18 czerwca 2018

Uregulowanie działalności firm odszkodowawczych – prokonsumencka zmiana

Autor: Jan Grzegorz Prądzyński

Uregulowanie umowy o świadczenie usług w zakresie doradztwa odszkodowawczego dotyczącego czynów niedozwolonych i jej wykonania to bardzo istotny krok w stronę rozwiązań prokonsumenckich. Na stronie Senatu RP ukazał się projekt Ustawy o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych. Pozytywna i potrzebna działalność doradców odszkodowawczych będzie bezpieczniejsza i skoncentrowana na najtrudniejszych przypadkach.

Ważna rola firm odszkodowawczych

Na rynku zawsze będzie miejsce dla firm odszkodowawczych. Niektóre sprawy ubezpieczeniowe są na tyle trudne, że poszkodowani potrzebują skorzystać z pomocy pełnomocników. Ważne jednak jest to, by klienci podejmowali decyzję co do wyboru pośrednika świadomie i by mogli liczyć na wsparcie podmiotów, których relacje z klientami są uregulowane przepisami prawa. Na braku wiedzy ubezpieczeniowej klientów nie mogą bowiem korzystać jakiekolwiek inne podmioty.

Polska Izba Ubezpieczeń od lat postuluje publicznie o regulację zawodu doradcy odszkodowawczego, organizując w tej kwestii liczne konferencje, seminaria oraz spotkania z przedstawicielami m.in. administracji rządowej. W ostatnim czasie uczestniczyliśmy też w posiedzeniu seminaryjnym Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, poświęconym działalności kancelarii odszkodowawczych. Celem posiedzenia było zidentyfikowanie problemów związanych z działalnością kancelarii oraz wskazanie rozwiązań prawnych porządkujących tę sferę usług. To właśnie po tym posiedzeniu na stronach internetowych Senatu RP pojawił się projekt regulacji dla firm odszkodowawczych, zawierający wiele z postulatów, na które zwracaliśmy uwagę.

Senacki projekt ustawy

Senacki projekt ustawy reguluje umowę o świadczenie usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu czynów niedozwolonych. Jest ważnym krokiem w regulacji działalności podmiotów świadczących usługi w zakresie dochodzenia roszczeń. Projekt zapewnia klientom bezpieczeństwo wykonania umowy, określa bowiem prawa i obowiązki stron umowy o dochodzenie roszczeń odszkodowawczych.

Projekt realizuje bardzo istotne postulaty. Poszkodowani zyskują przede wszystkim pewność, że odszkodowanie trafi bezpośrednio do nich. Ani doradca, ani osoba działająca w jego imieniu nie może otrzymać od klienta upoważnienia do dysponowania przyznanym świadczeniem, najczęściej przez zakład ubezpieczeń. Projekt nakłada na podmiot zobowiązany do wypłaty odszkodowania wypłatę  klientowi.

Kluczowa kwestia wynagrodzenia firmy odszkodowawczej

W projekcie założono, że  wynagrodzenie doradcy za dochodzone koszty leczenia i renty  musi być określone kwotowo, a zatem niezależnie od uzyskanego w tym zakresie odszkodowania.

Poszkodowani uzyskają też pewność, że wynagrodzenie doradcy nie będzie stanowiło zasadniczej części odszkodowania. Projekt ustawy zapewnia limit wynagrodzenia doradcy, a znajomość stawek maksymalnych określonych procentowo lub kwotowo z góry, to podstawa działania w transparentnym, rzetelnym biznesie.

Gwarancje, że odszkodowanie trafi na konto poszkodowanych dodatkowo zabezpieczają ich przed ryzykiem, że pośrednik z różnych powodów zakończy działalność np. ogłosi upadłość. W tak trudnym czasie dla klientów, jakiekolwiek dodatkowe ryzyko związane z działaniem pośrednika jest bowiem nieuzasadnione.

Umowy z kilkoma podmiotami

Według projektu, jeśli klient w odniesieniu do różnych roszczeń z tytułu jednego zdarzenia zawiera kilka umów o świadczenie usług z różnymi podmiotami, które są ze sobą powiązane, to łączne wynagrodzenie dla wszystkich tych podmiotów nie może wynosić więcej niż wynagrodzenie ustalone na podstawie stawek maksymalnych. Jeśli zatem klient płacąc różnym podmiotom z grupy, która zajmuje się jego sprawą, zapłaci więcej niż wynagrodzenie ustalone według stawek maksymalnych, to przysługuje mu zwrot nadpłaconej kwoty. Podmioty te będą solidarnie odpowiadać za nadpłaconą przez klienta kwotę.

Istotne jest również to, że doradca będzie musiał zawrzeć umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone klientowi przy dokonywaniu czynności dochodzenia roszczeń.

To główne postulaty dotyczące uregulowania działalności kancelarii, jakie zgłaszaliśmy, a których spełnienie zagwarantuje, że działalność podmiotów świadczących usługi w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych również stanie się przewidywalna.

Pomoc doradcy w trudnym momencie

Pamiętajmy, że klienci korzystają z pomocy w dochodzeniu roszczeń w niezwykle trudnym dla siebie momencie. Na pomoc doradcy i warunki umowy decydują się często w sytuacji wielkiego zdenerwowania, cierpienia z powodu utraty osoby bliskiej lub jej ciężkiego stanu, w okolicznościach, w których ich możliwości rozsądnego, zgodnego z własnym interesem działania, są ograniczone. Zdarza się, że zawierają umowę np. na miejscu wypadku lub w szpitalu. W takim przypadku termin do odstąpienia od takiej umowy rozpocznie bieg od dnia, w którym te okoliczności ustaną. To kolejny niezwykle istotny zapis w projekcie ustawy.

Profesjonalizacja rynku

Uregulowania dotyczące działalności kancelarii odszkodowawczych dadzą poszkodowanym jasność co do tego, ile zapłacą za dochodzenie roszczenia. Regulacje zmierzają do profesjonalizacji rynku. W tak trudnych i bolesnych sprawach nie ma miejsca na jakakolwiek nadmierne lub nieuczciwe zarobkowanie na klientach, nie ma miejsca na niepewność. To może oznaczać, że z rynku znikną te podmioty, które do tej pory nie oferowały opartego o uczciwe zasady wsparcia klientom. Zostaną te podmioty, które bez trudu sprostają dodatkowym regulacjom.