertów ds. CEPiK 2.0 kontynuowały prace związane ze zmianami związanymi z Systemem Informatycznym CEPiK 2.0, zarówno w zakresie prac legislacyjnych, jak i wypracowaniem rozwiązań dotyczących wymiany danych i informacji pomiędzy CEPIK 2.0. a zakładami ubezpieczeń za pośrednictwem UFG. Pod koniec 2016 r., w wyniku audytu projektu przeprowadzonego przez Ministerstwo Cyfryzacji i wskutek rekomendacji wynikających z tego audytu, przesunięty został termin wejścia w życie zmian związanych z tym projektem z 1 stycznia 2017 r. na 4 czerwca 2018 r. MC przygotowało harmonogram prac związanych z budową struktury programu, zakładający podział tego programu na kilka etapów, w których będą uruchamiane poszczególne funkcjonalności i e-usługi, co pozwoli zminimalizować ryzyka występujące przy jednoczesnym uruchomieniu całego programu tej skali. Do udziału w pracach zaproszeni zostali wszyscy interesariusze, w tym również zakłady ubezpieczeń.
Profesjonalna rejestracja pojazdów – w związku z pracami Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa nad wprowadzeniem ułatwień w zakresie rejestracji pojazdów dla podmiotów zajmujących się produkcją, dystrybucją (sprzedażą i handlem) lub badaniem pojazdów poprzez wprowadzenie możliwości czasowego użytkowania pojazdów w ruchu drogowym z wykorzystaniem profesjonalnego dowodu rejestracyjnego i profesjonalnych zalegalizowanych tablic (tablicy) rejestracyjnej dla wielu pojazdów. Komisja Ubezpieczeń Komunikacyjnych opiniowała kolejne wersje projektu założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, a następnie również samego projektu ustawy w zakresie objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych pojazdów, które wprowadzone zostaną do ruchu drogowego na podstawie szczególnej formy rejestracji czasowej – profesjonalnej rejestracji pojazdów. Uwzględnione zostały postulowane przez środowisko ubezpieczeniowe zmiany dotyczące możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia krótkoterminowego na pojazdy do jazd testowych, docelowego wprowadzania do CEP pojazdów, które będą użytkowane w ruchu drogowym przez uprawnione podmioty i zobowiązanie uprawnionego podmiotu do przekazania zakładowi ubezpieczeń wykazu użytkowanych pojazdów w terminie 30 dni od dnia otrzymania pisemnego wezwania.
Czasowe wycofanie pojazdu z ruchu – Komisja Ubezpieczeń Komunikacyjnych przedstawiała opinię do Szefa Kancelarii Sejmu RP, a także do Ministerstwa Finansów i Rozwoju oraz Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa odnośnie rozszerzenia możliwości czasowego wycofania pojazdu z ruchu na wszystkie zarejestrowane pojazdy na okres wskazany we wniosku przez właściciela pojazdu. Okres ten będzie mógł zostać przedłużony lub skrócony decyzją starosty właściwego ze względu na miejsce ostatniej rejestracji pojazdu. Właściciel – pod rygorem unieważnienia wydanej przez starostę decyzji – obowiązany będzie zapewnić wycofanemu z ruchu pojazdowi postój poza drogą publiczną, strefą zamieszkania i strefą ruchu. Prace nad projektem nie zostały jeszcze zakończone.

w obszarze ubezpieczeń na życie:

Działania mające na celu wypracowanie rozwiązań umożliwiających dalszy rozwój ubezpieczeń na życie, w tym o charakterze inwestycyjnym, jak również całego sektora finansowego w Polsce. W szczególności działania te dotyczyły wypracowania argumentów oraz merytorycznej treści prezentacji organowi nadzoru, UOKiK, Rzecznikowi Finansowemu i ustawodawcy skutków ewentualnych dalszych niekorzystnych uregulowań w zakresie umów ubezpieczenia na życie z UFK – m.in. w zakresie opłat pobieranych przez zakłady ubezpieczeń. W tym celu powołano grupę ekspertów ds. ubezpieczeń na życie z UFK koordynującą działania w tym zakresie. W efekcie powyższych działań PIU oraz 16 zakładów ubezpieczeń na życie, mających w portfelu ubezpieczenia z UFK, podpisało w grudniu 2016 r. porozumienia z UOKiK rozszerzające już zawarte przez zakłady ubezpieczeń porozumienia z UFK na umowy z UFK zawarte przed 2016 r. oraz regulujące zwrot części pobranych opłat likwidacyjnych osobom w podeszłym wieku.
Działania mające na celu rezygnację z obowiązku rozkładania w czasie prowizji od umów ubezpieczenia na życie z UFK ze składką jednorazową. W tym celu przygotowane zostało szczegółowe opracowanie składające się z raportu dotyczącego rachunkowego traktowania kosztów akwizycji dla produktów z UFK ze składką jednorazową oraz opinii prawnej dotyczącej wskazanej powyżej kwestii. Wypracowana przez Komisję propozycja została przedstawiona Ministerstwu Finansów oraz przedstawicielom Komisji Nadzoru Finansowego.
Przygotowano propozycję zaangażowania branży ubezpieczeniowej w program gromadzenia oszczędności długoterminowych Polaków w ramach Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. W szczególności propozycja obejmowała koncepcję akumulacji oszczędności długoterminowych w Pracowniczych Planach Kapitałowych oraz koncepcję wypłat zgromadzonych oszczędności przez zakład ubezpieczeń.
Działania mające na celu zwrócenie uwagi Ministerstwa Finansów na konieczność zmiany terminu wejścia w życie Rozporządzenia PRIIPs ze względu na wątpliwości związane z przepisami regulacyjnych standardów technicznych do Rozporządzenia.
Obowiązująca od 1 stycznia 2016 r. ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2015r r., poz. 1844) miała bezpośredni wpływ na sprawozdawczość tych zakładów ubezpieczeń działu I, które aktywnie uczestniczą w raportowaniu do dobrowolnej bazy statystycznej PIU nt. nowej sprzedaży ubezpieczeń na życie. Uczestnicy bazy zwrócili uwagę na potrzebę rozszerzenia sprawozdawanych danych tak, by odpowiadały obecnie obserwowanym trendom „nowej sprzedaży”, tzn. zmiany modelu sprzedaży z ubezpieczeń grupowych na ubezpieczenia indywidualne oraz uwzględniały zmiany w prawie ubezpieczeniowym. Brak zmian szablonu niesie za sobą wysokie ryzyko braku porównywalności danych oraz utrudniać będzie analizę trendów sprzedaży.
Rekomendacja członków bazy PIU by niezwłocznie, począwszy od IV kwartału 2016 r. rozpocząć nową rozszerzoną sprawozdawczość została przedstawiona do zaakceptowania przez Przewodniczącego i członków Komisji ds. Ubezpieczeń na Życie w PIU.
W wyniku przeprowadzonych konsultacji Izba podjęła prace nad wdrożeniem kolejnej aplikacji w ramach baz statystycznych PIU, uwzględniającej nowe trendy sprzedażowe produktów ubezpieczeń na życie.

w obszarze ubezpieczeń zdrowotnych:

Kontynuacja sukcesu Izby w zakresie uznania przez projektodawcę za zasadne uregulowanie w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej kwestii pozyskiwania informacji przez zakłady ubezpieczeń od podmiotów wykonujących działalność leczniczą oraz od Narodowego Funduszu Zdrowia i opublikowanie przez projektodawcę aktu wykonawczego do ww. ustawy. Ministerstwo Zdrowia zaakceptowało uwagę Izby dot. wskazania w rozporządzeniu terminu 14 dni na udzielenie informacji przez NFZ.
Rezygnacja projektodawcy z obowiązku posiadania ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych.
Prace w zakresie projektu rekomendacji Komitetu Ministrów Rady Europy o przetwarzaniu danych osobowych dotyczących zdrowia dla celów ubezpieczeniowych. Izba przekazała do Ministerstwa Sprawiedliwości stanowisko do uwag, które zebrał resort w toku konsultacji dokumentu. Poinformowała także Ministerstwo Cyfryzacji o wypracowaniu i opublikowaniu przez Insurance Europe dokumentu „Data processing is key for insurers and consumer”, który prezentuje wspólne stanowisko europejskich ubezpieczycieli, podzielane także przez Polską Izbę Ubezpieczeń.

w obszarze ubezpieczeń majątkowych:

Konsultacje projektu ustawy Kodeks budowlany – ustawodawca umieścił w jednym akcie prawnym przepisy dotyczące realizacji procesu inwestycyjnego w odniesieniu do pojedynczego obiektu budowlanego oraz zapisy regulujące politykę urbanistyczną państwa. Nowe przepisy mają wpływ zarówno na bezpieczeństwo pożarowe poszczególnych obiektów, jak i politykę zagospodarowania przestrzennego.
Konsultacje projektu ustawy Prawo zamówień publicznych – uwagi Polskiej Izby Ubezpieczeń dotyczyły zapisów dotyczących kryterium efektywności ekonomicznej, które stosowane jest przy wyborze zakładu ubezpieczeń przez podmiot sektora publicznego.
Opiniowanie ustawy Prawo wodne – ustawa zmienia ustrój zarządzania gospodarką wodną w Polsce. Nowa instytucja „Wody Polskie”, podlegająca ministrowi odpowiedzialnemu za sprawy środowiska, ma zastąpić Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej.

w obszarze ubezpieczeń rolnych:

Konsultacje projektu ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt ustawy zmieniającej zasady funkcjonowania dotowanych ubezpieczeń upraw. Celem Ministerstwa miało być upowszechnienie umów ubezpieczenia zawierających pełny pakiet ryzyk wypełnionych w ustawie łącznie z suszą.

w obszarze ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej:

Analiza działań ustawodawczych – krajowych i unijnych –w zakresie wprowadzania nowych obowiązkowych ubezpieczeń OC lub zmian przepisów wpływających na kształt istotnych ubezpieczeń. Izba rekomendowała rozwiązania umożliwiające stosowanie przepisów regulujących obowiązkowe ubezpieczenia OC w praktyce działalności zakładów ubezpieczeń. Dokonano wstępnego przeglądu ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych pod kątem zdiagnozowania przepisów wymagających nowelizacji w celu ułatwienia oferowania obowiązkowych ubezpieczeń OC.

w obszarze ubezpieczeń turystycznych:

Udział w pracach legislacyjnych nad ustawami regulującymi system zabezpieczeń finansowych na wypadek niewypłacalności przedsiębiorców w branży turystycznej. Izba sygnalizowała organom ustawodawczym kluczowe zagrożenia związane z funkcjonowaniem tego systemu (problem wybiórczej niewypłacalności, ryzyka wynikające z wejścia w życie projektu nowelizacji ustawy o usługach turystycznych). Zorganizowano seminarium w celu omówienia zabezpieczeń finansowych w Unii Europejskiej oraz podjęcia próby skonstruowania modelu adekwatnego dla specyfiki polskiego rynku, który uwzględniałby interesy zakładów ubezpieczeń udzielających zabezpieczeń finansowych, klientów usług turystycznych oraz przedsiębiorców z branży turystycznej.

w obszarze ubezpieczeń finansowych:

Opracowanie wspólnie ze Związkiem Banków Polskich wzoru aneksu do zabezpieczeń wystawianych przed wejściem w życie Unijnego Kodeksu Celnego, dzięki czemu udało się uniknąć paraliżu działalności agencji celnych.
Analiza projektów wzorów treści gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych, poręczenia oraz upoważnienia do wyłącznego dysponowania lokatą, składanych jako zabezpieczenie majątkowe w związku z udzielaniem koncesji na wytwarzanie paliw ciekłych oraz koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą.
Konsultacje projektu ustawy Prawo zamówień publicznych – Polska Izba Ubezpieczeń analizowała dokument między innymi pod kątem funkcjonowania gwarancji ubezpieczeniowych, zabezpieczających interesy inwestorów sektora publicznego.

w obszarze zarządzania informacją:

10 maja 2016 r. – podczas otwarcia IV Kongresu Polskiej Izby Ubezpieczeń – Andrzej Lewiński, zastępca Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych i J. Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu PIU, podpisali porozumienie o wspólnym działaniu na rzecz podnoszenia poziomu ochrony danych osobowych.

Zgodnie z porozumieniem PIU podjęła działania w celu stworzenia kodeksu postępowania w zakresie ochrony danych osobowych w działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Kodeks przygotowany będzie zgodnie z wymaganiami ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, przepisami prawa krajowego oraz uwzględnieniem specyfiki sektora ubezpieczeniowego. W czerwcu 2016 r. odbyło się spotkanie inicjujące współpracę pomiędzy PIU a GIODO.

W tym kierunku również w 2016 r. trwały intensywne prace powołanej przez Komisję Zarządzania Informacją Ubezpieczeniową PIU Grupy ekspertów ds. ochrony danych osobowych w PIU, której głównym zadaniem jest wypracowanie kodeksu dla rynku ubezpieczeniowego implementującego Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych (tzw. ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

Ponadto działania Komisji Zarządzania Informacją Ubezpieczeniową PIU koncentrowały się wokół znowelizowanej ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 922) oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/679 z dn. 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych (tzw. ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

Nowe przepisy ogólnego rozporządzenia o ochronie danych zaczną obowiązywać po upływie dwóch lat od ich opublikowania w dzienniku ustaw UE i zastąpią Dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych.

Analiza wpływu ustawy i implementacji Rozporządzenia do polskiego porządku prawnego, w tym w szczególności regulacji ubezpieczeniowych, była do końca 2016 roku prowadzona przez Komisję Zarządzania Informacją Ubezpieczeniową PIU oraz Grupę ekspertów ds. ochrony danych osobowych w PIU. Jednakże zakres koniecznych zmian w prawie ubezpieczeniowym wykracza znacząco poza zakres prac KZI i GE ds. ochrony danych osobowych w PIU i już w 2017 r. decyzją Zarządu PIU powołano Grupę ekspertów ds. ogólnego rozporządzenia o ochronie danych. Zadaniem nowo powołanej Grupy ekspertów będzie wsparcie przygotowania zakładów ubezpieczeń do zmian prawa w obszarze ochrony danych osobowych i ścisła współpraca z Ministerstwem Cyfryzacji, które jest wiodącym podmiotem w pracach nad nowym prawem o ochronie danych osobowych oraz organizuje spotkania z przedstawicielami kluczowych środowisk i branż gospodarki, w tym z przedstawicielami branży ubezpieczeń.

Ponadto w kręgu bezpośredniego zainteresowania Komisji Zarządzania Informacją Ubezpieczeniową PIU był przyjęty w dniu 16 grudnia 2014 r.na 246. posiedzeniu Komisji Nadzoru Finansowego dokument pt. „Wytyczne dotyczące zarządzania obszarami technologii informacyjnej i bezpieczeństwa środowiska teleinformatycznego w zakładach ubezpieczeń i zakładach reasekuracji”.

Jak wskazał organ nadzoru we wstępie do „Wytycznych”, konieczność wydania dokumentu wynikała z rozwoju technologicznego oraz systematycznego wzrostu znaczenia obszaru technologii informacyjnej dla działalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, jak również pojawienia się nowych zagrożeń w tym zakresie. Stąd KNF wyraził oczekiwania względem rynku ubezpieczeniowego, że odpowiednie działania mające na celu wdrożenie standardów wskazanych w „Wytycznych” zostaną zrealizowane nie później niż do 31 grudnia 2016 r. Komisja Zarządzania Informacją Ubezpieczeniową w PIU kontynuowała prace analityczne w ramach powołanej Grupy ekspertów ds. wytycznych IT KNF, w gestii której leży wypracowanie standardów rynkowych w zakresie metod i sposobów spełnienia wymogów, o których mowa w wytycznych KNF.
W ramach prac Grupy odbywały się cykliczne spotkania środowiska ubezpieczeniowego, na których były identyfikowane problemy we wdrażaniu poszczególnych wytycznych w sektorze ubezpieczeniowym oraz dyskutowane możliwości.

Działania samoregulacyjne i standaryzacyjne

Działania samoregulacyjne

Jednym z podstawowych zadań realizowanych przez Polską Izbę Ubezpieczeń jest działanie w kwestii dobrych praktyk w działalności ubezpieczeniowej w kontekście relacji Zakład Ubezpieczeń – Klient. Best practices stanowiły przedmiot prac w ramach organów merytorycznych i były realizowane poprzez tryb konsultacyjny uwzględniający współpracę sektora ubezpieczeniowego z administracją publiczną (legislator i regulator) i organizacjami konsumenckimi w procesie tworzenia tych rozwiązań.

Najważniejsze działania samoregulacyjne w 2016 r. dotyczyły:

ujednolicenia Zasad Dobrych Praktyk Ubezpieczeniowych, które zostały znowelizowane przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Polskiej Izby Ubezpieczeń w dniu 11 maja 2016 r.;
nowego ukształtowania „rynku” sądownictwa polubownego w świetle Ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz.U. 2016 poz. 1823). W 2016 roku w ramach Izby prowadzone były analizy i konsultacje projektu założeń i projektu ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich;
zakresu i form relacji ubezpieczycieli z Rzecznikiem Finansowym w oparciu o zapisy Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym (Dz.U. 2015 poz. 1348), a w szczególności nowego podejścia do kwestii pozasądowego rozpatrywania sporów konsumenckich przed Rzecznikiem Finansowym. Podjęto prace nad przygotowaniem dobrych praktyk w zakresie pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich przez RzF i przed KNF;
zmiany podejścia sektora ubezpieczeniowego w kontekście zmian wprowadzonych ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2015 r. poz. 184, 1618, 1634.), dotyczących zasad i trybu przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję, praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów oraz stosowaniu niedozwolonych postanowień wzorców umów, a także przeciwdziałaniu antykonkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców i ich związków. Zmiany zaczęły obowiązywać od 17.04.2016 r.;
inicjatywy PIU dotyczącej porozumienia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 16 zakładami ubezpieczeń na życie, dzięki któremu klientom obniżone zostaną opłaty likwidacyjne, pobierane przy ubezpieczeniach z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK);
przygotowania dokumentu „Dobre praktyki PIU na polskim rynku ubezpieczeń w zakresie ubezpieczeń sprzętu”. Celem dobrych praktyk jest poprawa jakości informacji przekazywanych wszystkim klientom, którzy wraz zakupem urządzeń elektronicznych oraz sprzętów RTV/AGD, otrzymują ofertę dodatkowego ubezpieczenia;
podpisania porozumienia pomiędzy Generalnym Inspektorem Ochrony Danych Osobowych i Polską Izbą Ubezpieczeń, o wspólnym działaniu na rzecz podnoszenia poziomu ochrony danych osobowych. Podpisanie porozumienia odbyło się podczas pierwszego dnia IV Kongresu PIU w Sopocie.

Działania standaryzacyjne

Inicjatywy standaryzacyjne PIU wynikają nie tylko z potrzeby budowania zaufania do branży, ale także wpływają na racjonalizację kosztów prowadzenia działalności ubezpieczeniowej.

W 2016 r. PIU prowadziła prace nad następującymi projektami standaryzacyjnymi:

standaryzacja szkód osobowych,
standaryzacja likwidacji komunikacyjnych szkód rzeczowych, w tym prace nad Projektem Bezpośredniej Likwidacji Szkód,
kodeks postępowania w zakresie ochrony danych osobowych w działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej,
dobre praktyki w zakresie pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich przed Rzecznikiem Finansowym i przed KNF,
dobre praktyki w zakresie ubezpieczeń sprzętu, tj. urządzeń elektrycznych, elektronicznych lub gazowych.

W 2016 roku Centrum Rozliczeń, będące komórką organizacyjną Izby, kontynuowało zadania, które zostały uruchomione w wyniku podpisania w dniu 30 marca 2015 r. umowy o współpracy w zakresie bezpośredniej likwidacji szkód (Umowy BLS). Dzięki przystąpieniu do Umowy BLS kolejnego zakładu ubezpieczeń, tj. Avanssur SA Oddział w Polsce, system BLS od 1 kwietnia 2016 roku stał się dostępny dla klientów 9 zakładów ubezpieczeń (prawie 75% rynku OC komunikacyjnego, mierzonego składką przypisaną brutto, według danych UFG za IQ 2016).
Poza standardowymi zadaniami Centrum Rozliczeń związanymi ze wspomaganiem procesu rozliczeń Stron Umowy BLS oraz ze sporządzaniem analiz statystycznych, Izba koordynowała realizację zmian formalnych i procesowych w systemie BLS, wynikających z przystąpienia do Umowy BLS Avanssur, jak również wynikających z późniejszego nabycia przez Axa Ubezpieczenia TUiR SA zorganizowanej części przedsiębiorstwa Liberty i Avanssur.

Działania inicjujące i wspierające prace legislacyjne i autoregulacyjne

Jedną z najbardziej efektywnych praktykowanych przez Izbę form wspierania prac legislacyjnych oraz inicjatyw w obszarze autoregulacji jest organizacja otwartych konferencji naukowych. W 2016 r. PIU zorganizowała lub była współorganizatorem sześciu konferencji naukowych dotyczących najważniejszych aspektów funkcjonowania rynku ubezpieczeń, w tym:

konferencji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego pt. „Pozycja Ubezpieczeń Ochrony Prawnej w świadomości społecznej” (wspólnie z Kołem Naukowym Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego),
XIX międzynarodowej konferencji nt. przestępczości ubezpieczeniowej, która odbyła się w Szczecinie (pod patronatem m.in. Ministerstwa Sprawiedliwości i Komendy Głównej Policji oraz Wojewody Zachodniopomorskiego),
konferencji „Siła wzajemności ubezpieczeniowej – aspekty społeczne, ekonomiczne i prawne” ,
VIII Kongresu Bancassurance (wspólnie ze Związkiem Banków Polskich),
konferencji naukowej poświęconej wybranym zagadnieniom ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej rok po jej uchwaleniu (wspólnie z Katedrą Prawa Ubezpieczeń WPiA UW),
konferencji szkoleniowej pt. „Aktualne zasady finansowania procedur medycznych, w tym rehabilitacji, w systemie publicznej opieki zdrowotnej. Wskazania do leczenia rehabilitacyjnego w systemie prywatnym”.

Największym wydarzeniem konferencyjnym 2016 roku był IV Kongres Polskiej Izby Ubezpieczeń, który odbył się 10-11 maja 2016 r. w hotelu Sheraton w Sopocie. Kongres zaszczyciła swoją obecnością największa w jego historii liczba przedstawicieli Sejmu, Senatu, ministerstw i urzędów. Jak co roku do Sopotu przybyli także przedstawiciele zarządów niemal wszystkich polskich ubezpieczycieli. Kongres otworzyli: dr Jacek Karnowski – prezydent miasta Sopotu; dr Józef Zych – sędzia Trybunału Stanu, Marszałek Sejmu RP w latach 1995-97; Andrzej Jaworski – przewodniczący sejmowej Komisji Finansów Publicznych; Grzegorz Bierecki – przewodniczący senackiej Komisji Budżetu i Finansów Publicznych; Adam Hamryszczak – podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju oraz Andrzej Lewiński – zastępca Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Tematem przewodnim IV Kongresu były regulacje prawne i ich nieprzewidywalność. Jak podkreślił w prezentacji otwierającej kongres J. Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu PIU, regulacje są w działalności ubezpieczeniowej jedynym żywiołem, który nie poddaje się prognozom i statystyce. Podczas pierwszego dnia w dyskusjach panelowych debatowano o atrakcyjności branży ubezpieczeniowej, a także o ekonomicznych skutkach stanowienia prawa. Pierwszy dzień kongresu zakończył wykład Natalii Hatalskiej, zatytułowany „Technologia we krwi. Ubezpieczenia przyszłości”. Drugi dzień kongresu poświęcony był przede wszystkim kwestiom konsumenckim – konsumeryzmowi w aspekcie nowych regulacji prawnych, a także nieprzewidywalności w zakresie szkód osobowych.

W celu wspierania kadr ubezpieczycieli przy implementacji regulacji Izba od lat organizuje seminaria i szkolenia dedykowane rozmaitym, technicznym aspektom prowadzenia działalności ubezpieczeniowej. W 2016 r. odbyło się dziewięć bezpłatnych seminariów i szkoleń dla pracowników członków PIU w zakresie: zasad audytu wewnętrznego, reasekuracji w świetle nowych uwarunkowań prawnych, przepisów podatkowych, rachunkowości, wdrożenia wytycznych IT oraz możliwości zastosowania usług chmurowych w sektorze ubezpieczeniowym, ochrony danych osobowych, przestępczości ubezpieczeniowej oraz systemu zabezpieczeń finansowych w Europie (wspólnie z Polską Izbą Turystyki). Izba rozpoczęła cykl warsztatów nt. ubezpieczeń ochrony prawnej, które będą kontynuowane w kolejnym roku. Ponadto Polska Izba Ubezpieczeń objęła patronatem konferencję pt. „Bezpieczeństwo na uczelniach” oraz XI Ogólnopolską Konferencję Aktuarialną, a także była partnerem głównym Autodromu Pomorze w Pszczółkach, gdzie tematem głównym była kultura motoryzacyjna i bezpieczeństwo.

W sumie w 2016 r. Izba zorganizowała 16 wydarzeń konferencyjnych, w których wzięło udział blisko 2500 osób.