wu2024.1.3

The concept of rationalising damage and the scope of insurer’s liability

Aneta Paleczna

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2024.1.3

Abstract

The concept of indirect violation of rights and interestsholds an important place in the system of liability for damages.Therefore, the analysis of that subject matter should focus not on whether the damage is compensable but on the basis and extent of compensation.The diversity of events that may give rise to an “indirect damage” does not make it easy to identify its prerequisites. On top of that, the actions taken do not go in pair with harmonisation of terminology and do not lead to the introduction of one consistent liability model. An answer to the doubts arising in context of compensating for “indirect damage” is the concept of rationalising damage. It covers a set of directives that serve to determine if a given detriment qualifies as “indirect damage” and if a given person is an indirect victim. Not all violations are compensable, but only violations to legally protected interests. As a result, compensation does not cover all inconveniences, or inconveniences forming a part of risk associated with everyday life. Determination of the scope of compensating for indirect damage has a significant impact on the scope of liability of the insurer.This is the case as the model of compensation for indirect violations should be “economically efficient.

Keywords

indirect violation of rights and interests, monetary compensation, harm, insurance

Full article

PDF

 

Bibliography

Bagińska E., Dopuszczalność dochodzenia przez osoby bliskie zadośćuczynienia w związku z doznaniem poważnej szkody na osobie przez bezpośrednio poszkodowanego, „Iustitia” 2016, nr 2.

Bagińska E., Kompensacja krzywdy osób najbliższych w razie poniesienia przez poszkodowanego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – przegląd rozwiązań europejskich, [in:] Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, ed. M. Pazdan, M. Jagielska, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar, Warszawa 2017.

Bagińska E., Projekt unifikacji europejskiego prawa czynów niedozwolonych, „Państwo i Prawo” 2004, nr 6.

Baranowska N., Ekonomiczna analiza odpowiedzialności odszkodowawczej, „Acta Erasmiana III. Prace prawnicze”, eds. M. Sadowski, P. Szymaniec, Wrocław 2012.

Baur T., Das Hinterbliebenengeld. Eine weitere Form des Ersatzanspruchs eines mittelbar Geschädigten?, Hamburg 2021.

Bieniek G., Cywilnoprawna problematyka ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na tle nowych uregulowań, „Przegląd Sądowy” 2004, nr 5.

Chłopecki A., Szkoda poniesiona przez spółkę akcyjną a szkoda poniesiona przez akcjonariusza w świetle przepisów kodeksu spółek handlowych i kodeksu cywilnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007

Chłopecki A., Szkoda poniesiona przez spółkę akcyjną a szkoda poniesiona przez akcjonariusza w świetle przepisów kodeksu spółek handlowych i kodeksu cywilnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007.

Daszewski, A. Zadośćuczynienie za krzywdę w konsekwencji szkody na osobie – analiza polskiego rynku, [in:] Szkody osobowe kompensowane z ubezpieczenia komunikacyjnego OC. Analiza rynku, [ed.] I. Kwiecień, Warszawa 2011.

Huber Ch., Kadner Graziano T., Luckey J., Hinterbliebenengeld. Anspruchsgrundlagen | Durchsetzung | Muster mit Länderteil: Österreich | Schweiz | Italien | England, 2018.

Kaliński M., Szkoda poniesiona przez spółkę akcyjną a szkoda poniesiona przez akcjonariusza w świetle przepisów kodeksu spółek handlowego i kodeksu cywilnego – polemika, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007, nr 9.

Kasprzyk R., Bezprawność względna, „Studia Prawnicze” 1988, nr 3.

Kondek J. M., Bezprawność jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej, Warszawa 2013.

Kowalewski E., Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, „Prawo Asekuracyjne” 2002, No. 3.

Kwiecień I., Ekonomiczna analiza dochodzenia roszczeń o zadośćuczynienie za szkody na osobie z ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej, Wrocław 2015.

Lackoroński B., Odpowiedzialność za tzw. szkody pośrednie w polskim prawie cywilnym, [in:] Odpowiedzialność odszkodowawcza, [ed.] J. Jastrzębski, Warszawa 2007.

Magnus U., European Group on Tort Law, Principles of European Tort Law. Text and Commentary, Chapter 10: Damages, Art. 10:202, 2005.

Mała Encyklopedia PWN, Warszawa 1996.

Monkiewicz M., Kompensacja szkód osobowych z ubezpieczenia komunikacyjnego OC w Polsce i w wybranych krajach – analiza ekonomiczna, [in:] Szkody osobowe kompensowane z ubezpieczenia komunikacyjnego OC. Analiza rynku, [ed.] I. Kwiecień, Warszawa 2011.

Owczarek M., Problem bezprawności względnej w systemie odpowiedzialności deliktowej, „Palestra” 2004, nr 5–6.

Panert M., Roszczenie odszkodowawcze z tytułu obniżenia wartości akcji, „Forum Prawnicze” 2014.

Popiołek W., Odpowiedzialność spółki dominującej za szkodę <<pośrednią>> wyrządzoną przez spółkę zależną, [in:] Rozprawy z prawa prywatnego i notarialnego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Maksymilianowi Pazdanowi, [ed.] A. Dańko-Roesler, A. Oleszko, R. Pastuszko, Warszawa 2014.

Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów, ed. J. Bralczyk, Warszawa 2003.

Stecki L., Problematyka odpowiedzialności za szkodę pośrednią, [in:] Problemy kodyfikacji prawa cywilnego (studia i rozprawy). Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Radwańskiego, [ed.] S. Sołtysiński, Poznań 1990.

Straub M., Biller-Bomhardt N.J., Schockschadensersatz bei Verletzung oder Tötung eines Tieres, Neue Juristische Wochenschrift 2021, nr 3.

Strugała R., Dobra i interesy chronione w strukturze czynu niedozwolonego, Warszawa 2019.

Szpunar A., Glosa do orzeczenia SN z 3 marca 1956 r., „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1959, poz. 197.

Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, ed. S. Dubisz, Warszawa 2006.

von Bar Ch., E. Clive, Principles, Definitions and Model Rules of European Private Law

Wałachowska M., Roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za zerwanie więzi rodzinnych w razie doznania przez osobę bliską poważnego uszczerbku na zdrowiu, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 9.

Wiedemann M., John D., A practitioners approach to individual claims models for bodily injury claims in German non-life insurance, ZVersWiss (2021) 110:225–254.