Praca PIU to nie tylko ubezpieczenia życiowe, czy komunikacyjne lub sprawy europejskie – o tych kwestiach rzeczywiście czytamy najczęściej. Jednak w Izbie zajmujemy się wieloma zagadnieniami rynkowymi, o których mówi się mniej, lub które nie wywołują tak dużych społecznych emocji. Do takich tematów zaliczają się m.in. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ale też prace komisji dystrybucji ubezpieczeń. Mniej się o nas mówi – ale to nie znaczy, że to mniej istotne kwestie! Zwłaszcza, że i tu jest sporo ważnych rynkowych wyzwań.

Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej

W 2021 r. w ramach Podkomisji ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej pracowało 12 członków Izby. Przygotowaliśmy siedem legislacji informacyjnych i konsultacyjnych dotyczących wprowadzenia nowych lub projektowanych obowiązkowych ubezpieczeń OC. Dotyczyły więc ubezpieczeń:

• podmiotu przeprowadzającego eksperyment medyczny (rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu przeprowadzającego eksperyment medyczny);
• sponsora i badacza (projekt ustawy o badaniach klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi);
• operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego użytkujący bezzałogowy statek powietrzny (projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw);
• członków ochotniczych straży pożarnych (projekt ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych)

Nasze prace dotyczyły też projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta przewidującego nowy pozasądowy system dochodzenia przez pacjentów od podmiotów leczniczych roszczeń z tytułu zdarzeń medycznych i wypłaty świadczeń kompensacyjnych finansowanych m.in. z wypłat z ubezpieczeń OC podmiotów leczniczych.

Prace komisji, opracowywanie legislacji i stanowisk służy przygotowaniu stanowisk PIU do właściwych ministerstw i do Sejmu, jak np. opinia w sprawie projektu ustawy OSP.

Zaktualizowaliśmy wykaz ubezpieczeń obowiązkowych

Jest w nim 246 ubezpieczeń obowiązkowych. Szacuje się, że ok. 68 z tej liczby to ubezpieczenia obowiązkowe w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Ta grupa ubezpieczeń wyróżnia się od pozostałych tym, że warunki ubezpieczenia określa ustawodawca, przeważnie w rozporządzeniu właściwego ministra. Ma to swoje plusy i minusy.

Liczba ubezpieczeń obowiązkowych systematycznie rośnie. Szczególnie widoczna jest tendencja ustawodawcy do obejmowania ubezpieczeniem nowych ryzyk. Nie każde ryzyko może być jednak objęte ubezpieczeniem. Zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego nie zawsze jest możliwe na warunkach przewidzianych przez przepisy.

Z całą pewnością w 2022 r. będziemy mierzyć się z kolejnymi wyzwaniami w tym zakresie, a pracy będzie coraz więcej biorąc pod uwagę wciąż pojawiające się w projektach regulacji ustawowych nowe propozycje dotyczące obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej.

Dyrektywa w sprawie odpowiedzialności za produkt

Będziemy monitorować poczynania Komisji Europejskiej w zakresie prac nad nowelizacją dyrektywy w sprawie odpowiedzialności za produkt 85/374/EWG, które zmierzają do uwzględniania w regulacji  transformacji  gospodarki i społeczeństwa cyfrowego. Ustawodawca europejski pochyla się nad problemami związanymi z odpowiedzialnością za sztuczną inteligencję, jak też odpowiedzialnością za produkt w gospodarce cyrkularnej (o obiegu zamkniętym), w której zwiększa się możliwość przedłużenia życia materiałów oraz produktów i komponentów przez  modernizację i naprawy, co przynosi korzyści środowisku. Jak wskazano, ogólnym celem unijnych ram bezpieczeństwa jest zapewnienie, aby wszystkie produkty i usługi, w tym te, które integrują pojawiające się technologie cyfrowe, takie jak robotyka, internet rzeczy i sztuczna inteligencja, działały w sposób bezpieczny, niezawodny i spójny.

Komisja Dystrybucji Ubezpieczeń Majątkowych

Równie dużo pracy mamy w Komisji dystrybucji ubezpieczeń majątkowych. Powołana na nową kadencję Komisja składa się 11 członków (zarządów zakładów ubezpieczeń). Pracujemy też w grupach ekspertów:

– ds. rewizji IDD (składającą się z 16 członków), która przygotowała uwagi i propozycje zmian do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń w związku z procedowanym przez Ministerstwo Finansów projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku i zgłoszonymi przez UKNF uwagami do tego projektu;

– ds. szkoleń zawodowych (składającą się z 23 członków), która przygotowała projekt wystąpienia do Ministerstwa Finansów w sprawie utrzymania po pandemii egzaminów dla osób wykonujących czynności agencyjne, czynności dystrybucyjne zakładu ubezpieczeń w formie zdalnej oraz pracowała nad propozycją rozwiązań systemowych służących ułatwieniu zakładom weryfikowania spełnienia przez osoby obowiązane ustawowego obowiązku szkoleń zawodowych;

Rozpoczęła prace Grupa ekspertów ds. dobrych praktyk we współpracy z brokerami (która składa się z 11 członków).

Przygotowaliśmy sześć legislacji konsultacyjnych, które dotyczyły:

• zmian do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń  proponowanych przez Ministerstwo Finansów i Komisję Nadzoru Finansowego w ramach prac nad projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku;
• wystąpienia do Ministerstwa Finansów w sprawie utrzymania po pandemii egzaminów dla osób wykonujących czynności agencyjne w formie zdalnej;
• zmiany rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia rejestru pośredników ubezpieczeniowych oraz udostępniania informacji z tego rejestru;
• zmiany rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wniosków o wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych i agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające.

Dystrybucja ubezpieczeń: Wspólne standardy

Przed nami kolejne wyzwania. W 2022 r. będziemy starali się wypracować wspólne standardy w takich tematach jak:

• proces przeprowadzania APK
• dokumentowanie APK i archiwizacja dokumentacji przez zakład ubezpieczeń i agenta
• podział obowiązków między zakład ubezpieczeń i agenta w procesie dystrybucji ubezpieczeń
• minimalny zakres kontroli agentów przez zakłady ubezpieczeń
• zasady szkoleń zawodowych osób obowiązanych
• zasady nadzoru  przez zakłady ubezpieczeń agentów w zakresie realizacji obowiązków szkoleniowych przez osoby obowiązane
• nadzór nad agentami w zakresie przetwarzania danych w chmurze obliczeniowej
• dobre praktyki we współpracy z brokerami.

Będziemy kontynuować prace w zakresie wypracowania systemowych rozwiązań służących usprawnieniu weryfikacji spełnienia przez osoby obowiązane (agentów, ofwca) obowiązków w zakresie szkoleń zawodowych.

Na bieżąco będziemy monitorować proponowane przez Ministerstwo Finansów i Komisję Nadzoru Finansowego zmiany do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń oraz prace na forum europejskim w zakresie przeglądu dyrektywy IDD.