wu2023.3.5

Narzędzia nadzorcze do naprawy zagrożonego niewypłacalnością zakładu ubezpieczeń

Paweł Sawicki

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2023.3.5

Abstrakt

Trwają prace legislacyjne nad dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającą ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Projektując nowe regulacje, należy uwzględnić narzędzia, jakimi już teraz dysponują europejskie organy nadzoru ubezpieczeniowego, tak aby oba zestawy nie zawierały sprzeczności. Konieczna jest integracja wszelkich uprawnień w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji z istniejącą drabiną interwencji nadzorczych w ramach dyrektywy Wypłacalność II. Podstawowe środki nadzorcze przewidziane w dyrektywie Solvency II, transponowanej do polskiego porządku prawnego ustawą z 11 września 2015 roku o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, to:
  • plan naprawczy w przypadku naruszenia SCR;
  • krótkoterminowy realistyczny plan finansowy w przypadku naruszenia MCR;
  • zakazanie wypłat z zysku w przypadku naruszenia SCR, MCR;
  • ustanowienie kuratora nadzorującego wykonanie planu naprawczego lub krótkoterminowego realistycznego planu finansowego;
  • ograniczenie swobodnego rozporządzenia aktywami w przypadku naruszenia MCR i w przypadku cofnięcia zezwolenia;
  • zarząd komisaryczny;
  • cofnięcie zezwolenia w jednej, kilku lub wszystkich grupach ubezpieczeniowych skutkujące niemożnością zawierania nowych umów ubezpieczenia;
  • zakaz zaciągania zobowiązań w przypadku cofnięcia zezwolenia;
  • przekazanie zarządu majątkiem zakładu wyznaczonej osobie w przypadku cofnięcia zezwolenia;
  • likwidacja przymusowa.
Dane EIOPA dotyczące „Failures and near misses” pokazują, że europejskie nadzory ubezpieczeniowe w dużym stopniu potrafiły sobie w przeszłości poradzić z naruszeniem wymogu kapitałowego lub zagrożeniem takiego naruszenia. „Zaszyty” w dyrektywie SII poziom 99,5% pewności, że zakład ubezpieczeń nie upadnie, wydaje się stosunkowo trafnie oddawać rzeczywistość.

 

Słowa kluczowe

narzędzia nadzorcze, zagrożenie niewypłacalnością zakładu ubezpieczeń, Solvency II, EIOPA

 

Pełna treść artykułu

PDF

 

Bibliografia

Blicharz R., Nadzór Komisji Nadzoru Finansowego nad tynkiem kapitałowym w Polsce, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2009.

Czublun P., Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2016.

EIOPA, Failures and near misses in insurance, 8 October 2021, https://www.eiopa.europa.eu/system/files/2021–11/eiopa-bos-21–394-failures-and-near-misses-database-report.pdf [dostęp: 23.10.2023].

EIOPA, Technical Seminar on recovery and resolution in (re-)insurance, https://www.eiopa.europa. eu/media/event/technical-seminar-recovery-and-resolution-re-insurance [dostęp: 23.10.2023].

Hull J.C., Zarządzanie ryzykiem instytucji finansowych, PWN, Warszawa 2021.

Insurance Core Principles and Common Framework for the Supervision of Internationally Active Insurance Groups, updated November 2019, https://www.iaisweb.org/uploads/2022/01/191115- -IAIS-ICPs-and-ComFrame-adopted-in-November-2019.pdf [dostęp: 23.10.2023].

Insurance Recovery & Resolution Directive (IRRD) key messages ahead of trilogues, Insurance Europe, September 2023, https://www.insuranceeurope.eu/mediaitem/cb213d51–2499– 4e3a-96f9–51619887e018/IRRD%20-%20Key%20messages%20ahead%20of%20trilogues. pdf [dostęp: 23.10.2023].

Iwanicz-Drozdowska M., Kryteria oceny stanu zagrożenia niewypłacalnością – umiejscowienie problemu i propozycje zmian, „Bezpieczny Bank” 2001, nr 2/3.

Jones O., Recovery & Resolution, [w:] Insurance Europe Annual Report 2021–2022; https://insuranceeurope.eu/publications/2620/annual-report-2021–2022/download/Annual+Report%20 2021–2022.pdf [dostęp: 23.10.2023].

Key messages on the Insurance Recovery & Resolution Directive (IRRD), Brussels October 2023, https://insuranceeurope.sharepoint.com/sites/extranet/Solvency%20II%20WG/2023%2FECOSLV-23–156.pdf [dostęp: 23.10.2023].

KNF, Informacje dla podmiotów nadzorowanych. Proces nadzoru, https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/ Informacje_dla_podmiotow_nadzorowanych/proces_nadzoru [dostęp: 23.10.2023].

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Wajda P., Szczepańska M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2017.