wu2025.3.4

O potrzebie nowelizacji przepisów art. 31 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych

Wojciech Krzysztof Liszewski

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2025.3.4

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest krytyczna analiza ograniczonego zakresu obowiązku informacyjnego ciążącego na zakładach ubezpieczeń wobec posiadaczy pojazdów mechanicznych w świetle art. 28 i 31 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Główny problem badawczy dotyczy wyłączenia obowiązku informacyjnego w przypadku przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu, które powoduje, że nowy posiadacz, choć przejmuje prawa i obowiązki z tytułu istniejącej umowy OC, nie otrzymuje systemowego przypomnienia o zbliżającym się końcu ochrony ubezpieczeniowej. Tę konstrukcję autor kwestionuje na gruncie wykładni funkcjonalnej oraz systemowej, wskazując na ryzyko nieświadomego naruszenia obowiązku ubezpieczeniowego oraz na możliwe naruszenie konstytucyjnych zasad równości, proporcjonalności i zaufania obywatela do państwa.
W artykule przedstawiono konsekwencje przyjętego modelu prawnego i ocenę jego skutków praktycznych. W dalszej części opracowania przeprowadzono analizę porównawczą z systemami prawnymi państw bałtyckich, w których obowiązek informacyjny ma szerszy zakres. Na tej podstawie autor formułuje postulat wprowadzenia nowego przepisu (art. 31a), który rozszerzałby obowiązek informacyjny na nabywców pojazdów przejmujących trwającą umowę OC.

Słowa kluczowe

ubezpieczenie OC, obowiązek informacyjny, UFG, powiadomienie, ubezpieczenie obowiązkowe.

Pełna treść artykułu

PDF

 

Bibliography

autoDNA, Rynek samochodów używanych 2024 – wg danych autoDNA, 10.04.2025, https://www. autodna.pl/blog/rynek-samochodow-uzywanych-2024/ [dostęp: 4.05.2025].

IBRM Samar, Import w grudniu 2024 roku: najwyższy od 4 lat (967 579 pierwszych rejestracji w 2024 r.), 8.01.2025, https://www.samar.pl/rynek-w-liczbach/import-samochodow-uzywanych-2024-2025 [dostęp: 4.05.2025].

Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM), Grudzień 2024 / Rok 2024 – Rejestracje samochodów osobowych, 10.01.2025, https://www.pzpm.org.pl/pl/Rynek-motoryzacyjny/ Rejestracje-Pojazdow/OSOBOWE-i-DOSTAWCZE/Rok-2024/Grudzien-2024r [dostęp: 4.05.2025].

Literatura naukowa:

Astasiewicz M., Zmiany podmiotowe w umowie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych a realizacja opcji wykupu pojazdu będącego przedmiotem leasingu, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2021, nr 2.

Engelkamp J., Zimmer H.D., Memory for action events: A new field of research, “Psychological Research” 1989, no. 51(4), doi:10.1007/BF00309142.

Gawron A., O opłatach za „brak” ubezpieczenia słów kilka, „Iustitia” 2020, nr 2.

Kormi-Nouri R., The nature of memory for action events: An episodic integration view, “European Journal of Cognitive Psychology” 1995, no. 7(4), doi:10.1080/09541449508403103.

Kowalewski E., Ziemiak M.P., O potrzebie zmian art. 28 i 28a ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, „Zeszyty Prawnicze” 2018, nr 2(18).

McDaniel M.A., Einstein G.O., Prospective Memory: An Overview and Synthesis of an Emerging Field, SAGE Publications, Thousand Oaks 2007.

Orlicki M., Problem „podwójnego ubezpieczenia” w świetle znowelizowanych przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, „Prawo Asekuracyjne” 2011, nr 4.

Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Komentarz, Serwach M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2025.

Wąsiewicz A., Ubezpieczenia komunikacyjne, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1995.