Pan Janusz Popiel, prezes Stowarzyszenia Alter Ego, zamieścił na Facebooku wpis, interpretujący dane z raportu PIU, dotyczącego ubezpieczeń komunikacyjnych. Pragniemy odnieść się do tego wpisu, jako że w interpretacji polskich statystyk ubezpieczeniowych dość łatwo o wątpliwości. Pan Prezes zaznaczył w swoim wpisie, że „można mieć uzasadnione wątpliwości” co do twierdzeń związanych ze wzrostem wypłacanych odszkodowań. Chcielibyśmy w związku z tym odnieść się bezpośrednio do cytatów Pana Prezesa, którymi ilustruje swoją tezę.

Cytat 1.
“Łączna liczba zaszłych szkód w grupie 10 wynosiła 861 tys. w 2015 r. i zmalała względem poziomu z 2014 r. o 3,5%. Szkody nieosobowe zmalały przy tym tylko o 1,2%, a szkody osobowe aż o 26,1% w tym samym okresie.”

Oczywiście, liczba szkód zmalała, bo od lat mamy mniej wypadków, kolizji, zabitych i rannych. PIU, tłumacząc wzrost cen OC zawsze podkreśla, że wartość wypłaconych odszkodowań i świadczeń rośnie mimo spadku liczby wypadków i kolizji.

Cytat 2:
„W ostatnich 3 latach wartość średniej wypłaty odszkodowań i świadczeń w grupie 10 spadała systematycznie i wynosiła 4,78 tys. PLN w 2015 r. To mniej niż średnia z 5 lat, która wynosiła 4,9 tys. PLN.”

Tak, bo wzrost odszkodowań i świadczeń nie jest związany wyłącznie ze średnią wypłatą, tylko również z wzrostem liczby wypłat, czyli pojedynczych tytułów do zapłaty na rzecz osób poszkodowanych. Mamy to w raporcie na stronie 23:

Jeśli mamy duży wzrost liczby wypłat z jednej szkody (np. dużo osób poszkodowanych w wypadku lub osób otrzymujących zadośćuczynienia z jednego wypadku), to średnia wypłaty może spaść nawet przy znaczącym wzroście ogólnej kwoty wypłaconych odszkodowań i świadczeń.

Cytat 3:
„W perspektywie pięcioletniej średnioroczny spadek wartości odszkodowań i świadczeń wypłaconych brutto wynosił 1,7%, ale rok 2015 w relacji do rekordowego 2012 r., pokazuje poziom wartości niższy aż o 11,1%. Realna wartość średniego odszkodowania uwzględniająca inflację spadała o 2,3% średniorocznie, tj. o 8,7% w relacji do 2011 r.”

Tytułu sekcji, do której odnosi się Pan Prezes dotyczy odszkodowań i świadczeń w relacji do liczby wypłat w grupie 10. Jest to wyraźnie zaznaczone w raporcie. Tak więc znowu – wartość średniej wypłaty może spadać, gdy rośnie ich liczba. Natomiast łączne obciążenie rośnie, co jest pokazane na 26. stronie raportu:

Podsumowując:

• szkoda nie jest tym samym co wypłata. Na jedną szkodę może przypadać kilka wypłat. Liczba szkód może spadać (co się dzieje), a mimo to liczba wypłat i w konsekwencji ogół wypłaconych odszkodowań może rosnąć (co również się dzieje).
• kwota jednego wypłaconego odszkodowania i świadczenia może rosnąć niezależnie od średniej pojedynczej wypłaty. Wystarczy wyobrazić sobie jedną wypłatę w wysokości 10 zł, versus dwie wypłaty z tej samej szkody w wysokości każda po 10 zł. Średnia jest wyższa w pierwszym przypadku, ale wypłata jest wyższa w drugim przypadku.

Doskonale rozumiemy chęć zgłębiania kwestii OC, zwłaszcza że ostatnim okresie jest o tym bardzo głośno. PIU wielokrotnie podkreślało, że główną przyczyną obecnego wzrostu ceny ubezpieczenia, jest szersza ochrona poszkodowanego i rosnąca wartość wypłacanych świadczeń. Bardzo prosilibyśmy osoby, które mają jakiekolwiek wątpliwości interpretacyjne przy publikacjach PIU, o kontakt z biurem PIU. Zawsze postaramy się pomóc. Wszystkie osoby, które są zainteresowane publikacją, serdecznie zachęcamy do lektury.