22 lutego 2024

Podatek od dochodów uzyskanych z lokowania środków w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe – najważniejsze pytania i odpowiedzi

Autor: Rafał Socha, Piotr Wrzesiński

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązuje zmieniona ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co to oznacza dla klientów? Zakłady ubezpieczeń nie są już płatnikami zryczałtowanego podatku od dochodów uzyskanych z lokowania środków w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe. Teraz podatnik sam rozlicza swój podatek. Odpowiadamy na najczęściej pojawiające się pytania związane z tą zmianą.
Czy będę musiał samodzielnie rozliczyć podatek od dochodów uzyskanych z lokowania środków w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe?

Od 1 stycznia 2024 roku zmieniła się ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 2647 z późn. zm.). Ubezpieczyciel życiowy nie jest już płatnikiem zryczałtowanego podatku od dochodów uzyskanych z lokowania środków w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (UFK). Zgodnie z nowymi przepisami ubezpieczyciel wypłaci całą kwotę z ubezpieczenia bez pomniejszania jej o podatek od zysków kapitałowych. Podatnik sam będzie rozliczał swój podatek po zakończeniu roku podatkowego, w którym uzyskał wypłatę.

Na podstawie jakiego dokumentu rozliczę PIT?

Podatnik rozliczy PIT na podstawie PIT-8C, który wystawi ubezpieczyciel i prześle podatnikowi oraz do Urzędu Skarbowego właściwego dla zamieszkania podatnika.

Podatnik wykaże otrzymane wypłaty w formularzu PIT-38 do końca kwietnia roku następującego po roku otrzymania wypłaty z UFK.

Na podatniku będzie spoczywał obowiązek weryfikacji  poprawności danych zawartych w informacji PIT-8C, oraz zsumowania i łącznego wykazania zysków lub strat na przedmiotowych inwestycjach (jeśli podatnik otrzymał kilka informacji PIT-8C od różnych instytucji finansowych) w rocznym rozliczeniu PIT-38.

Czy otrzymam od zakładu ubezpieczeń PIT w celu rozliczenia podatku? Jeśli tak, to w jakim czasie?

Tak. Rozliczenie następować będzie na podstawie PIT-8C, który ubezpieczyciel wystawi  i prześle podatnikowi oraz do Urzędu Skarbowego właściwego dla zamieszkania podatnika. Informacja PIT-8C trafi do podatnika do końca lutego roku następującego po wypłacie (np. do końca lutego 2025 r. z danymi za rok 2024).

Jakie informacje będzie zawierał PIT?

Informacja PIT- 8C za wskazany rok będzie zawierała informację o kwocie przychodów podatnika i poniesionych przez niego kosztach uzyskania przychodów dotyczących wypłat, które zrealizował w danym roku kalendarzowym. Tym samym z otrzymanego dokumentu może wynikać dochód do opodatkowania lub strata do rozliczenia.

W jakim terminie i gdzie należy rozliczyć podatek?

Podatnik będzie zobowiązany rozliczyć podatek w ustawowym terminie (w przypadku dochodów uzyskanych za 2024 rok do 30 kwietnia  2025 roku), w urzędzie skarbowym właściwym dla swojego miejsca zamieszkania.

Na czym polega ta zmiana wobec dotychczasowego podatku od zysków kapitałowych?

Zmiana polega na tym, że teraz podatnik będzie rozliczał się samodzielnie. Do tej pory rozliczał go ubezpieczyciel, który był płatnikiem podatku.

Co dla mnie jako podatnika to oznacza?

Oznacza to, że do rozliczając podatki, począwszy od rozliczenia roku 2024 (do końca kwietnia 2025 r.) będzie należało rozliczyć podatek Belki zawarty w przekazanej przez zakład ubezpieczeń na życie informacji PIT8-C.

Czy od częściowego wykupu również będę musiał dokonać rozliczenia?

Tak, gdyż zakłady ubezpieczeń mają obowiązek wysłać Informację PIT-8C do klientów, którzy dokonali w danym roku kalendarzowym jakiejkolwiek (częściowej lub całkowitej) wypłaty z umowy z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym a podatnik ma obowiązek rozliczenia podatkowego takiego wykupu.

Czy jeśli posiadam polisę z UFK i zlecam operację konwersji (umorzenie jednostek uczestnictwa jednego UFK w celu nabycia jednostek uczestnictwa innego UFK) to dochodzi tym samym do wypłaty podlegającej naliczeniu zryczałtowanego podatku od dochodów uzyskanych z lokowania środków w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (tzw. podatku Belki)?

Co do zasady nie, jeśli zmiana odbywa się w ramach jednej umowy ubezpieczenia, która daje klientowi dostęp do wielu ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. Również w zakresie zmiany UFK w trakcie trwania tej umowy, zakład ubezpieczeń nie stawia środków do dyspozycji podatnika i nie jest realizowana wypłata na rzecz klienta. Obowiązek wystawienia Informacji PIT-8C zawierającej wyliczenie przychodów i kosztów dla umowy ubezpieczenia z UFK następuje z momentem wypłaty.