Wypadek polskiego autokaru w Chorwacji pokazał nam, że kwestie związane z ubezpieczeniami turystycznymi i zorganizowanymi wyjazdami nie są ani proste, ani oczywiste. Zebraliśmy więc najczęściej pojawiające się pytania. Mamy nadzieję, że odpowiedzi ekspertów PIU będą pomocne przy podejmowaniu decyzji dotyczących ubezpieczenia wyjazdu. Wakacje z biurem podróży – co warto wiedzieć.

Wakacje z biurem podróży – Ubezpieczenie turystyczne i karta EKUZ

Jakie ubezpieczenia są konieczne, gdy wyjeżdżamy z biurem podróży?

Jeśli przy wyjeździe zagranicznym korzystamy z usług biura podroży wpisanego do rejestru organizatorów turystyki, ma ono obowiązek ubezpieczyć nas w zakresie kosztów leczenia i następstw nieszczęśliwych wypadków. Warto jednak sprawdzić zakres takiej polisy, w szczególności sumy ubezpieczenia i zdecydować, czy w naszym przypadku będzie ona wystarczająca.

Polisty turystyczne oferowane przez biura podróży z reguły mają wystandaryzowany zakres. Można go rozszerzyć opłacając dodatkową składkę, a także samemu kupić ubezpieczenie turystyczne z wyższymi sumami ubezpieczenia lub sumami gwarancyjnymi.

Kupując polisę turystyczną należy zwrócić uwagę na kilka istotnych elementów. Przede wszystkim należy wziąć pod uwagę wysokość sumy ubezpieczenia, która wyznacza górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela. Powyżej tej kwoty ubezpieczyciel nie pokryje szkody lub nie zwróci poniesionych kosztów.

Wakacje z biurem podróży – koszty leczenia

W przypadku ubezpieczenia kosztów leczenia niezwykle ważne jest, aby suma ubezpieczenia była na tyle wysoka, by pokryła rzeczywiste koszty leczenia w kraju, do którego się wybieramy. W wielu państwach, zwłaszcza poza Europą, jednodniowy pobyt w szpitalu bez uwzględnienia jakichkolwiek procedur medycznych może wynieść nawet 1000 euro. W niektórych państwach nie będzie można skorzystać z publicznych placówek zdrowia, pomoc medyczną trzeba będzie uzyskać w szpitalach prywatnych. Wówczas koszt takiej pomocy pokryje dobrze dobrane ubezpieczanie turystyczne.

Pamiętajmy, by umowa ubezpieczenia uwzględniała nasz aktualny stan zdrowia. Standardowo koszty leczenia obejmują wydatki wynikłe z nagłego zachorowania lub nieszczęśliwego wypadku. Jeśli chorujemy na choroby przewlekłe lub byliśmy hospitalizowani przed wakacjami, musimy upewnić się, czy koszty leczenia chorób przewlekłych lub chorób będących przyczyną hospitalizacji są objęte zakresem ubezpieczenia. Jeśli nie ma tego w standardzie, warto rozszerzyć zakres polisy wykupując klauzulę dodatkową.

Obejrzyj koniecznie podcast na ten temat:

Wakacje z biurem podróży – sporty ekstremalne

Weźmy też pod uwagę, co zamierzamy robić podczas wakacji. Jeśli np. chcemy nurkować ze specjalistycznym sprzętem, jedziemy na żagle lub planujemy wspinaczkę wysokogórską, musimy sprawdzić w warunkach ubezpieczenia, jak ubezpieczyciel kwalifikuje taką aktywność. Może być ona uznana za sport ekstremalny albo sport wysokiego ryzyka. Sprawdźmy, czy jest ona objęta ochroną ubezpieczeniową. Czy też powinniśmy rozszerzyć zakres ubezpieczenia. Upewnijmy się także, czy ubezpieczyciel pokrywa koszty poszukiwania i ratownictwa przez specjalistyczne służby ratownicze w tym z użyciem specjalistycznego sprzętu, takiego jak np. helikopter, łódź ratunkowa itp.

Sprawdźmy w warunkach ubezpieczenia, czy w przypadku naszej hospitalizacji ubezpieczyciel opłaca koszty wizyty osoby bliskiej (przejazd lub przelot, koszty zakwaterowania i wyżywienia). Jest to istotne zwłaszcza w sytuacji, gdy podróżujemy sami albo z niepełnoletnim dzieckiem. Upewnijmy się, przez jaki czas ubezpieczyciel ponosi te koszty.

OC w życiu prywatnym

Nie zapominajmy też o OC w życiu prywatnym, które pokrywa szkody spowodowane uszkodzeniem lub zniszczeniem mienia lub szkody osobowe. To jest spowodowanie śmierci, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia innej osoby. Może to być szczególnie przydatne w przypadku, gdy w czasie wakacji uprawiamy sport (np. narciarstwo, kitesurfing, kolarstwo) i ryzyko wyrządzenia szkody jest większe. Upewnijmy się, że sumy gwarancyjne są na tyle wysokie, że wystarczą na zaspokojenie roszczeń osób trzecich.

Gwarancje ubezpieczeniowe

Jak sprawdzić, czy biuro podróży korzysta z gwarancji ubezpieczeniowych? Dlaczego to ważne?

Działalność w zakresie organizowania imprez turystycznych wymaga uzyskania wpisu do rejestru organizatorów turystyki, który prowadzi marszałek województwa właściwy ze względu na siedzibę organizatora turystki.

Każdy zarejestrowany organizator turystyki organizujący imprezy turystyczne za granicą obowiązany jest zawrzeć na rzecz podróżnych umowy ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia. Jest także obowiązany posiadać zabezpieczenie finansowe na wypadek niewypłacalności. Takim zabezpieczeniem jest gwarancja ubezpieczeniowa, która zapewnia:

• pokrycie niezbędnych kosztów kontynuacji imprezy turystycznej lub powrotu klientów z imprezy turystycznej do kraju,
• zwrot wpłat klientom wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną w przypadku, gdy z przyczyn dotyczących organizatora turystyki impreza turystyczna nie zostanie zrealizowana,
• gwarantuje klientom zwrot części wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną, która nie zostanie zrealizowana z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu.

Turystyczny Fundusz Gwarancyjny

Dodatkowym zabezpieczeniem na wypadek niewypłacalności organizatora turystyki jest Turystyczny Fundusz Gwarancyjny. Jest uruchamiany w przypadku wyczerpania sumy gwarancyjnej z gwarancji ubezpieczeniowej.

Tylko biuro podroży wpisane do rejestru organizatorów turystyki posiada wymagane prawem zabezpieczenia finansowe i klienci tylko takich biur podróży są chronieni zarówno przez gwarancje ubezpieczeniowe jak i Turystyczny Fundusz Gwarancyjny.

Zarejestrowane biura podroży często same na swoich stronach internetowych informują o wpisie do rejestru organizatorów turystyki i posiadanej gwarancji ubezpieczeniowej, w tym o sumach gwarancyjnych.

Fakt zarejestrowania biura podroży, numer wpisu do rejestru, informacje na temat posiadanych gwarancji ubezpieczeniowych, oraz informacje na temat wszczęcia postępowania w sprawie wykreślenia z rejestru lub złożenia oświadczenia o niewypłacalności można sprawdzić w  Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług Turystycznych prowadzonej przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Ewidencja składa się z wpisów do Rejestrów prowadzonych przez marszałków województw i znajduje się pod linkiem: https://ewidencja.ufg.pl/ewidencja/obywatel/wyszukiwanie

 EKUZ

Po wypadku w Chorwacji pojawiły się pytania o finansowanie pobytu w szpitalu poszkodowanych.

Czy EKUZ może pokryć koszty leczenia w takich sytuacjach?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego to dokument unijny, który potwierdza prawo do bezpłatnego leczenia w każdym innym państwie UE lub EFTA. W ramach świadczenia EKUZ poszkodowany ma prawo tylko do leczenia niezbędnego i nieplanowanego, w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej danego państwa. Odbywa się to na tych samych zasadach, na jakich korzystają z niego obywatele danego kraju. Oznacza to, że jeśli w danym państwie jest np. obowiązek opłacenia części kosztów za wizytę u lekarza, to i poszkodowany również będzie zobowiązany ponieść koszty.

Pamiętajmy jednak, że EKUZ nie pokrywa wszystkich kosztów leczenia, w szczególności kosztów akcji ratunków i kosztów transportu do kraju osób poszkodowanych.

Ile mogą wynosić koszty leczenia po takim wypadku za granicą?

Nawet mając EKUZ za niektóre świadczenia medyczne trzeba będzie zapłacić, mimo że w Polsce są bezpłatne. Nie są one wtedy zwracane przez NFZ. Koszty mogą być bardzo wysokie. Przykładowe płatne świadczenia medyczne i ich szacunkowe koszty można sprawdzić na stronach Narodowego Funduszu Zdrowia. W takim przypadku warto mieć dobrze dobrane ubezpieczenie turystyczne.

OC komunikacyjne

Co w sytuacji, gdy ktoś nie miał żadnego ubezpieczenia: ani EKUZ, ani prywatnego? Kto pokryje koszty leczenia w takim wypadku jak ten autokaru w Chorwacji?

W wypadku autokaru koszty leczenia pokryje polski ubezpieczyciel OC ppm sprawcy wypadku. Za granicą dochodzi jednak do wielu bardzo różnych zdarzeń, nie wszystkie to wypadki komunikacyjne. Dlatego konieczne jest ubezpieczenie turystyczne.

Biorąc pod uwagę skalę katastrofy w Chorwacji (42 pielgrzymów i dwóch kierowców: 12 osób zginęło, do szpitali przewieziono 32 ranne osoby –  19 z nich było w stanie ciężkim), czy jest ryzyko, że suma gwarancyjna z ubezpieczenia komunikacyjnego się wyczerpie? To duże szkody na mieniu, ale przede wszystkim szkody osobowe. Czy ubezpieczyciel ma obowiązek wypłaty odszkodowań i świadczeń do kwoty określonej w ustawie? Co, jeśli roszczenia przekroczą ustawowe progi?

Suma gwarancyjna w UE nie może być niższa niż 5,21 mln euro na zdarzenie przy szkodach osobowych oraz 1,05 mln euro przy szkodach majątkowych. Komisja Europejska co 5 lat ma obowiązek przeglądu wysokości minimalnych sum gwarancyjnych w oparciu o zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych (HICP). Od grudnia 2023 r, obecne 5,2 mln euro za szkody osobowe zmieni się w 6,45 mln euro na jedno zdarzenie.

Tragedia w Chorwacji z pewnością oznacza duże świadczenia ze strony ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia, natomiast trudno jest oceniać ryzyko wyczerpania się sumy. Nie wiemy dokładnie, jaki jest stan poszkodowanych, którzy przeżyli i jakiej dokładnie pomocy i jakich świadczeń będą w związku z tym potrzebować w przyszłości.

Warto też pamiętać, że w takich przypadkach nie chodzi o jednorazową wypłatę, ale o wieloletnie świadczenia, jak np. rehablitacja czy renty.

W przypadku, gdy łączna kwota wypłaconych odszkodowań i świadczeń przekroczy 80% sumy gwarancyjnej zakład ubezpieczeń ma obowiązek powiadomić o tym poszkodowanego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Jednocześnie zakład ubezpieczeń musi powiadomić te osoby o tym, że mogą one wystąpić do sądu o kontynuację wypłat świadczeń na podstawie art. 357¹ KC.