Użytkowanie dronów, czyli bezzałgowych statków powietrznych, których masa nie przekracza  20 kg, doczekało się unijnej regulacji, która teraz wdrażana jest do polskiego porządku prawnego. To dobrze, szybki rozwój techniki, duże zainteresowanie dronami, szerokie wykorzystywanie ich do celów rekreacyjnych, jak też komercyjnych i państwowych, to wystarczające powody, by te kwestie uregulować. Jest też obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej – co tu powinniśmy wiedzieć?

Drony – Zmiany w prawie lotniczym

Ministerstwo Infrastruktury opublikowało projekt ustawy zmieniającej ustawę – Prawo lotnicze. Ma on na celu zapewnienie stosowania nowych przepisów Unii Europejskiej dotyczących bezzałogowych statków powietrznych. Projektowana ustawa miałaby wejść w życie 1 stycznia 2022 r.

Prawo lotnicze – specjalny dział dla dronów

Zmiany przewidują, że nie będzie już podziału operacji wykonywanych dronami na te o charakterze sportowym lub rekreacyjnym oraz na operacje inne niż sportowe i rekreacyjne (tzw. komercyjne). Wprowadza się klasyfikację lotów wykonywanych przy użyciu dronów. Będą w niej kategorie: „otwarta”, „szczególna” oraz „certyfikowana” w oparciu o stopień ryzyka wykonywanych operacji lotniczych.

Projektowane zmiany mają również ułatwić wdrażanie prostych i proporcjonalnych zasad w lotnictwie sportowym i rekreacyjnym wykonywanych w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego. Uprawnienia pilota bezzałogowego statku powietrznego do 20 kg.  mogą mieć osoby od 14 roku życia. Do ustawy Prawo lotnicze wprowadza się nowy dział poświęcony bezzałogowym statkom powietrznym.

Drony – obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej

Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczenie dla operatorów systemu bezzałogowego statku powietrznego, którzy użytkują bezzałogowy statek powietrzny o masie startowej od 0,25 kg do 20 kg za szkody powstałe w związku z wykonywaną operacją. Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC za szkody powstałe w związku z wykonywaną operacją z tytułu jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem, miałaby wynosić równowartość 3000 SDR.

Za brak zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej miałaby grozić kara pieniężna w wysokości 2 000 zł.

Zmiany ustawy prawo lotnicze i skutki dla zakładów ubezpieczeń

Projektowana regulacja ma istotne znaczenie dla zakładów ubezpieczeń, które oferują lub będą oferowały ubezpieczenia OC statków powietrznych po wprowadzeniu projektowanej regulacji. Będą musiały wdrożyć nowy produkt ubezpieczeniowy. Obecnie ubezpieczenia dronów oferuje się klientom indywidualnym w oparciu o dobrowolne ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym.

Drony wykorzystywane są coraz powszechniej w rekreacji, sporcie, ale również w gospodarce, dla celów komercyjnych i państwowych, dlatego projektowane ubezpieczenie OC nie będzie mieć charakteru niszowego.

Przewidując w projekcie ustawy obowiązek zawarcia ubezpieczenia OC ustawodawca określa jedynie wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej. Nie reguluje ani też nie wprowadza delegacji do uregulowania w rozporządzeniu wykonawczym, szczegółowego zakresu tego ubezpieczenia ani terminu powstania obowiązku ubezpieczenia. Dla zakładów istotny jest też projektowany krótki okres vacatio legis ustawy.

Rozporządzenie wykonawcze Ministra Finansów i konsultacje? Oczekiwania rynku

Dobrą praktyką dotychczas było regulowanie szczegółowych kwestii ubezpieczenia w rozporządzeniu wykonawczym Ministra Finansów i przeprowadzanie konsultacji z zakładami ubezpieczeń przed wydaniem rozporządzenia. Powinny dotyczyć one w szczególności akceptowalnego zakresu ubezpieczenia i sumy gwarancyjnej. Istotne byłoby rozważenie m.in., jakie szkody powinny być pokryte wprowadzanym ubezpieczeniem. Konieczne jest również wprowadzenie listy wyłączeń odpowiedzialności. Mowa tu o typowych wyłączeniach dla obowiązkowych ubezpieczeń OC. Tak, by zakres odpowiedzialności ubezpieczycieli był określony w sposób realistyczny i uwzględniał kompromis pomiędzy potrzebami osób poszkodowanych a możliwościami ubezpieczycieli.

Niestety, nie planuje się przeprowadzenia konsultacji publicznych projektu ustawy. Niemniej PIU, po konsultacji ze swoimi członkami, wystosowała do Ministerstwa Infrastruktury pismo z uwagami do projektu ustawy.