6 listopada odbyło się przed Parlamentem Europejskim przesłuchanie kandydatki na Komisarza ds. Usług Finansowych i Unii Oszczędnościowo-Inwestycyjnej (Savings and Investment Union – SIU), Marii Luís Albuquerque z Portugalii. W wyścigu o nominację pokonała kandydata z Irlandii – Michael’a McGrath’a, który ma zająć się problemami demokracji, sprawiedliwości i rządami prawa oraz Austrii – Maguns’a Brunner’a, któremu ma przypaść resort spraw wewnętrznych i migracji. Wysłuchanie spotkało się z pozytywną oceną sektora ubezpieczeniowego. W swoim wystąpieniu Albuquerque zaprezentowała zrównoważone podejście co do swojej nowej roli. Czego możemy się od niej spodziewać?

Trudna rola nowej komisarz

Cały skład Komisji, w tym Przewodniczący, musi zostać zatwierdzony przez Parlament w jednym głosowaniu. Po zatwierdzeniu przez Parlament, przewodniczący i komisarze są oficjalnie mianowani przez Radę UE. Oczekuje się, że nowa Komisja rozpocznie pracę na początku grudnia.

Maria Luís Albuquerque walczy o objęcie teki komisarza ds. finansowych po irlandzkiej komisarz Mairead McGuinness w bardzo trudnym momencie, gdy Unia Europejska stoi przed licznymi wyzwaniami. Portugalka będzie musiała zmierzyć się z kluczowymi problemami, które mają decydujący wpływ na przyszłość gospodarki UE, w tym przygotować fundamenty do budowy Unii Inwestycyjno-Oszczędnościowej. Dotychczasowe próby regulatorów w tworzeniu produktów finansowych wspierających oszczędności i inwestycje nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Albuquerque będzie odpowiedzialna za zakończenie negocjacji dotyczących kilku istotnych regulacji, takich jak RIS i FIDA, które spotkały się z krytyką sektora finansowego. Dodatkowo, będzie musiała zmierzyć się z krytycznymi uwagami zawartymi w raportach Mario Draghi’ego oraz Enrico Letty, które podnoszą kwestie kondycji gospodarczej UE. A więc przesłuchanie odbyło się w atmosferze trudnej sytuacji politycznej w UE, gdzie problemów do rozwiązania jest więcej niż kiedykolwiek.

Kim jest Maria Luís Albuquerque?

Maria Luís Albuquerque to portugalska ekonomistka i polityczka, która pełniła szereg istotnych funkcji w rządzie Portugalii oraz w krajowych instytucjach finansowych. Najbardziej znana jest z działalności jako Minister Finansów Portugalii w latach 2013-2015, w czasie gdy kraj borykał się z kryzysem gospodarczym i finansowym. Jako minister, Albuquerque odpowiadała za wdrażanie restrykcyjnych reform oraz programów oszczędnościowych, które były częścią międzynarodowego programu pomocowego dla Portugalii. Jej praca skupiała się na poprawie stabilności finansowej kraju oraz redukcji zadłużenia publicznego, co wzbudzało kontrowersje zarówno w Portugalii, jak i w Europie. Po zakończeniu kadencji ministra finansów Albuquerque kontynuowała działalność w obszarze finansów i polityki, m.in. jako członkini portugalskiej Partii Socjaldemokratycznej (PSD) i posłanka do parlamentu portugalskiego. Zyskała również doświadczenie międzynarodowe, pracując jako doradczyni oraz współpracując z firmami i instytucjami finansowymi

Albuquerque pracowała także dla sektora prywatnego. Po odejściu z funkcji ministra finansów w 2015 r. została dyrektorką w Arrow Global, firmie zarządzającej długiem zagrożonym, w tym wierzytelnościami banku Banif, ratowanego przez rząd za jej kadencji. Z kolei w 2022 roku Albuquerque objęła funkcję w radzie nadzorczej Morgan Stanley Europe.

Podejście do Solvency II

Podczas przesłuchania Albuquerque podkreśliła swoje zobowiązanie do pełnego respektowania ustaleń przyjętych w ramach rewizji dyrektyw Solvency II na poziomie pierwszym oraz do wdrażania ich w sposób minimalizujący zakłócenia i wspierający stabilność finansową oraz inwestycje długoterminowe. Zwróciła uwagę, że regulacje powinny być dopasowane do potrzeb rynku i w szczególności uwzględniać interesy MŚP. W odpowiedzi na pytania o ewentualne zmiany w Solvency II, zasugerowane przez Mario Draghi’ego, wyraziła otwartość na dyskusje, ale zaznaczyła, że priorytetem powinno być efektywne wdrożenie zakończonej jeszcze w ubiegłym roku rewizji.

Nadmierne regulacje i koncentracja na praktycznych rozwiązaniach

Portugalska kandydatka podkreśliła potrzebę chwilowego wstrzymania się z pracami nad nowymi regulacjami, aby móc ocenić ich adekwatność i dostosować do rzeczywistych potrzeb rynku. Albuquerque chciałaby skupić się na eliminacji ewentualnych niespójności prawnych i poprawie efektywności wprowadzanych zmian. Zadeklarowała współpracę z nowym komisarzem, który będzie zajmował się wprowadzeniem uproszczeń w regulacjach unijnych, aby maksymalnie usprawnić procesy raportowania i standaryzacji dokumentów, szczególnie poprzez lepsze wykorzystanie narzędzi cyfrowych.

Rola ubezpieczycieli i wzrost prywatnych inwestycji

Albuquerque wyraźnie zaznaczyła rolę sektora ubezpieczeniowego w ramach Unii Oszczędnościowo-Inwestycyjnej i potrzebę tworzenia warunków sprzyjających wzrostowi kapitału prywatnego w Europie. Podkreśliła znaczenie przyciągania kapitału inwestycyjnego oraz wskazała na konieczność działań edukacyjnych, aby pomóc konsumentom podejmować świadome decyzje finansowe. Zauważyła, że publiczne władze powinny tworzyć odpowiednie warunki i zachęty do inwestycji, jednak ostateczna decyzja dotycząca alokacji funduszy należała do inwestorów. W trakcie wysłuchania zapowiedziała, że jej celem będzie stworzenie narzędzi umożliwiających obywatelom podejmowanie świadomych decyzji inwestycyjnych. W odpowiedzi na pytania o konkretne przykłady z SIU wskazała na modele oszczędnościowe i inwestycyjne z zachętami podatkowymi, które zostały wdrożone w niektórych krajach członkowskich.

Wątpliwości dotyczące PEPP

W obliczu niskiego zainteresowania Paneuropejskim Produktem Emerytalnym (PEPP) Albuquerque zapowiedziała, że przeanalizuje przyczyny dotychczasowego niepowodzenia tej inicjatywy. Zamierza zbadać, dlaczego produkty inwestycyjne nie są skuteczne, co obejmie m.in. kanały dystrybucji i projektowanie produktów. Wyjaśniła, także, że wzmacnianie zaufania do sektora finansowego oraz edukacja finansowa stanowią dla niej kluczowe aspekty budowania efektywnej unii inwestycyjnej.

Zielony Ład i Finanse Zrównoważone

Albuquerque poparła cele Zielonego Ładu, uznając je za wspólny projekt państw członkowskich, przy czym zaznaczyła konieczność wsparcia suwerenności tych państw. Albuquerque chce opracować jasne kryteria, które będą łatwe do zrozumienia i stosowania przez podmioty na rynku. Zdaniem Portugalki rynek wymaga zrównoważonego finansowania, a kluczowe jest skupienie się na celach zielonej transformacji. Choć krótkoterminowe koszty tych zmian są wysokie, dążenie do zrównoważenia przyniesie Unii Europejskiej korzyści w dłuższej perspektywie, także w kontekście konkurencyjności.

W odniesieniu do Rozporządzenia o ujawnianiu informacji dotyczących zrównoważonego finansowania, Albuquerque zauważyła, że obecny system jest często nadużywany, co prowadzi do ryzyka greenwashingu, gdzie produkty reklamowane jako „zrównoważone” w rzeczywistości takie nie są. Zapowiedziała wprowadzenie systemu etykietowania inwestycji „zielonych” i „przejściowych”, który pozwoli na precyzyjne oznaczanie produktów, a zwłaszcza firm w fazie zielonej transformacji.

Wsparcie dla przemysłu obronnego i technologiczne wytyczne dla Gospodarki

W kontekście przemysłu obronnego Albuquerque opowiedziała się za kontynuowaniem wsparcia dla Ukrainy i realizacją Europejskiej Strategii Przemysłu Obronnego (European Defense Industrial Strategy – EDIS). Zaznaczyła, że nie uważa kwestii ESG za przeszkodę dla finansowania obrony. Zapewniła przy tym, że otwarta na różne rozwiązania, podkreślając, że zwiększenie inwestycji jest kluczowe dla osiągnięcia strategicznej autonomii, ponieważ Europa przez zbyt długi czas była zbyt zależna od zewnętrznych zasobów.

Wykorzystanie danych i nowe technologie

W trakcie wysłuchania Albuquerque zwróciła uwagę, że dane powinny być dostępne dla wszystkich, a nie tylko dla kilku największych firm. Odnośnie do FIDA zaznaczyła, że negocjacje są jeszcze w toku, ale chciałaby się dokładniej zająć tym projektem, koncentrując się na tym, co najlepsze dla Unii Europejskiej. Podkreśliła również, że EU powinna pozostać otwarta i atrakcyjna dla inwestorów zewnętrznych, jednocześnie respektując zasady nadzoru. W kwestii sztucznej inteligencji w sektorze ubezpieczeniowym, wskazała na potencjał AI w wykrywaniu oszustw ubezpieczeniowych.