wu2025.3.3

Zmiana struktury przychodów banków i ubezpieczycieli na rynku bancassurance w kontekście wdrażania i funkcjonowania Rekomendacji U w latach 2012–2024

Sławomir Kujawa, Piotr Pisarewicz

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2025.3.3

Abstrakt

Bancassurance, czyli oferowanie produktów ubezpieczeniowych za pośrednictwem bankowych sieci dystrybucji, jest bardzo ważnym elementem funkcjonowania rynku finansowego. Kluczową kwestią w tym zakresie jest zapewnienie należytych standardów dystrybucji, odpowiedniej jakości produktów, polityki cenowej oraz zagwarantowanie bezpieczeństwa klientom banków i zakładów ubezpieczeń. W przeszłości standardy te nie zawsze były zachowywane , dlatego KNF zdecydowała o wprowadzeniu regulacji porządkującej rynek. Zadanie to miała spełnić Rekomendacja U, uchwalona w 2014 roku, a następnie zaktualizowana w roku 2023. Impulsem do wprowadzenia regulacji była chęć poprawy jakości produktów i transparentności procesu oferowania usług ubezpieczeniowych w bankach. Celem niniejszego artykułu jest analiza zmian struktury przychodów banków i ubezpieczycieli na rynku bancassurance w kontekście wdrażania i funkcjonowania Rekomendacji U (w tym jej aktualizacji) w latach 2012–2024. Tekst jest kontynuacją cyklu publikacji, które ukazały się w „Wiadomościach Ubezpieczeniowych” w latach 2013–2014. Stanowi zatem swoistą klamrę spinającą problematykę bancassurance od strony teoretycznej, regulacyjnej oraz praktycznej. Regulacje, w ocenie autorów, znacząco wpłynęły na kanał bancassurance – przyczyniając się z jednej strony do spadku przypisu składki ubezpieczycieli, z drugiej zaś – do poprawy jakości usług i bezpieczeństwa klientów. Analiza ujawniła również wyraźne różnice i zmiany w strategiach banków: niektóre rozwinęły ten kanał jako źródło przychodów nieodsetkowych, inne znacznie go ograniczyły. Zmiany te potwierdzają polaryzację podejść oraz ewolucję bancassurance w stronę bardziej przejrzystych i zintegrowanych modeli sprzedaży

Słowa kluczowe

bancassurance, Rekomendacja U, zakłady ubezpieczeń, banki, usługi ubezpieczeniowe

Pełna treść artykułu

PDF

 

Bibliography

Alior Bank S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Bank Handlowy w Warszawie S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Bank Ochrony Środowiska S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Bank PEKAO S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Bednarczyk T.H., Bielawska K., Jackowska B., Wycinka E., Ekonomiczne i demograficzne uwarunkowania funkcjonowania i rozwoju ubezpieczeń, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

BNP Paribas S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Czublun Kancelaria Prawna, Rekomendacja U dotycząca dobrych praktyk w zakresie bancassurance. Wstępny komentarz do Rekomendacji U Komisji Nadzoru Finansowego, Warszawa 2013.

Davis S.I., Bancassurance: The Lessons of Global Experience in Banking and Insurance Collaboration, Patersons, London 2007.

European Insurance and Occupational Pensions Authority, Warning to Insurers and Banks on Credit Protection Insurance (CPI) Products, May 2025, https://www.eiopa.europa.eu/publications/ warning-insurers-and-banks-credit-protection-insurance-cpi-products_en [dostęp: 5.05.2025].

Finanse w czasach inflacji. Badanie postaw i zachowań Polek i Polaków w obszarze finansów w latach 2017–2023, Autopay, marzec 2023.

Handschke J., Monkiewicz J., Ubezpieczenia. Podręcznik akademicki, Poltext, Warszawa 2010.

ING Bank Śląski S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Kicińska A., Rozwój bancassurance na rynku polskim – wybrane aspekty, „Studia i Prace WNEiZ” 2018, nr 51.

Komisja Nadzoru Finansowego, List Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego do Ministerstwa Finansów w sprawie ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, Warszawa 17.12.2012.

Komisja Nadzoru Finansowego, List Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego skierowany do Prezesów Zarządów Banków i Zakładów Ubezpieczeń, Warszawa 21.02.2012.

Komisja Nadzoru Finansowego, List Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego skierowany do podmiotów objętych nadzorem ws. sprzedaży produktów inwestycyjnych, Warszawa 26.09.2012.

Komisja Nadzoru Finansowego, List Zastępcy Przewodniczącego KNF do Prezesów Zarządów Banków, Warszawa 7.03.2013.

Komisja Nadzoru Finansowego, Nałożenie kary pieniężnej na Alior Bank S.A. – w ramach układu, 28.10.2024 r., https://www.knf.gov.pl/?articleId=91074&p_id=18 [dostęp: 5.05.2025].

Komisja Nadzoru Finansowego, Rekomendacja U dotycząca dobrych praktyk w zakresie bancassurance, Warszawa 2014.

Komisja Nadzoru Finansowego, Rekomendacja U dotycząca dobrych praktyk w zakresie bancassurance, Warszawa 2023.

Komisja Nadzoru Finansowego, Rekomendacja U dotycząca dobrych praktyk w zakresie bancassurance – Projekt z dnia 27 grudnia 2013 r., Warszawa 27.12.2013.

Komisja Nadzoru Finansowego, Zagregowane dane finansowe. Roczniki Rynku ubezpieczeń za lata 2012–2024, Warszawa 2024.

Komunikat KNF z dnia 27.06.2023 r., https://www.knf.gov.pl/komunikacja/komunikaty? articleId=82885&p_id=18 [dostęp: 6.05.2025].

Makowiecki A., Bank Millennium i Europa Ubezpieczenia razem w bancasurrance, „Gazeta Ubezpieczeniowa” 14.02.2023, https://gu.com.pl/bank-millennium-i-europa-ubezpieczenia- -razem-w-bancassurance/?utm_source=chatgpt.com [dostęp: 5.05.2025].

Maśniak D., Doinformowanie czy przeciążenie informacyjne w stosunkach bancassurance, czyli o zakresie informowania ubezpieczonych, [w:] Informacja w prawie ubezpieczeń gospodarczych, Gnela B., Szaraniec M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2015.

Maśniak D., Prawo ubezpieczeniowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020.

Mikołajczak B., Bancassurance – banki jako kanał dystrybucji produktów ubezpieczeniowych, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2026, nr 2(80).

Millennium Bank S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Monkiewicz J., Polisolokaty na krajowym rynku finansowym: czy to tylko niewinny arbitraż?, „Gazeta Bankowa” 2012, nr 12.

Ostrowska A., Rekomendacja U – krok w stronę transparentności bancassurance, „Prawo Asekuracyjne” 2015, nr 2.

Parlament Europejski, Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (IDD), 2016.

Pisarewicz P., Analiza zmian struktury przychodów banków notowanych na GPW w Warszawie w kontekście wdrażania przez Komisję Nadzoru Finansowego Rekomendacji U, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2014, nr 1.

Pisarewicz P., Architektura krajowego rynku bancassurance na tle przychodów sektora bankowego i ubezpieczeniowego, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2013, nr 2.

Pisarewicz P., Gierusz A., Kowalczyk-Rólczyńska P., Pobłocka A., Produkty ubezpieczeniowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020.

PKO BP S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Polska Izba Ubezpieczeń, Projekt Rekomendacji dobrych praktyk informacyjnych dotyczących ubezpieczeń na życie związanych z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi, Warszawa 12.04.2013.

Polska Izba Ubezpieczeń, Raporty PIU – Polski Rynek Bancassurance za lata 2012–2024,Warszawa 2024.

Rogoziński D, Rekomendacja U dotycząca dobrych praktyk w zakresie bancassurance. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2024.

Rzecznik Praw Obywatelskich, List Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Sprawiedliwości ws. bancassurance, Warszawa 15.01.2014.

Rzecznik Ubezpieczonych, Aneks do raportu Rzecznika Ubezpieczonych z 2007 r. – skargi z zakresu bancassurance wniesione w 2012 r., Warszawa 30.11.2012.

Rzecznik Ubezpieczonych, Podstawowe problemy bancassurance w Polsce – raport Rzecznika Ubezpieczonych, Warszawa 13.11.2007.

Rzecznik Ubezpieczonych, Raport dotyczący skarg z zakresu bancassurance wpływających do Rzecznika Ubezpieczonych, Warszawa, grudzień 2007.

Rzecznik Ubezpieczonych, Ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym – Raport Rzecznika Ubezpieczonych, Warszawa 7.12.2012.

Santander Bank Polska S.A., Sprawozdanie finansowe za rok 2012 oraz 2024.

Śliperski M., Bancassurance. Związki bankowo-ubezpieczeniowe, Difin, Warszawa 2002.

Zastosowania metod ilościowych w ubezpieczeniach, Wycinka E., Szreder M. [red.], Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020.

Związek Banków Polskich, Polska Izba Ubezpieczeń, Rekomendacja dobrych praktyk na polskim rynku bancassurance w zakresie ubezpieczeń ochronnych powiązanych z produktami bankowymi, Warszawa 10.07.2012.

Związek Banków Polskich, Polska Izba Ubezpieczeń, Rekomendacja w sprawie dobrych praktyk w zakresie ubezpieczeń finansowych powiązanych z produktami bankowymi zabezpieczonymi hipotecznie, Warszawa 22.12.2010.

Związek Banków Polskich, Rekomendacja dobrych praktyk na polskim rynku bancassurance w zakresie ubezpieczeń ochronnych powiązanych z produktami bankowymi, Warszawa 3.04.2009.