Posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka Sejmu RP w sprawie rządowego projektu ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym

18 września 2009 r. odbyło się posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, poświęcone dyskusji nad konsekwencjami ewentualnego wprowadzenia w życie rządowego projektu ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (druk nr 1829). W posiedzeniu oprócz posłów i przedstawicieli wnioskodawcy, wzięli udział miedzy innymi przedstawiciele Polskiej Izby Ubezpieczeń, Związku Banków Polskich oraz Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”.

W trakcie obrad wysłuchano informacji zaproszonego gościa – pana M. Scevole de Cazotte z Instytutu Reform Prawnych Izby Handlowej Stanów Zjednoczonych na temat funkcjonowania instytucji pozwów zbiorowych w USA. Głównym przesłaniem prelegenta było zwrócenie uwagi posłów na bezpośrednie konsekwencje projektowanych uregulowań. Doświadczenia amerykańskie dowodzą, że dobre intencje, tj. wzmocnienie ochrony konsumentów w praktyce na wielu rynkach doprowadziły jedynie do rozwoju sektora kancelarii prawnych czerpiących profity z prowadzenia sporów.

Zdecydowana większość zasądzonych odszkodowań trafia na rachunki kancelarii w formie wynagrodzenia za usługę prawną. Dodatkowo, instytucja pozwów zbiorowych przyczynia się do ograniczenia inwestycji zagranicznych w kraju wprowadzającym preferencje dla pozwów grupowych.

Obserwowany jest znaczny wzrost upadłości zarówno małych, średnich jak i dużych firm, uwikłanych w wieloletnie, kosztowne, acz nie zawsze zasadne procesy. Pan M. Scevole de Cazotte zalecił dużą ostrożność we wprowadzaniu rozwiązań krytycznie ocenianych w krajach mających wieloletnie doświadczenie praktyczne. Zdaniem zaproszonego gościa, konieczne jest przeprowadzenie wnikliwych analiz skutków gospodarczych, społecznych i ekonomicznych projektu przed jego zaakceptowaniem.

Opinie przedstawiciela Instytutu Reform Prawnych Izby Handlowej Stanów Zjednoczonych podzielili i uzupełnili o kolejne wątpliwości oraz szczegółowe przykłady przedstawiciele PIU, ZBP i PKPP „Lewiatan”.

Ze względu na wagę przytaczanych argumentów i wywołane tym wątpliwości, prezydium Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka zdecydowało o przesunięciu o dwa tygodnie terminu rozpatrzenia sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. W tym czasie zostanie sporządzona kolejna niezależna ekspertyza uwzględniająca w szczególności korzyści i zagrożenia wynikające z projektowanych rozwiązań.

Komisja wystąpiła również do Biura analiz sejmowych o ocenę ekonomicznych skutków projektu.