Układ w sprawie warunków nadzwyczajnego złagodzenia sankcji administracyjnej nakładanej przez Komisję Nadzoru Finansowego

Abstrakt

Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie instytucji układu w sprawie warunków nadzwyczajnego złagodzenia sankcji administracyjnej nakładanej przez Komisję Nadzoru Finansowego, wprowadzonej do systematyki ustawy z dnia 21 lipca 2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym na mocy postanowień ustawy z dnia 16 sierpnia 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz. U. 2023, poz. 1723). Wprowadzenie instytucji układu jest jednym z elementów Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego, jednocześnie wpisuje się w aktualne uwarunkowania prawne, bowiem polska procedura administracyjna nie wprowadziła instytucji umowy administracyjnej jako możliwej formy rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej.

KNF została wyposażona w kompetencje do odpowiedniego obniżenia poziomu dolegliwości sankcji administracyjnych nakładanych na nadzorowane podmioty w obliczu wyrażenia przez nie tzw. czynnego żalu. Powstaje pytanie, jaki charakter prawny ma instytucja układu: czy jest to umowa administracyjna, czy też odpowiednik programu łagodzenia kar (leniency), stosowanego w praktyce działania Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów?

Celem artykułu jest zatem możliwie szczegółowe przedstawienie – w oparciu o doświadczenia praktyczne – instytucji układu, w tym przede wszystkim udzielenie odpowiedzi na powołane wyżej pytania oraz umiejscowienie instytucji układu w ramach katalogu prawnych form działania KNF (gdzie układ nie jest porozumieniem procesowym czy postacią ugody, tylko decyzją administracyjną), jak wreszcie przedstawienie procedury jego zawarcia. Intencją autorów jest dowiedzenie tezy, że układ jest rozwiązaniem szytym na miarę, które pozwoli na znaczące złagodzenie dolegliwości sankcji administracyjnej, co będzie miało swój szczególny wymiar w przypadku spraw administracyjnych, w których przepis prawa materialnego statuuje dla KNF obowiązek nałożenia kary administracyjnej (tj. wydania tzw. związanej decyzji administracyjnej).

Bibliografia

Blog nadzorczy UKNF: O układzie słów kilka, https://www.knf.gov.pl/komunikacja/blog?refresh= true&articleId=90371&p_id=18 [dostęp: 11.10.2024].

Borkowska K., Wajda P., [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, Wierzbowski M., Sobolewski L., Wajda P. [red.], CH Beck, Warszawa 2012.

Komunikat KNF z dnia 28 sierpnia 2024 r., https://www.knf.gov.pl/komunikacja/ komunikaty?articleId=90311&p_id=18 [dostęp: 7.11.2024].

Komunikat KNF z dnia 30 września 2024 r., https://www.knf.gov.pl/komunikacja/ komunikaty?articleId=90724&p_id=18 [dostęp: 7.11.2024].

Komunikat KNF z dnia 7 października 2024 r., https://www.knf.gov.pl/komunikacja/ komunikaty?articleId=90817&p_id=18 [dostęp: 7.11.2024].

Komunikat KNF z dnia 8 października 2024 r., https://www.knf.gov.pl/komunikacja/ komunikaty?articleId=90845&p_id=18 [dostęp: 7.11.2024].

Morawski L., Zasady wykładni prawa, TNOiK, Toruń 2002.

Polskie dyskusje o państwie prawa, Wronkowska S.[red.], Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1995.

Przybysz P., Instytucje prawa administracyjnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.

Stahl M., Sankcje administracyjne – problemy węzłowe [w:] Sankcje administracyjne, Stahl M., Lewicka R., Lewicki M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2011.

Suwaj R., Zasady nakładania administracyjnych kar pieniężnych, Wolters Kluwer, Warszawa 2021.

Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku, Druk Sejmowy nr 3381. Sejm IX kadencji, https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=3381 [dostęp: 11.10.2024].

Zimermann J., Alfabet prawa administracyjnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.