Aspekty prawno-ekonomiczne projektu powszechnego ubezpieczenia budynków od ryzyk katastroficznych

28 lutego 2013 roku w Warszawie odbyła się konferencja organizowana przez Katedrę Prawa Ubezpieczeniowego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Polską Izbę Ubezpieczeń pt. „Aspekty prawno-ekonomiczne projektu powszechnego ubezpieczenia budynków od ryzyk katastroficznych”.

Konferencję otworzyli: prof. zw. dr hab. Eugeniusz Kowalewski, Kierownik Katedry Prawa Ubezpieczeniowego WPiA, Andrzej Maciążek, Wiceprezes Zarządu PIU oraz Zdzisław Śwircz, Dyrektor Departamentu ds. Usuwania Skutków Klęsk Żywiołowych w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji, który odczytał list Sekretarza Stanu Włodzimierza Karpińskiego, adresowany do uczestników konferencji.

W pierwszej części konferencji prof. Eugeniusz Kowalewski wraz z dr. Władysławem W. Mogilskim z UMK w Toruniu przedstawili dylematy teleologiczne i prawne, związane z wyborem modelu powszechnego ubezpieczenia budynków od ryzyk katastroficznych. Następnie dr hab. Marcin Orlicki z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu poruszył kwestie prawne i techniczno-ubezpieczeniowe, związane z projektowaniem ubezpieczenia budynków mieszkalnych od skutków ryzyk katastroficznych.

Z kolei prof. zw. dr hab. Tadeusz Szumlicz reprezentujący Szkołę Główną Handlową, omówił aspekty społeczne poszczególnych rozwiązań systemowych funkcjonowania ubezpieczeń budynków od skutków katastrof naturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem propozycji mechanizmów, mających na celu upowszechnienie tych ubezpieczeń.

W następnej części konferencji dr hab. (in spe) Małgorzata Serwach z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi omówiła aspekty konstytucyjne, które należy wziąć pod uwagę w razie tworzenia ewentualnego systemu ubezpieczeń obowiązkowych. W dalszej kolejności prof. dr hab. Ewa Bagińska z Uniwersytetu Gdańskiego poruszyła zagadnienia związane z odpowiedzialnością władzy publicznej wobec ofiar katastrof za brak prognozy lub błędną prognozę co do ryzyka katastroficznego.

Część konferencji poświęcona została także zagadnieniom komparatystycznym. Dr Monika Wałachowska oraz mgr Michał P. Ziemiak z UMK w Toruniu, omówili modele ubezpieczenia skutków ryzyk katastroficznych na świecie ze szczególnym uwzględnieniem ustawodawstw germańskich. Dr Dariusz Fuchs z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie przedstawił prezentację dotyczącą prawa europejskiego wobec problemu pomocy publicznej dla ofiar katastrof.

W ostatniej części konferencji Marek Sawicki, Dyrektor Departamentu Licencji Ubezpieczeniowych i Emerytalnych Komisji Nadzoru Finansowego, przedstawił najważniejsze kwestie z punktu widzenia organu nadzoru. Wystąpienie Piotra Lewińskiego, Przewodniczącego Grupy Roboczej PIU ds. opracowania systemu powszechnych ubezpieczeń od skutków klęsk żywiołowych, dotyczyło koncepcji ubezpieczenia budynków mieszkalnych od ryzyk katastroficznych z punktu widzenia zakładu ubezpieczeń.

Konferencja zakończona została dyskusją, prowadzoną przez prof. Eugeniusza Kowalewskiego. Wzięli w niej udział zarówno przedstawiciele nauki oraz rynku ubezpieczeniowego. Uczestnicy tej dyskusji byli zgodni, że konieczne jest wypracowanie rozwiązania systemowego, opartego na powszechnych ubezpieczeniach od skutków katastrof naturalnych. Obecne rozwiązania polegające na udzielaniu pomocy społecznej ad hoc ocenione zostały jako nieefektywne i niesprawiedliwe społecznie. Stwierdzono jednak także, że zagadnienie tworzenia systemów ubezpieczeń jest zadaniem skomplikowanym, które dotyka wielu aspektów funkcjonowania państwa. Takie zagadnienia, jak zgodność proponowanych rozwiązań prawnych z konstytucją i przepisami Unii Europejskiej, efektywność społeczna, szeroko rozumiana polityka zarządzania ryzykami katastroficznymi oraz ochrona dotychczasowych portfeli ubezpieczeń zakładów ubezpieczeń powinny być przedmiotem dalszej, pogłębionej analizy.

W konferencji udział wzięło ponad 120 osób, w tym przedstawiciele ministerstw: Finansów, Administracji i Cyfryzacji, Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, Komisji Nadzoru Finansowego , wyższych uczelni oraz zakładów ubezpieczeń i reasekuracji.
Materiały konferencyjne dostępne są poniżej:

Materiały konferencyjne